Το πολιτικό πόκερ Μητσοτάκη – Τσίπρα με τις εκλογές

Στην απόφαση του Πολιτικού Συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία που δόθηκε χθες στην δημοσιότητα, το βασικό μήνυμα είναι ότι «κάθε μέρα ενισχύεται το αίτημα της αλλαγής πολιτικής». Ως το «δια ταύτα» της σκληρής κριτικής που ασκείται στην κυβέρνηση για την διαχείριση της πανδημίας, τα αποτυχημένα lockdown και τις νεοφιλελεύθερες επιλογές στην οικονομία, στην απόφαση τονίζεται:

«Όλο αυτό το εκρηκτικό μείγμα, παρά το ότι σηματοδοτεί το πέρασμα της κυβέρνησης και του κου Μητσοτάκη στην σφαίρα της αμετάκλητης φθοράς, ενέχει τον κίνδυνο η κρίση αντιπροσώπευσης να παροχετευθεί στην αντιπολιτική και τη ρευστοποίηση. Η χώρα και η κοινωνία βρίσκονται σε σημείο καμπής. Κάθε μέρα ενισχύεται το κοινωνικό αίτημα της αλλαγής πολιτικής».

Πρόκειται για το πλαίσιο που έθεσε την Τετάρτη, ακόμη πιο προωθημένα, ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας στην εισήγησή του στο Πολιτικό Συμβούλιο:

«Ο ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία», είπε, «είναι έτοιμος να διεκδικήσει την πολιτική αλλαγή με στόχο την ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους και τη προστασία των εργαζόμενων και της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας».

Κατά μία – ισχυρή στην Κουμουνδούρου – ερμηνεία, το πλαίσιο αυτό είναι το προτελευταίο βήμα του Αλέξη Τσίπρα πριν ζητήσει καθαρά και ανοιχτά εκλογές. Αλλά όσο οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον ΣΥΡΙΖΑ να μην εισπράττει ούτε ελάχιστη από τη δυσαρέσκεια των πολιτών για την κυβέρνηση, το αίτημα των εκλογών όχι μόνο θα έμοιαζε απλώς εκτός τόπου και χρόνου, αλλά θα ήταν και παρακινδινευμένο, όπως μια μπλόφα στο πόκερ που δεν πιάνει: και αν ο Μητσοτάκης σήκωνε το γάντι;

Mία δεύτερη ερμηνεία είναι η εμπροσθοβαρής πολιτική αντεπίθεση Τσίπρα, προκειμένου αφενός να βγάλει το κόμμα του από τον διαρκή κύκλο της εσωστρέφειας και, αφετέρου, να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους και της ευρύτερης προοδευτικής παράταξης, πολλοί από τους οποίους παραμένουν αμετακίνητοι στην δημοσκοπική δεξαμενή των αναποφάσιστων. Με την επισήμανση, πάντως, εδώ ότι οι περισσότεροι από τους συνομιλητές του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ τον φέρουν να πιστεύει ότι η κυβέρνηση δεν θα αντέξει το βάρος της διπλής κρίσης σε υγεία και οικονομία και θα αναγκαστεί να πάει σε εκλογές πριν από το τέλος της τετραετίας.

Σε κάθε περίπτωση, έχει πολιτικό ενδιαφέρον το γεγονός ότι το αίτημα της «πολιτικής αλλαγής» – ή της «αλλαγής πολιτικής» – από την πλευρά Τσίπρα, έρχεται την ώρα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποκλείει, κατηγορηματικά και εις διπλούν, το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών.

Το έκανε κατ’ αρχάς στην συνέντευξή του στο ΒΗΜΑ και το επανέλαβε, με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο έως τώρα, και στην τηλεοπτική του συνέντευξη αυτή την εβδομάδα στο STAR: «Θέλω να κριθώ στο τέλος της 4ετίας», είπε, «όχι μόνο για τις κρίσεις που διαχωριστήκαμε τους τελευταίους μήνες, αλλά και για τη δυνατότητα να ξαναβάλουμε τη χώρα στον δρόμο της δυναμικής ανάκαμψης».

Η θέση αυτή αποτυπώνει και μια από τις ισχυρές εισηγήσεις που υπάρχουν στο Μαξίμου – να εγκαταλειφθεί κάθε σκέψη για διπλές εκλογές το φθινόπωρο και να πέσει όλο το βάρος στην ανάταξη της οικονομίας και στην «μετα-πανδημική ευφορία», όπως την προεξοφλεί χαρακτηριστικά επιτελικό στέλεχος της ΝΔ.

Παραδόξως, και κόντρα στην ζοφερή εικόνα που υπάρχει στην αγορά μετά από σχεδόν έξι μήνες lockdowns, αυτή την οικονομική ευφορία μετά το τέλος της υγειονομικής κρίσης φέρεται να την πιστεύει όλο και περισσότερο και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ή τουλάχιστον, φέρεται να πείθεται πια πως θα έχει πολύ πιο μεγάλες πιθανότητες να διεκδικήσει μια ακόμη τετραετία εάν προλάβει να επιδείξει μια διετία οικονομικής ανάπτυξης – με μοχλό τα ευρωπαϊκά κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης -, παρά εάν ρισκάρει έναν εκλογικό αιφνιδιασμό τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο, χωρίς να έχει προλάβει να ρίξει στην αγορά ούτε ένα ευρώ από τα 32 δις των Βρυξελλών.

Βεβαίως, αυτό δεν σημαίνει πως σε λίγους μήνες οι σχεδιασμοί και οι προτεραιότητες δεν μπορούν να αλλάξουν. Ούτε πως εάν υπάρξουν περαιτέρω δημοσκοπικές μεταβολές δεν θα προκριθούν οι έτερες εισηγήσεις που λένε ότι η ΝΔ πρέπει να προλάβει να πάει σε κάλπες πριν εισπράξει την κυβερνητική φθορά.

Επί του παρόντος, το δεδομένο είναι ότι τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και ο Αλέξης Τσίπρας μπορούν να χρησιμοποιούν το χαρτί των εκλογών για – διαφορετικούς – λόγους συσπείρωσης των κομμάτων τους. Τα υπόλοιπα, και κυρίως τον χρόνο των όποιων πολιτικών πρωτοβουλιών, θα τα κρίνει σε πρώτη φάση η έκβαση και η ένταση της πανδημίας και αμέσως μετά της οικονομικής κρίσης.

Γράφει η Μαρίνα Αλεξανδρή