Δεν μπορεί να εκχωρείται σε ιδιώτες η ιστορία των Χανίων: Κόντρα στη Βουλή Αρσένη – Διγαλάκη

Τα μνημεία δεν αποτελούν αντικείμενο συναλλαγής. Ο ιστορικός Λόφος Καστέλι στα Χανιά δεν μπορεί να εκχωρείται σε ιδιώτη δήλωσε ο βουλευτής του Μερα25 Κρίτων Αρσένης.

«Εκχωρήθηκε σε ιδιώτες, έναντι ευτελούς τιμήματος, ο ιστορικός Λόφος Καστέλι στα Χανιά από το Πολυτεχνείο Κρήτης, επί πρυτανείας του σημερινού υφυπουργού Παιδείας Βασίλη  Διγαλάκη.

Η σημαντική ιστορία του Λόφου Καστέλι περιλαμβάνει την Ακρόπολη της Αρχαίας Κυδωνίας, τη Μεγάλη Βασιλική των βυζαντινών χρόνων, το Διοικητήριο των Ενετών και το παλάτι του ρέκτορα, το Οθωμανικό Διοικητήριο, το Δικαστήριο της Κρητικής Πολιτείας, που στη συνέχεια έγινε η έδρα της 5ης Μεραρχίας Χανίων.

– Τα Πολυτεχνεία και τα Πανεπιστήμια δεν θα έπρεπε να επιτρέπεται να ενοικιάζουν ή να πουλούν σε ιδιώτες περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκτήσει με δημόσιο χρήμα και που είναι αρχαιολογικοί και ιστορικοί τόποι.

«Είστε πραγματικά ο καθ ύλην αρμόδιος να απαντήσετε για το θέμα, καθώς η σχετική απόφαση λήφθηκε, όταν ήσασταν εσύ πρύτανης» σημείωσε ο βουλευτής Δυτικής Αθήνας του ΜέΡΑ25 Κρίτων Αρσένης σε επίκαιρη ερώτησή του για την ενοικίαση – πώληση μέρος του ιστορικού Λόφου Καστελίου στα Χανιά σε ιδιώτη, απευθυνόμενος στον υφυπουργό Παιδείας Β. Διγαλάκη για την μετατροπή τριών ιστορικών μνημείων σε πολυτελές ξενοδοχείο.

«Ο ιστορικός χώρος περιλαμβάνει τη αρχαία Ακρόπολη της Κυδωνίας, ένα μινωικό ανάκτορο για το οποίο έχουμε και την αναπαράσταση και στη συνέχεια ιστορικά μνημεία της βυζαντινής, ενετικής, οθωμανικής και νεώτερης περιόδου. Αυτόν τον πολιτιστικό πλούτο, δίνει με απόφασή του το Πολυτεχνείο Κρήτης σε έναν ιδιώτη για να κάνει ξενοδοχείο. Πρόκειται για την ιδιωτικοποίησης της καρδιάς του αρχαιολογικού χώρου των Χανίων. Δίνετε σε ιδιώτες ένα μινωικό ανάκτορο».

Και συνέχισε ο Κ. Αρσένης: «Στις δηλώσεις σας έχετε αναφερθεί σε αξιοποίηση, με απόλυτο σεβασμό στην ιστορικότητα των κτιρίων και την ελεύθερη πρόσβαση όλων ανεξαρτήτως των επισκεπτών. Θα ήθελα πραγματικά να δούμε την αλήθεια της δήλωσης και ρωτώ: Πως αυτό συνάδει με τις πισίνες που είδαμε στη μακέτα του επενδυτή; Πως συνάδει με το “Η μισθώτρια εταιρεία υποχρεούται να επιτρέπει σε συγκεκριμένους χώρους των μισθίων πρόσβαση στο κοινό χωρίς αντίτιμο”, όπως προβλέπει η σύμβαση που έχετε υπογράψει και τμήματά της διέρρευσαν στο τύπο;»

