Ο δρ. Κωνσταντίνος Ζορμπάς περιγράφει πώς περνά τις ημέρες της καραντίνας

Σχολεία κλειστά από 10 Μαρτίου. Καταστήματα εστίασης κλειστά από 14 Μαρτίου. Εμπορικά καταστήματα κλειστά από 18 Μαρτίου. Απαγόρευση κυκλοφορίας από 23 Μαρτίου. Η χώρα σε καραντίνα λόγω του φονικού κορονοϊού και συνεχίζουμε για το καλό όλων μας να “Μένουμε σπίτι” βρίσκοντας ο καθένας διαφορετικές διεξόδους και ασχολίες.

Κι επειδή τα μέτρα απαγόρευσης δεν κάνουν εξαιρέσεις, το zarpanews.gr απευθύνθηκε σε γνωστούς Χανιώτες και τους ζήτησε να περιγράψουν πώς περνούν την μέρα τους, ποια είναι τα συναισθήματα και οι ανησυχίες τους.

Σήμερα απαντά ο δρ. Κωνσταντίνος Β. Ζορμπάς, Γενικός Διευθυντής της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης

Πώς βιώνετε αυτόν τον αναγκαστικό εγκλεισμό; Είναι εκούσιος ο εγκλεισμός. Όχι αναγκαστικός. ΜΕΝΟΥΜΕ ΣΠΙΤΙ από αγάπη και όχι από φόβο. Μένουμε σπίτι, αναλαμβάνουμε την ευθύνη, βοηθάμε την Πολιτεία να αντιμετωπίσει τούτη την ακραία κατάσταση. Για όσο χρειαστεί. Συγχαίρουμε τη συνεργασία μεταξύ της Πολιτείας και των Επιστημόνων και την υπακοή των πολιτών. Παρ’ όλα αυτά, ο εγκλεισμός δημιουργεί τεράστιες προκλήσεις και δεν μπορείς να τις αντιμετωπίσεις όσα ψυχικά αποθέματα κι εάν έχεις. Πάντως φυσικός αποκλεισμός δεν σημαίνει κοινωνικός αποκλεισμός.

Πόσες ημέρες είστε στο σπίτι;  Από τις αρχές Μαρτίου, μετά την επιστροφή μου από την Αθήνα. Από την αρχή αυτής της δοκιμασίας και ιδιαίτερα από την πρώτη ανακοίνωση για απαγόρευση της κυκλοφορίας, δηλαδή τριάντα με σαράντα ημέρες κατά προσέγγιση. Δύσκολη περίοδος για όλους μας.

Πόσο συχνά – για ποιο λόγο κυρίως βγαίνετε από το σπίτι;  Η Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης (ΟΑΚ) βρίσκεται σε έναν πανέμορφο τόπο στο Κολυμπάρι και είμαστε τυχεροί μέσα στην ατυχία μας, από αυτή την άποψη. Σπίτι και εργασία συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο. Είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις τον τόπο εργασίας από τον τόπο διαμονής. Βρισκόμαστε σε συνεχή επαγρύπνηση σε περίπτωση που συνάνθρωποί μας χρειαστούν τη βοήθεια και την αρωγή μας. Και είναι πολλοί…

Τι γίνεται με τη δουλειά; Η φετινή Άνοιξη ήταν εξαιρετικά δύσκολη για όλα τα μέλη του Συνδέσμου των Ακαδημιών της Ευρώπης. Το έργο των Ακαδημιών, ως τόπος συνάντησης, στηρίζεται στη συνάντηση των ανθρώπων για διάλογο και εξεύρεση λύσεων -ακριβώς αυτό που στερούμεθα σήμερα. Σε τέτοιες στιγμές, πρέπει να συνεργαστούμε και να υποστηρίξουμε ο ένας τον άλλον. Το γράφω αυτό γνωρίζοντας ότι πολλές Ακαδημίες, αλλά και πολλοί συνάνθρωποί μας, θα πρέπει να αγωνιστούν για την επιβίωσή τους.

Αυτή η περιπέτεια βρήκε την ΟΑΚ στο απόγειο των πολυδιάστατων και πολυπληθών δράσεών της και αποτελεί μία μεγάλη δοκιμασία για το Ίδρυμα. Όμως, το Ίδρυμα γνωρίζει καλά από δοκιμασίες και πώς να τις αντιμετωπίζει. Το έχει αποδείξει επί μισό αιώνα. Τίποτα, δεν έχει σταματήσει για εμάς. Είμαστε πάντα παρόντες να δίδουμε ελπίδα και αισιοδοξία για τον κάθε άνθρωπο. Τώρα προσπαθούμε να δίδουμε το «παρών» διά των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης (βλ. πρωτοβουλία ΟΑΚ για τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, συνεντεύξεις με φίλους από την Ελλάδα και το εξωτερικό και προγραμματισμός για διαδικτυακά συνέδρια).

