Τουρισμός: «Κρεμόμαστε» από τους Δυτικοευρωπαίους – Πως επηρεάζουν οι αποφάσεις για τα ταξίδια εν μέσω πανδημίας

Η κυβέρνηση μπορεί να επεξεργάζεται σενάρια για τον τουρισμό με κυρίαρχες τις διμερείς συμφωνίες και να «φτιάχνει» κλίμα κανονικότητας, αναγκαίο εν μέρει για την επανεκκίνηση της οικονομίας ωστόσο η πραγματικότητα είναι σκληρή.

Πέρα από το ότι είναι ακόμη ασαφές το πώς θα ενσωματωθούν στην καθημερινότητα και στο κόστος λειτουργίας των ξενοδοχείων τα υγειονομικά πρωτόκολλα, τι θα γίνει στις επιχειρήσεις με το ζήτημα αστικής ευθύνης και ενδεχόμενων νομικών περιπετειών σε περιπτώσεις κρουσμάτων, οι αγορές στις οποίες κατά κόρον βασίζεται η Ελλάδα είναι de facto κλειστές. Μπορεί η σπουδή κυρίως της TUI και των αερομεταφορέων ή των διαχειριστών αεροδρομίων να για άνοιγμα να αλλάξει τα πράγματα ωστόσο αυτό δεν αναιρεί το ότι χώρες όπως η Γερμανία, η Μ. Βρετανία, η Γαλλία, η Ιταλία, οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν πολλά προβλήματα.

Μόνη χώρα που δίνει σημαντικές αφίξεις τα τελευταία χρόνια και έχει περιορίσει σχετικά το υγιεινομικό πρόβλημα είναι η Πολωνία. Η χώρα της Ανατολικής Ευρώπης το 2018 σε αφίξεις έσπασε για πρώτη φορά το 1 εκατ. και έφτασε τις 1.049.500 ενώ εμφανίζει μια σχετικά καλή επιδημιολογική εικόνα σε σχέση με τον πληθυσμό της έχοντας με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποιεί ο ΕΟΔΥ 15651 κρούσματα και 785 θανάτους.

Στον αντίποδα όπως αναφέρθηκε οι βασικές μας αγορές αντιμετωπίζουν είτε πολλά κρούσματα, κάτι που δημιουργεί έντονο προβληματισμό και αγωνία στις τοπικές κοινωνίες των εν Ελλάδι προορισμών, είτε είναι σε φάση στήριξης του εσωτερικού τους τουρισμού.

Κάτι τέτοιο έχει ήδη κάνει η γερμανική κυβέρνηση όπως και η Μ. Βρετανία όπου δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων παραπέμπουν σε δυσκολία ανοίγματος των συνόρων για ταξίδια.Την ίδια ώρα η Ιταλία, η Γαλλία και οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με την υγειονομική κρίση ενώ στη Ρωσία τα συνολικά καταγεγραμμένα κρούσματα κορονοϊού στη Ρωσία ξεπέρασαν εκείνα της Ιταλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου την περασμένη Δευτέρα, καθιστώντας έτσι τη μεγαλύτερη σε έκταση χώρα στον κόσμο την τρίτη σε συνολικό αριθμό κρουσμάτων.

Μαζί με τις αναφορές (21/4/2020) που έχουν γίνει από τον αρμόδιο επίτροπο Εσωτερικής Αγοράς της Κομισιόν σε ενημερώσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Thierry Breton για ανάδειξη του low distance tourism (τουρισμού μικρών αποστάσεων) ουσιαστικά διαμορφώνεται μια εικόνα όπου οι χώρες του Νότου, η βαριά βιομηχανία του τουρισμού της ΕΕ μαζί με το Παρίσι, θα πρέπει να θεωρούν τη φετινή χρονιά χαμένη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ το 2019 οι επισκέπτες από Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ έφεραν τα 8,8 δις ευρώ από τα 18 δισεκ των περυσινών εισπράξεων. Οι Γερμανοί, με σχεδόν 3 δις ευρώ και οι Βρετανοί με περίπου 2,6 δις ευρώ, είχαν το μεγαλύτερο μερίδιο. Οι επισκέπτες αυτών των 5 χωρών αποτελούν, δε, το 35% του συνόλου, αν λάβει κανείς υπόψιν ότι επί συνόλου 34 εκατομμυρίων ταξιδιωτών, τα 11,8 εκατομμύρια έρχονται από εκεί. Αν προσθέσει κανείς και τις 600.000 περίπου Ρώσων επισκεπτών γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της ζημιάς. Ζημιάς που δύσκολα καλύπτεται από τις οδικές αφίξεις των γειτόνων Βαλκάνιων και των ανατολικοευρωπαίων π.χ. Τσέχων, Σλοβάκων, ακόιμη και Πολωνών που μπορεί μέσω διακρατικών συμφωνιών να «σκάσουν» μύτη οδικώς. Άλλωστε οι γείτονές μας δεν έχουν την οικονομική δύναμη των άλλων Ευρωπαίων, ωστόσο βέβαια μπορεί να δώσουν λίγο «οξυγόνο» στη χειμαζόμενη οικονομία της φιλοξενίας της Ελλάδας. Ενδεικτικό είναι ότι πέρυσι οι επισκέπτες από τη Βουλγαρία έφτασαν πέρσι σχεδόν τα 3,9 εκατομμύρια αλλά η συνεισφορά τους περιορίστηκε στα 338 εκατ. Ευρώ.Το «αριθμητήριο»

