Παρατεταμένη εφηβεία: Για ποιους λόγους φτάνει μέχρι τα 25 χρόνια – Πώς επηρεάζει τις συμπεριφορές των εφήβων
Στο Zarpa Radio 89,6 και στην Ανδρονίκη Κοκοτσάκη μίλησε ο καθηγητής βιοψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, κ. Γιώργος Παναγής, με αφορμή την ομιλία που οργάνωσε το κέντρο πρόληψης εξαρτήσεων και προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας του Ρεθύμνου.
Το θέμα της εσπερίδας αφορούσε στην χρήση ουσιών από τους εφήβους στο Ρέθυμνο. Το θέμα που ανέπτυξε ο κύριος Παναγής είναι «Αναπτυσσόμενος εφηβικός εγκέφαλος και ουσίες, προβλήματα και προβληματισμοί «.
Αρχικά ο κύριος Παναγής τόνισε ότι η εφηβεία είναι μία μακρά περίοδος, η οποία χαρακτηρίζεται από σημαντικές βιοσωματικές, και ψυχικές διεργασίες που ξεκινούν με την ήβη και ολοκληρώνονται με την ανεξαρτητοποίηση των εφήβων από τους γονείς τους. Πριν αρκετά χρόνια θεωρείτο ότι η εφηβεία τελειώνει στα δεκαοκτώ χρόνια. Σήμερα μιλάμε για μία παρατεταμένη εφηβεία που φτάνει μέχρι τα 25 χρόνια.
Αυτό δεν σχετίζεται μόνο με το γεγονός ότι οι έφηβοι μένουν στην οικογενειακή εστία μέχρι τα 25 τους χρόνια αλλά με τα δεδομένα ότι ο εγκέφαλος δεν έχει ωριμάσει μέχρι τα 18 χρόνια αλλά πολύ αργότερα.
Υπάρχουν τμήματα του εγκεφάλου που έχουν ωριμάσει και λειτουργούν έναντι άλλων που ωριμάζουν αργότερα. Αυτό επηρεάζει τις συμπεριφορές των εφήβων που βρίσκονται σε ένα χαοτικό περιβάλλον, δέχονται πολλαπλά μηνύματα που σχετίζονται τόσο με δυσλειτουργίες της οικογένειας, όσο και με τις παρέες, τους φίλους αλλά και την πίεση που δέχονται, το διαδίκτυο, ακόμα και την κοινωνικοοικονομική κρίση.
Οι έφηβοι είναι ευάλωτοι λόγω ακριβώς της ανωριμότητας των περιοχών του εγκεφάλου που βρίσκονται στο πρόσθιο τμήμα που παίζει ουσιαστικά τον ρόλο του διευθύνοντα συμβούλου, είναι υπεύθυνο για τον σχεδιασμό της συμπεριφοράς, την κριτική σκέψη, την επίλυση προβλημάτων. Αυτό το τμήμα του εγκεφάλου ωριμάζει τελευταίο.
Οι έφηβοι έχουν μία εγγενή αδυναμία σε ριψοκίνδυνες καταστάσεις όπως η χρήση ουσιών, δεν μπορούν να εκτιμήσουν τον κίνδυνο. Υπάρχουν τμήματα του εγκεφάλου που συνδέονται με την ευχαρίστηση και το συναίσθημα που έχουν ωριμάσει και αυτά κυριαρχούν.
Όταν μιλάμε για ουσίες, ανέφερε χαρακτηριστικά ο καθηγητής βιοψυχολογίας, δεν βγάζουμε απέξω τις νόμιμες ουσίες όπως το αλκοόλ και την νικοτίνη που επηρεάζουν τμήματα του εγκεφάλου και προκαλούν ευχαρίστηση.
Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι όταν κάποιος ξεκινήσει νωρίς την χρήση ουσιών όπως αλκοόλ, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες να γίνει στο μέλλον αλκοολικός κι όχι μόνο αυτό αλλά και να προχωρήσει στην χρήση παράνομων ουσιών. Μελέτες που έχουν γίνει σε πειραματόζωα έδειξαν ότι η έκθεση του οργανισμού από νωρίς στην νικοτίνη καθιστά τον οργανισμό ευαίσθητο και στην χρήση άλλων ουσιών.
Η πρόληψη είναι σημαντική και η παρέμβαση πρέπει να γίνεται νωρίς. Στρεσογόνα γεγονότα, δυσμενείς εμπειρίες όπως η κακοποίηση, το bullying, επηρεάζουν καταλυτικά τον εγκέφαλο των εφήβων και τον κάνουν πιο ευάλωτο στην χρήση ουσιών στην μετέπειτα ενήλικη ζωή του.
zarpanews.gr