Όλο το επιστημονικό προσωπικό του Ιδρύματος συναντιέται διαδικτυακά και μέσω τηλεδιασκέψεων, ώστε να συζητήσει διεξοδικά για διάφορα θέματα της επικαιρότητας, να οργανώσει το μελλοντικό πλάνο δράσεων του Ιδρύματος, αλλά και να έλθει σε διάλογο, έστω και με αυτή τη μορφή. Έχουμε ανάγκη αυτόν τον διάλογο με την κοινωνία και πρέπει να στηρίξουμε την ευθύνη της Ακαδημίας έναντι της κοινωνίας, ειδικά σε αυτήν την αβέβαιη στιγμή. Γιατί η ΟΑΚ, αυτό που εκφράζει, είναι η χαρά της κοινωνίας των προσώπων και σήμερα –περισσότερο από ποτέ– έχει χρέος σε αυτούς τους καιρούς της αφιλίας και της ακοινωνησίας.

Πώς περνάει μία ημέρα σας στο σπίτι;  Με ανάγνωση, μελέτη, συγγραφή, αντιμετώπιση καθημερινών προβλημάτων και σχεδιασμό μελλοντικών δράσεων. ΜΕΝΟΥΜΕ ΣΠΙΤΙ, αλλά συνεχίζουμε να ονειρευόμαστε! Πριν την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα χρειάσθηκε να εργασθώ πολλές ώρες και να συμμετάσχω (μέσω τηλεδιασκέψεων) σε Επιτροπές Βιοηθικής για θέματα άκρως επείγοντα. Έκλαψα μπροστά στον Ηλεκτρονικό Υπολογιστή πολλές φορές με τις διηγήσεις φίλων από την Ιταλία και την Ισπανία για όσα ακούγαμε κι εμείς από την τηλεόραση ή διαβάζαμε στις εφημερίδες. Μπροστά στο άγνωστο η σιωπή μπορεί να γίνει δημιουργία. Έπρεπε να αντιμετωπίσουμε τον στιγματισμό των ομάδων, των κοινοτήτων και των ασθενών.

Δεν ήταν καθόλου εύκολο, όταν έπρεπε να μιλήσεις για την Triage –η απόφαση επιλογής ζωής ή θανάτου μεταξύ νέων ή ηλικιωμένων για τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), μία λέξη που τη γνωρίζαμε ως υποθετικό σενάριο και με ευκολία δίναμε απαντήσεις. Ευχαριστούμε το Δίκτυο του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Ποιμαντική στον χώρο της Υγείας, για την Ευχή «εἰς λοιμικὴν νόσον τοῦ νεωστὶ ἐνσκήψαντος κορωνοϊοῦ», η οποία έχει μεταφρασθεί μέχρι σήμερα σε 12 γλώσσες. Ήταν, πράγματι, ένα βάλσαμο για όλους τους ιατρούς, νοσηλευτές και ασθενείς που βιώνουν τις ακραίες καταστάσεις της πανδημίας.

Αγαπημένη ασχολία:  Η ανάγνωση αποτελεί λίαν αγαπημένη ασχολία. Έπρεπε να μάθω περισσότερα για το θέμα των επιδημιών, ώστε να μπορέσω να κατανοήσω το πρόβλημα και να είμαι αποτελεσματικός στις διαδικτυακές συναντήσεις. Η αλήθεια είναι πως κατάφερα να βρω τον χρόνο και να μελετήσω βιβλία, όπως την τριλογία του Yuval Noah Harari, τον Eckhart Tolle (Τhe power of now), τον David Runciman (Έτσι τελειώνει η δημοκρατία;), τον Jenes Petrer Jacobsen (Η πανούκλα στο μεσαιωνικό Μπέργκαμο), τον Frank M. Snowden (Epidemics and Society: From the Black Death to the Present), ποίηση, αλλά και κείμενα της εκκλησιαστικής μας παραδόσεως, ένα θαυμάσιο κείμενο που εγκρίθηκε πρόσφατα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο μας «Για τη Ζωή του Κόσμου» (For the Life of the World) και πολλά άλλα, ιδιαίτερα την περίοδο του Πάσχα. Παράλληλα, μπόρεσα να δω ταινίες που πραγματεύονται τον σεβασμό προς το διαφορετικό και τη «μάστιγα» της ακρότητας –ακόμη και του θρησκευτικού φονταμενταλισμού- όπως το “Unorthodox” και πολλές παλαιές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου.

Τι βρήκατε χρόνο να κάνετε που δεν προλαβαίνατε πριν; Ίσως να συναντηθώ με τον εαυτό μου και να ασχοληθώ με δραστηριότητες –όπως η ανάγνωση και μελέτη βιβλίων ή και η συγγραφή– τις οποίες δεν είχα πριν την πολυτέλεια χρόνου να πραγματοποιήσω. Ανακάλυψα όμως και πολλές ομορφιές που έχουμε στην Κρήτη και προσπάθησα να τις απαθανατίσω με τον φωτογραφικό φακό. Βλέπω ότι κι αυτή τη στιγμή η φύση «συστενάζει και συνωδίνει» με τον άνθρωπο και αρνείται πεισματικά να φέρει την Άνοιξη. Αισθάνομαι να μού λέει ότι «μπορώ να ζήσω καλά και χωρίς τους ανθρώπους, γι’ αυτό προσέξτε, όταν βγείτε, τη συμπεριφορά σας απέναντί μου»! Ζούμε μία συνεχή Μεγάλη Παρασκευή!