»Αναφέρετε ότι η αξιοποίηση θα έχει σημαντικά οικονομικά και αναπτυξιακά οφέλη για το Πολυτεχνείο Κρήτης. Ποιο είναι το πραγματικό κέρδος για το Πολυτεχνεία, όταν η αξιοποίηση ολόκληρου του λόφου και των κτιρίων, έκτασης 3.300 τμ., ανέρχεται προ φόρων σε 365.000 ευρώ το έτος; Μπορεί το Πολυτεχνείο να ενοικιάσει 3.300 τμ για τις ανάγκες του με αυτό το ποσό; Οχι. Πόσο μάλλον που εδώ μιλάμε για τον ιστορικό Λόφο των Χανίων».

»Και όλα αυτά την ίδια στιγμή που η περιουσία αυτή παραχωρήθηκε στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Διότι, πολύ απλά, τα χρήματα για την αγορά του αποτελούσαν μεταφορά χρημάτων από τον κωδικό του υπουργείου Παιδείας στον κωδικό του υπουργείου Άμυνας, στο οποίο ανήκε ο χώρος. Το υπουργείο Άμυνας ενοικίαζε το χώρο στο Πολυτεχνείο από το 1979 και το 1986 «πουλήθηκε» για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών του Πολυτεχνείου, ευκαιρία που το Πολυτεχνείο Κρήτης δεν αξιοποίησε. Η μεταφορά του περιουσιακού στοιχείου έγινε στο Πολυτεχνείο Κρήτης, διότι θέλαμε τα Ανώτατα Ιδρύματα να στεγάζονται στο κέντρο των πόλεων και να αναστηλωθούν τα δημόσια κτίρια νευραλγικής σημασίας. Και βεβαίως, αυτή είναι και η σωστή πολιτική».

«Θέλω να μου απαντήσετε σε κάποια απλά ερωτήματα» συνέχισε ο Κ. Αρσένης. «Γιατί δεν κάνετε δημόσια τη σύμβαση; Δεσμεύεστε επιτέλους να απαγορεύσετε στα πανεπιστήμια και στα πολυτεχνεία να πουλάνε και να ενοικιάζουν δημόσιους χώρους σε ιδιώτες, που απέκτησαν με δημόσιο χρήμα και είναι αρχαιολογικοί και ιστορικοί τόποι; Νομίζω ότι η απάντηση θα έπρεπε να είναι αυτονόητη».

«Και κλείνω με μια δήλωση της κ. Κεφαλογιάννη: «Η κυβέρνηση θα πρέπει να αντιληφθεί ότι το πολιτιστικό απόθεμα της χώρας δεν πωλείται. Τα μνημεία μας δεν αποτελούν αντικείμενο συναλλαγής. Ας κάνει άμεσα (σσ η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ) αυτό που επιτάσσει το Σύνταγμα». Συντάσσομαι με αυτήν τη δήλωση».

«Είστε σε σύγχυση» απάντησε ο υφυπουργός Παιδείας Β.Διγαλάκης. «Η ερώτησή σας εμπεριέχει σημαντικές ανακρίβειες. Τολμώ να πω ότι το μόνο ακριβές σημείο στην ερώτησή σας είναι αυτό που αναφέρετε στη γραπτή μου δήλωση, που έγινε στην εκκένωση του κτιρίου της Μεραρχίας Κρητών, στην παλιά πόλη των Χανίων, που τελούσε υπό παράνομη κατάληψη από το 2004» δήλωσε ο υφυπουργός Παιδείας και εξέθεσε τα επιχειρήματά του.

Απαντώντας σε κάθε επιχείρημα του υφυπουργού Παιδείας, ο Κ.Αρσένης σημείωσε:

1. Σε ό,τι αφορά την παραχώρηση των περιουσιακών στοιχείων: Δεν πλήρωσε το Πολυτεχνείο Κρήτης 103 εκατ. ευρώ το 1986. Τα χρήματα πήγαν από τον προϋπολογισμό του υπουργείου Παιδείας στον προϋπολογισμό του υπουργείου Άμυνας. Το Δημόσιο μετέφερε από το ένα του παιδί στο άλλο.

