Αγελάδες, χωράφια και λιπάσματα: Γιατί και πώς η κλιματική αλλαγή περνά από το στομάχι
Τα ανθρωπογενή «συστήματα τροφής» ήταν υπεύθυνα για το ένα τρίτο των αερίων θερμοκηπίου το 2019.
Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις καλλιέργειες και την παραγωγή φαγητού παγκοσμίως αυξήθηκαν κατά 17%, σύμφωνα με στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών που «υπογραμμίζουν τη σημασία ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής», σχολιάζουν οι Financial Times.
Το «σύστημα της τροφής» – ειδικά η αποψίλωση των δασών για την μετατροπή εκτάσεων σε χωράφια και το μεθάνιο από την κτηνοτροφία – έχουν γίνει αντικείμενο στενής παρακολούθησης για την επιβάρυνση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Οι συγκεκριμένοι κλάδοι ήταν υπεύθυνοι για το 31% των αέριων εκπομπών το 2019 – το αντίστοιχο περίπου 16,5 δισεκατομμυρίων τόνων CO2 σύμφωνα με την ανάλυση του Οργανισμού Τροφίμων και Καλλιεργειών των Ηνωμένων Εθνών (FAO) που παρουσιάστηκε στην σύνοδο COP26 για το Κλίμα, στη Γλασκώβη.
Η ανθρώπινη δραστηριότητα που σχετίζεται με τα χωράφια και την καλλιέργεια τροφής ευθύνεται για το 31% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
Η αποψίλωση των δασών ήταν η πρώτη αιτία εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου το 2019 – παράγοντας περίπου 3,1 γιγατόνους που ισοδυναμούν με το 6% των συνολικών ρύπων διοξειδίου του άνθρακα.
Εντερικές ζυμώσεις, κυρίως από τις αγελάδες στον πλανήτη, ευθύνονται για το 5% των εκπομπών και η κοπριά των κοπαδιών για το 2%.
Το μεθάνιο και το διοξείδιο του αζώτου είναι πιο δραστικά αέρια από το διοξείδιο του άνθρακα, εξαιτίας των βραχυπρόθεσμων θερμικών ιδιοτήτων τους, και αντιστοιχούν στο 30% των συνολικών εκπομπών αερίων από τους κλάδους της καλλιέργειας και της παραγωγής τροφής.
Από αυτές τις δραστηριότητες προέρχεται το 53% των εκπομπών μεθανίου παγκοσμίως – κυρίως από τις αγελάδες και άλλα μηρυκαστικά ζώα – και το 78% του διοξειδίου του αζώτου, κυρίως από λιπάσματα.
Η μεταφορά, η αποθήκευση και η προπαρασκευή της τροφής που δεν σχετίζεται με τις δραστηριότητες στις φάρμες ή τις αλλαγές στη χρήση γης, ευθύνονται για πάνω από το 50% των εκπομπών άνθρακα από τα «Συστήματα της Τροφής». «Από την αποψίλωση των δασών και την καταστροφή τροπικής τύρφης έως τις δραστηριότητες στην εφοδιαστική αλυσίδα, όλη η διαδικασία πρέπει να εκτιμηθεί», λέει ο στατιστικολόγος του FAO Φρανσέσκο Τουμπιέλο που υπογράφει τη μελέτη.
«Από τις αλλαγές στις χρήσεις γης, ως την παραγωγή τροφίμων και τι ακολουθεί όταν τα προϊόντα απομακρύνονται από την φάρμα, η τροφή κερδίζει έδαφος».
Οι χώρες με τους περισσότερους ρύπους από την παραγωγή τροφίμων (σε ισοδύναμο γιγατόνων διοξειδίου του άνθρακα)
Οι χώρες με τις περισσότερες εκπομπές αερίων από συστήματα τροφής ήταν η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία, οι ΗΠΑ και η Ινδονησία. Η αλλαγή χρήσης γης ήταν μεγαλύτερη στη Βραζιλία και την Ινδονησία ενώ οι εκπομπές αερίων από δραστηριότητες σε φάρμες και εφοδιαστικές αλυσίδες ήταν πιο πολλές σε ΗΠΑ, Κίνα και Ινδία.
Η έκθεση γράφτηκε σε συνεργασία του τμήματος στατιστικής των Ηνωμένων Εθνών με την Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας, το πανεπιστήμιο Columbia και το Ινστιτούτο Potsdam για τον Αντίκτυπο του Κλίματος. Τα αποτελέσματα είναι συγκρίσιμα με τους υπολογισμούς που είχε κάνει παλιότερα η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, ένα επιστημονικό σώμα των ΗΕ, που είχε εκτιμήσει ότι τα συστήματα φαγητού ευθύνονταν για το 25% με 30% των εκπομπών από το 2007 έως το 2016.
Στην σύνοδο COP26, οι ΗΠΑ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και περίπου 30 ακόμα κράτη είπαν ότι θα επενδύσουν περισσότερα από 4 δισεκατομμύρια τα επόμενα πέντε χρόνια, για να επιταχυνθεί η τεχνολογική καινοτομία στις καλλιέργειες και τους κλάδους των τροφίμων, ώστε να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη.
lifo.gr
