Μήπως και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι «συριζαίοι»;

Η έκθεση του State Department είναι πολύ σημαντική και ταυτόχρονα εντελώς αναμενόμενη.

Είναι πολύ σημαντική όχι μόνο επειδή διαχρονικά αποτελεί μια έγκυρη καταγραφή, αλλά και επειδή η ελληνική κυβέρνηση, που απαξιώνει ως «συριζαίο» ή «ύποπτο» όποιον μιλάει για παραβιάσεις των δικαιωμάτων στην Ελλάδα (από τις ΜΚΟ, τον Ιάσονα Αποστολόπουλο και ανθρώπους των κινημάτων, μέχρι τους Νew York Times και τις επιτροπές του Ευρωκοινοβουλίου) δεν μπορεί να κάνει το ίδιο και εδώ.

Και, ταυτόχρονα, είναι εντελώς αναμενόμενη γιατί μας λέει πράγματα που βιώνουμε καθημερινά, που τα γνωρίζουμε από δεκάδες άλλες πηγές, έγκυρες πολύ διαφορετικές μεταξύ τους.

Η έκθεση, έτσι, αναφέρεται σε παραβιάσεις που καταγράφουν και οι εκθέσεις των επιτροπών PEGA και LΙΒΕ, του ειδικού εισηγητή του OHE Φελίπε Γκονζάλες Μοράλες για τα push backs, της ειδικής εισηγήτριας του ΟΗΕ Μέρι Λόλορ για την ποινικοποίηση των οργανώσεων και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (όπως ο Παναγιώτης Δημητράς – Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι) που κάνουν διάσωση και καταγγέλλουν τις παράνομες επαναπροωθήσεις, των διεθνών οργανισμών, της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, του Συνήγορου του Πολίτη, των Reporters United, του indise story, του Solomon. Tις καταγράφουν επίσης τα δημοσιεύματα του διεθνούς τύπου (Νew York Times, Politico, Euractiv κ.ά.), των ανεξάρτητων μέσων στην Ελλάδα.

Ενδεικτικά η έκθεση περιλαμβάνει:

Τη δολοφονία του δημοσιογράφου Καραϊβάζ που παραμένει ανεξιχνίαστη.

• Γενικευμένα push-backs, βίαιες απαγωγές ανθρώπων, ακόμα και αιτούντων άσυλο και αναγνωρισμένων προσφύγων και επιστροφή τους Τουρκία.
• Απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση κρατουμένων στις φυλακές.
• Αστυνομική βία και αυθαιρεσία (με αναφορά δολοφονία Φραγκούλη).
• Έμφυλες διακρίσεις και παραβιάσεις δικαιωμάτων μελών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
• «Λίστα Πέτσα», αδιαφάνεια στην κρατική διαφήμιση και έλεγχο των μέσων ενημέρωσης.
• Παρακολουθήσεις και χρήση παράνομων λογιστικών, με ονομαστική αναφορά στον Νίκο Ανδρουλάκη, τον Θανάση Κουκάκη και τον Τάσο Τέλογλου.

Ένα από τα πιο ανησυχητικά είναι ότι διαρκώς, εδώ και μήνες, προστίθενται νέες αποκαλύψεις. Έτσι, σήμερα, 24 Μαρτίου, είχαμε την έρευνα της Ελίζας Τριανταφύλλoυ και του Τάσου Τέλλογλου, στο inside story, για το κοινό κέντρο παρακολουθήσεων ΕΥΠ-Predator. Και οι αποκαλύψεις συνεχίζονται καθημερινά, σε όλο το πεδίο των δικαιωμάτων, με καταιγιστικό ρυθμό.