Ποια ασχολία σας, σάς στέρησε η καραντίνα;  Την πρόσωπο προς πρόσωπο επικοινωνία σε όλα τα επίπεδα. Η περίοδος αυτή είναι μία κρίσιμη στιγμή της ανθρώπινης Ιστορίας, όχι μόνο λόγω του Κορωνοϊού (covid-19), αλλά γιατί μάς δίδεται και η δυνατότητα να αποκτήσουμε ουσιαστική επίγνωση των πιο βαθιών αδυναμιών μας. Είμαστε ευάλωτοι και πρέπει να σκεφθούμε βαθύτερα πάνω στις ρίζες του προβλήματος και πώς οι ρίζες αυτές θα οδηγήσουν σε περισσότερες κρίσεις, χειρότερες από αυτές, εάν δεν δράσουμε άμεσα. Αυτή τη δυναμική της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος τη στερήθηκα πραγματικά φέτος, όπως και όλοι μας! Δύο βήματα δίπλα από το Μοναστήρι μας (Ιερά Μονή Γωνιάς) και να μην μπορούμε να βιώσουμε το μεγαλείο αυτών των ημερών. Παρότι θνητοί και γεμάτοι φόβο δεν μπορούμε να δεχθούμε το βασικό δώρο που μάς χάρισε ο Αναστάς Κύριος και το επιβεβαιώνει ο ύμνος της πασχαλινής περιόδου: «Τῶν θυρῶν κεκλεισμένων, ἐπιστὰς ὁ Ἰησοῦς τοῖς μαθηταῖς, ἀφοβίαν καὶ εἰρήνην ἐδίδου». Αφοβία!

Πιστεύετε ότι θα μάθουμε κάτι από αυτό ή θα το αφήσουμε πίσω μας σαν να μη συνέβη τίποτα;  Θα ήταν το χειρότερο σενάριο που θα μπορούσε να συμβεί. Τούτη η πρωτόγνωρη δοκιμασία ανέτρεψε όλες τις μέχρι σήμερα «βεβαιωμένες πραγματικότητες». Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Τίποτα δεν θα είναι όπως πριν. Το ποθητό ζητούμενο είναι να βγούμε καλύτεροι άνθρωποι από όλο αυτό και όχι χειρότεροι. Για όλους αυτό είναι μία πρόκληση. Χρειαζόμαστε περισσότερη αλληλεγγύη στο προκύπτον «νέο φυσιολογικό». Σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή για συνεργασία στην Ευρώπη, ως Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ελλάδα, στην Κρήτη, καλούμαστε να εργασθούμε συλλογικά. Να αποδείξουμε ότι είμαστε μία κοινότητα αξιών με κοινό πεπρωμένο, που ζούμε σε ένα ταραχώδες παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Είναι καιρός να κάνουμε θαρραλέα κοινά βήματα για να ξεπεράσουμε τον φόβο. Σε όλα τα επίπεδα. Ακόμη και στην Εκκλησία. Ίσως, επειδή είμαι επηρεασμένος από την ανεξίτηλη διδασκαλία του μεγάλου Ρώσου θεολόγου στο Παρίσι π. Αλέξανδρου Σμέμαν, με απασχολεί τις τελευταίες ημέρες ο δύσκολος όρος «εσχατολογία»! Άραγε, ποια απάντηση μάς δίδει αυτός ο όρος σε μία πανδημία; Είναι καιρός να εργασθούμε με ενότητα και χωρίς διαιρέσεις. Ο διάλογος πρέπει να επανέλθει… σε όλα τα επίπεδα.

Σε προσωπικό επίπεδο, τι σάς έμαθε αυτή η περίοδος / τι συνειδητοποιήσατε;

Ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο. Ότι η αλληλεγγύη είναι ό,τι πιο σημαντικό. Ότι όλοι μαζί μπορούμε! Εύκολο να το λέμε, δύσκολο να το πράττουμε… Πρέπει οι αποφάσεις μας να έχουν μακροπρόθεσμη προοπτική. Η μετάβαση σε μία νέα κοινωνία, που θα αλλάξει το οικονομικό, αγροτικό, κοινωνικό μοντέλο, όπως το λέμε, έπρεπε να γίνει χθες. Άραγε, τι θα συμβεί, όταν επιστρέψουμε στην κανονικότητα, αλλά σε μία κανονικότητα που θα είναι διαφορετική από πριν; Μία κανονικότητα που δεν γνωρίζουμε; Πέρα από τις όποιες οδηγίες των ειδικών, χρειάζεται και ένας ηθικός κώδικας κοινωνικής ευθύνης και συμπεριφοράς.

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνετε μόλις τελειώσει η καραντίνα;  Να δω αγαπημένα πρόσωπα! Να κάνω πράγματα, τα οποία στερούμαι αυτή τη στιγμή.

zarpanews.gr