2. Σε ό,τι αφορά το επιχείρημα του Β. Διγαλάκη για πλήρη κυριότητα, χωρίς προϋποθέσεις και δεσμεύσεις: Η παραχώρηση έγινε μετά από αίτημα του Πολυτεχνείου για τις στεγαστικές του ανάγκες.

3. Σχετικά με το επιχείρημα ότι η σύμβαση (που υπογράφηκε τον Αύγουστο 2017) προηγήθηκε της ανακήρυξης του κτιρίου της Μεραρχίας σε μνημείο (Δεκέμβριος 2017): «Μα καλά δεν γνωρίζετε τον αρχαιολογικό νόμο; Ότι όλα τα υπόλοιπα κτίρια είναι κηρυγμένα αυτόματα, επειδή χρονολογούνται πριν από το 1830; Αυτά ήρθατε να πείτε στη Βουλή; Ανερυθρίαστα; Και ξέρετε πολύ καλά ότι τα μνημεία που είναι στα χέρια του Δημοσίου, κατά κανόνα δεν τα κηρύσσουν οι υπηρεσίες. Πρόσφατα, με τις ιδιωτικοποιήσεις, άρχισαν να τα κηρύσσουν και με καθυστέρηση, για να τα σώσουν. Καλώς ή κακώς, αυτή ήταν η πρακτική. Διότι ήταν αδιανόητο μνημείο, που είναι στα χέρια του Δημοσίου, να ιδιωτικοποιείται».

4. «Λέτε ότι δεν είναι αρχαιολογική ζώνη Α, απολύτου προστασίας: Μα προφανώς, διότι δεν κηρύσσονται αρχαιολογικές ζώνες Α προστασίας μέσα σε πόλη πυκνοκατοικημένη, τη στιγμή που υπάρχει συνεχής κατοίκηση από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα».

5. Σχετικά με το επιχείρημα ότι ο Λόφος εκχωρείται, διότι τα κτίρια έχουν σοβαρά προβλήματα: «Μας λέτε ότι, για να μην πέσει το κτίριο της Μεραρχίας, πουλάτε τα τρία κτίρια των 3.300 τμ.. Και τα υπόλοιπα και την τεράστια έκταση του Λόφου Καστέλι; Γι αυτό κτίζεται πισίνα πάνω στο τείχος; Πάνω στη μινωϊκή Κυδωνία, που γνωρίζουμε και για την οποία έχουμε αναπαράσταση από την αρχαιότητα; Και η οποία βρίσκεται εκεί πέρα; Μόλις σκάψουμε, θα βρούμε τμήμα της!».

6. Σχετικά με την εταιρεία: «Πουλάτε την Ιστορία του τόπου σε μια εταιρεία που δημιουργήθηκε το έτος του διαγωνισμού, το 2017 και η οποία – με βάση το Γενικό Εμπορικό Μητρώο – δεν έχει υποβάλλει μέχρι σήμερα ισολογισμό – σύμφωνα με τα στοιχεία που βρήκαμε στο ΓΕΜΗ – και η οποία εμφανίζεται να έχει μετοχικό κεφάλαιο 150.000 ευρώ; Πως θα κάνει επένδυση 18 εκατ. ευρώ μια εταιρεία με μετοχικό κεφάλαιο 150.000 ευρώ;»

Συμπέρασμα: «Όλα αυτά δημιουργούν μια εικόνα πολύ κακή για τη διαχείριση των αρχαιολογικών τόπων και την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος στην χώρα μας. Έχουμε μια απόφαση ιδιωτικοποίησης ενός από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς τόπους της μινωικής Κρήτης. Ιδιωτικοποιείται ένα μινωικό ανάκτορο στην πράξη, τρία κτίρια – μνημεία, το πιο πρόσφατο από την Κρητική Πολιτεία, για ένα ευτελές ποσό σε μια εταιρεία που δεν διαθέτει καν τα κεφάλαια να κάνει επένδυση».