Εκθέσεις του State Department: αντιφάσεις και αλήθειες

Το State Department από το 1976 δημοσιεύει εκθέσεις για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πολλές χώρες. Μπορεί η πρακτική αυτή να ενταχθεί αφενός στο πλαίσιο μιας ιμπεριαλιστικής και ηγεμονικής λογικής της «ήπιας ισχύος», και, αφετέρου, σε μια παράδοση ανεξάρτητων ερευνών ακόμα και εντός του αμερικανικού κρατικού μηχανισμού, που έρχονται σε αντίφαση με την πολιτική του.

Γιατί ασφαλώς αποτελεί αντίφαση η κυβέρνηση των ΗΠΑ από τη μια να καταγγέλλει τα push backs και από την άλλη να υψώνει φράκτες στα σύνορα του Μεξικό· από τη μια να καταδικάζει την αστυνομική βία, τις δολοφονίες των ρομά και τον θεσμικό ρατσισμό στην Ελλάδα. και από την άλλη η αστυνομία να δολοφονεί τον George Floyd και άλλους μαύρους. Και ταυτόχρονα οι εκθέσεις αυτές έχουν εγκυρότητα, περιέχουν συγκροτημένη τεκμηρίωση και καταγραφή δεδομένων.

Το θέμα μας όμως δεν είναι εδώ οι επιδιώξεις στις οποίες εγγράφεται και οι χρήσεις τις οποίες μπορεί να έχουν τέτοιες εκθέσεις, αλλά τα γεγονότα που καταγράφουν. Και αυτά είναι σκληρά και αναμφισβήτητα, και μας γίνονται γνωστά από δεκάδες άλλες πηγές.

Η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης, ότι «και το 2018 αντίστοιχες παραβιάσεις κατέγραψε η έκθεση» είναι και ψευδής, αλλά και ομολογία παραδοχής και πολιτικής ήττας. Είναι ψευδής: αρκεί να βάλει κανείς δίπλα δίπλα τις δύο εκθέσεις για να καταλάβει τη διαφορά. Στη φετινή έχουμε παράνομες παρακολουθήσεις και υποκλοπές, δολοφονία του δημοσιογράφου Καραϊβάζ, εντατικοποίηση και καθημερινότητα της πολιτικής των push backs: η διαφορά είναι ποσοτική και ποιοτική.

Και, κάτι πολύ σημαντικό: η κυβέρνηση δεν αρνείται αυτές τις παραβιάσεις, δεν ισχυρίζεται καν ότι είναι υπερβολές, τις παραδέχεται. Αυτό, πέρα από πολιτική αναισθησία, αποτελεί πλήρη αποδοχή της αποτυχίας της. Με την απάντηση ότι «τα ίδια συνέβαιναν και το 2018» ακολουθεί τη γνωστή πολιτική γραμμή με την οποία ισοπεδώνει τα πάντα και επιχειρεί να στρεψοδικήσει, όπως ακριβώς και για την κατάσταση των τρένων, μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη.

Συγχρόνως, φτάνει στα όρια της γελοιότητας, όταν ο κ. Οικονόμου στην ερώτηση δημοσιογράφου για την έκθεση, απαντά ότι όταν η επιτροπή Pega επισκέφτηκε την Ισπανία, η σοσιαλιστική κυβέρνηση αρνήθηκε να τη συναντήσει.. απάντηση παντελώς άσχετη, όπως είπε και ο ίδιος αμέσως μετά.

Η πολιτική αλλαγή και η πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι επείγουσα ανάγκη: η μακροημέρευσή της είναι καταστροφική και για τα δικαιώματα Ταυτόχρονα, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. πρέπει, πέρα από την πολιτική βούληση που διαθέτει, να δει με ποιες συγκεκριμένες πολιτικές θα αντιμετωπίσει παραβιάσεις όπως οι παραπάνω: η κυβερνητική αλλαγή είναι αναγκαίος αλλά όχι ικανός όρος για να σταματήσουν· και δεν θα σταματήσουν αυτομάτως, αλλά ως συνδυασμός πολιτικής βούλησης και συγκεκριμένων μέτρων.

Γράφει η Βασιλική Κατριβάνου