Τούτων δοθέντων στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν πιάσει το «αριθμητήριο» σε σχέση με ανάγκες επιχειρήσεων, τα χαμένα έσοδα και την πορεία του ΑΕΠ. Δηλαδή προσπαθούν να συνεκτιμήσουν το πόσο τελικά θα εισφέρει φέτος ο τουρισμός και να βγάλουν τον τελικό λογαριασμό για το δημόσιο ταμείο σε σχέση με τα μέτρα στήριξης. Ένα βασικό σενάριο, σύμφωνα με πληροφορίες, παραπέμπει σε έσοδα φέτος 8 δισεκ. Με δεδομένο ότι κάποιοι θα έλθουν τελικά, ακόμη και Γερμανοί καθώς είναι ε εξέλιξη μια διαπραγμάτευση με το Βερολίνο επ΄ αυτού, ενώ στο πρώτο τρίμηνο του έτους ήδη καταγράφηκαν 2 δισεκ. Εισπράξεων. Άρα ο στόχος είναι για 5 περίπου δισεκ. ευρώ. Τα υπόλοιπα που «λείπουν» από τις επιχειρήσεις και την εθνική οικονομία, όπου οι βέβαια ο τουρισμός έχει μεγάλη πολλαπλασιαστή (ο ΣΕΤΕ αναφέρει για πολλαπλασιαστή «2», για κάθε ένα ευρώ εισερχόμενου τουρισμού υπάρχει υπεραξία 2 ευρώ στην οικονομία), θα πρέπει η κυβέρνηση να τα αναζητήσει μέσα από ενισχύσεις και δράσεις.

Έτσι μετά και τις σχετικές ανακοινώσεις της Επιτροπής για τον τουρισμό που θα βάλουν και τις τελικές πινελιές στο εθνικό πρόγραμμα το Μαξίμου τις επόμενες μέρες αναμένεται να καταλήξει στο πακέτο στήριξης του τουρισμού. Εκεί ήδη προτείνεται να μπουν τα εξής:

– Το σχέδιο για τις κρατικές εγγυήσεις για φτηνή ρευστότητα, που υπολογίζεται σε 7 δις ευρώ μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας.

– Το σχέδιο δανείων με εγγυήσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ύψους 3 δις ευρώ μέσω.

– Το πρόγραμμα της επιστρεπτέας προκαταβολής, που συνολικά θα φτάσει στα 2 δις ευρώ.

– Τα κονδύλια από το SURE, που στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να προσεγγίσουν τα 3 δις ευρώ.

– Η μείωση του ΦΠΑ σε προϊόντα όπως ο καφές, αναψυκτικά και λοιπά ροφήματα, από το 24% στο 13% αλλά μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα. \

– Η μείωση του ΦΠΑ στις μεταφορές από το 24% στο 13%.

Στο τραπέζι είναι ακόμη και μεγαλύτερες μειώσεις στο ΦΠΑ στην εστίαση (οριζόντια στο 11%), μειώσεις στον ΕΦΚΟΠ καθώς τα ποτά είναι βασικό στοιχείο του τουριστικού πακέτου, και η μετάταξη των καταλυμάτων από το 13% στον υπερμειωμένο ΦΠΑ 6%. Κεντρικό επιχείρημα για την προώθηση των μειώσεων αυτών είναι ότι διασφαλίζουν για την επόμενη μέρα όρους ανταγωνιστικότητας του Ελληνικού τουρισμού αλλά και βιωσιμότητας των επιχειρήσεων.

Γιώργος Αλεξάκης