Και κατέληξε ο Κ.Αρσένης: «Η απάντηση είναι μόνον μια. Αυτό που έχει ζητήσει δημόσια και η κ. Κεφαλογιάννη εκ μέρους της ΝΔ πριν γίνει ξανά κυβέρνηση το 2019: «Τα μνημεία μας δεν αποτελούν αντικείμενο συναλλαγής. Ας γίνει άμεσα αυτό που επιτάσσει το Σύνταγμα». Συντάσσομαι με αυτήν τη δήλωση. Εσείς;»

Απαντώντας ο υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Βασίλης Διγαλάκης,  επισήμανε ότι η απόφαση του Πολυτεχνείου Κρήτης να αξιοποιήσει την περιουσία του στον λόφο Καστέλι, στην Παλιά Πόλη των Χανίων, έχει ως βασικούς στόχους -πέραν των σημαντικών οικονομικών και αναπτυξιακών ωφελειών τόσο για το Ίδρυμα, όσο και για την τοπική κοινωνία- τη διάσωση των ιστορικών κτηρίων και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Επίσης ο κ. Διγαλάκης σημείωσε ότι για τη διάσωση και την παράλληλη ανάδειξη των κτηρίων, το Πολυτεχνείο Κρήτης, με συλλογικές αποφάσεις και πλήρη διαφάνεια σε όλα τα στάδια, όπως αποδεικνύεται από σειρά εγγράφων, επέλεξε την οδό της αξιοποίησης με τη συνδρομή ιδιωτών μέσω της μίσθωσης με υποχρέωση αποκατάστασής τους και πρόσθεσε ότι η μέθοδος αυτή είναι απολύτως αποδεκτή διεθνώς και στόχο έχει τόσο τη διάσωση κτηρίων, όσο και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς με ιδιωτικούς πόρους.Ο κ. Διγαλάκης συμπλήρωσε ότι «σημαντικά ιστορικά κτήρια διεθνώς, ακόμα και ολόκληρες μεσαιωνικές πόλεις, έχουν διασωθεί, αποκατασταθεί πλήρως και αναδειχθεί με τρόπο εξαιρετικό, μέσω πρωτοβουλιών για την αξιοποίησή τους, που συχνά προβλέπει και αλλαγή χρήσης. Ο αρχαιολογικός νόμος δεν απαγορεύει την επιλογή μικρών ξενοδοχειακών μονάδων ως χρήση για την ανάδειξη μνημείων όπως το συγκεκριμένο, η οποία μάλιστα αποτελεί και συνιστώμενη επιλογή σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία. Το ίδιο το ΚΑΣ-ΚΣΝΜ έχει προβεί κατ’ επανάληψη σε σύμφωνη με τον νόμο χρήση διατηρητέων, ώστε να επιτευχθεί η ανάδειξη και αποκατάστασή τους», επισήμανε ο Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι η επένδυση προβλέπει περί τα 40 δωμάτια και συνεπώς δεν πρόκειται για «μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα», όπως υποστηρίζουν ορισμένοι, υπενθύμισε ότι το κτήριο της Μεραρχίας είχε από παλιά σημαντικές φθορές και στατικά προβλήματα, όπως επισημαίνεται σε επίσημα έγγραφα, και καυτηρίασε τη διαχρονική ανοχή και στήριξη στους παράνομους καταληψίες από τον ΣΥΡΙΖΑ.

«Στο συγκεκριμένο ζήτημα περισσεύουν διαχρονικά η υποκρισία, η ιδεοληψία και η εσκεμμένη διαστρέβλωση της πραγματικότητας», υπογράμμισε ο κ. Διγαλάκης, τονίζοντας ότι το 2010 χάθηκε μία μεγάλη ευκαιρία για την αποκατάσταση του κτηρίου της Μεραρχίας και τη χρήση του αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς σκοπούς, δεδομένου ότι ενώ είχε εξευρεθεί η χρηματοδότηση και είχε ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός του έργου, δεν υπεγράφη η σύμβαση, καθώς ο τότε Πρύτανης του Ιδρύματος δεν κάλεσε τον ανάδοχο.

Ο Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κατέθεσε στη Βουλή τη σύμβαση που υπεγράφη μεταξύ της Εταιρείας Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας του Πολυτεχνείου Κρήτης και της εταιρείας που προέκυψε μετά από ανοιχτό δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό για την αξιοποίηση των κτηρίων και αναφέρθηκε στα σημαντικότερα σημεία της:

• Η σύμβαση προβλέπει την εκμίσθωση (όχι πώληση) των τριών κτηρίων για χρονικό διάστημα 25 ετών, έναντι συνολικού τιμήματος 8,9 εκατομμυρίων ευρώ (356.000 ευρώ ετησίως).

• Η πλειοδότρια εταιρεία, σύμφωνα με το επενδυτικό σχέδιο που έχει καταθέσει, αναλαμβάνει να δαπανήσει ποσό ύψους 18 εκατομμυρίων ευρώ για την πλήρη αποκατάσταση των τριών ιστορικών κτηρίων. Στις εργασίες συμπεριλαμβάνεται και η αναστηλωτική διάσωση του κτηρίου της Μεραρχίας Κρητών, που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα εδώ και χρόνια.

• Με βάση τη σύμβαση, η ανάδοχος εταιρεία υποχρεούται να γνωστοποιήσει στην Τεχνική Υπηρεσία του Πολυτεχνείου Κρήτης την οριστική μελέτη των εργασιών που θα υλοποιηθούν στα κτήρια, εγκεκριμένη απ’ όλες τις αρμόδιες Υπηρεσίες, ήτοι Διεύθυνση Δόμησης, Αρχαιολογία κ.ά., ενώ η Τεχνική Υπηρεσία του Πολυτεχνείου Κρήτης θα ελέγχει την υλοποίηση των εργασιών.

• Επίσης, προβλέπεται ελεύθερη πρόσβαση στον λόφο Καστέλι για όλους τους πολίτες, βάσει όρου που έχει συμπεριληφθεί στη σύμβαση, σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε την περίοδο των 16 ετών της κατάληψης, όταν και έμπαινε λουκέτο από τους καταληψίες.

Απαντώντας στην προσωπική επίθεση που δέχθηκε από τον κ. Αρσένη και στα περί «ξενοδόχου», ο κ. Διγαλάκης έκανε λόγο για «λάσπη που ξεκίνησε από τα υπόγεια της Rosa Nera. Στεναχωριέμαι αφάνταστα όταν βλέπω να αναπαράγεται σε αυτή την αίθουσα. Η οικογένειά μου, όπως και οι περισσότερες οικογένειες σε τουριστικές περιοχές όπως τα Χανιά, έχει ένα μικρό ξενοδοχείο. Αν εσείς θεωρείτε ότι αυτό με κάνει ξενοδόχο, λυπάμαι πάρα πολύ για εσάς».

Καταλήγοντας, ο κ. Διγαλάκης τόνισε ότι σε αντίθεση με εκείνους που θέλουν πανεπιστήμια απολύτως ελεγχόμενα από το κράτος, και για τον λόγο αυτό δεν σέβονται το αυτοδιοίκητο και το δικαίωμα του πανεπιστημίου να αξιοποιεί την περιουσία του, ώστε με τους πρόσθετους πόρους να παρέχει καλύτερες υπηρεσίες προς τους φοιτητές του, «εμείς θέλουμε σύγχρονα δημόσια πανεπιστήμια, αυτοδιοικούμενα, εξωστρεφή, ανταγωνιστικά, πόλους ανάπτυξης για την οικονομία και τις τοπικές κοινωνίες, όπως συμβαίνει στα καλύτερα πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής».