Το κοινωνικό κράτος πέθανε – Η κοινωνία θα επιβιώσει;

Μετά από χιλιετίες πολέμων και αιματοχυσιών, επαναστάσεων, αλλά ταυτόχρονα τεχνολογικής και επιστημονικής προόδου και κοινωνικών κινημάτων, η ανθρωπότητα περίπου στα μέσα του 20ου αιώνα κατέληξε σε έναν κοινό τόπο: ότι το κάθε κράτος δεν είναι πια δυνάστης, αλλά μια μορφή έκφρασης και προστασίας της κοινωνίας, δηλαδή όλων των ανθρώπων που ζουν σε αυτό. Τουλάχιστον, αν δεν ζεις κάπου στην Αφρική.

Για την προστασία από εγκληματίες ένα κράτος έχει την αστυνομία, για την προστασία από άλλα κράτη, στρατό. Για την προστασία από τα φυσικά φαινόμενα έχει υπηρεσίες διάσωσης και δημιουργεί κανόνες για τις κατοικίες, τις εκμεταλλεύσεις γης κλπ. Για την προστασία από ασθένειες, δημιουργεί νοσοκομεία και απασχολεί γιατρούς και άλλους ειδικούς. Και πολλά ακόμα.

Όλα αυτά δεν τα κάνει δωρεάν. Τα πληρώνει η ίδια η κοινωνία, μέσω των φόρων. Και είναι ένα από τα μεγάλα επιτεύγματα της ανθρωπότητας, που της επέτρεψε να ζει μια ειρηνική και ασφαλέστερη από οποιαδήποτε άλλη ιστορική περίοδο, ζωή.

Για να λειτουργήσουν σωστά όμως, όλα αυτά προϋποθέτουν ότι αντιμετωπίζουμε αυτούς που ζουν στη χώρα, ως κοινωνία. Δηλαδή ως ένα σύνολο ανθρώπων που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και έχουν κοινές ανάγκες και κοινά συμφέροντα.

Στην Ελλάδα όμως, υπάρχει κυβέρνηση που αρνείται πεισματικά να αντιμετωπίσει την κοινωνία ως κοινωνία.

Ξεκίνησε την αντιμετώπιση της πανδημίας με το αφήγημα της ατομικής ευθύνης, την ώρα που το πρόβλημα δεν ήταν ατομικό, αλλά συλλογικό, γιατί να αρρωστήσει και να μεταδώσει την ασθένεια, μπορούσε και μπορεί ο καθένας.

Στη χώρα που η ανευθυνότητα είναι εθνικό σπορ, αυτό νομοτελειακά οδήγησε στην αντιμετώπιση του προβλήματος από πολλούς ανθρώπους, ως προσωπικής τους υπόθεσης. Ατομική δεν είναι η ευθύνη; Τότε είναι δικό μου κουμάντο και θα κάνω ό,τι νομίζω εγώ καλύτερο για εμένα.

Στα σχολεία, που πέρσι έκλειναν με το παραμικρό κρούσμα, ξαφνικά αποφασίστηκε ότι τα τμήματα θα κλείνουν, αν αρρωστήσουν πάνω από τους μισούς μαθητές. Είναι μεγάλο ερώτημα, πώς μπορεί να χαρακτηριστεί αυτό ως μέτρο προστασίας και όχι το αντίθετο. Λες και οι μαθητές είναι κάτι ανεξάρτητο από τις οικογένειές τους. Τους οποίους θα κολλήσουν στο σπίτι, και εκείνοι κάποιους άλλους στη δουλειά κ.ο.κ.

Τελικά ήρθε η έκρηξη των κρουσμάτων που ζούμε σήμερα. Στα Χανιά, το νοσοκομείο κοντεύει να φρακάρει, σε άλλες περιοχές της χώρας το ίδιο, προϊστάμενοι κλινικών μιλούν σε πανελλαδικής εμβέλειας ΜΜΕ για δραματικές καταστάσεις. Η κοινωνία νοσεί – κυριολεκτικά.

Και δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς, γιατί η πολιτική που ασκείται δεν αντιμετωπίζει το σύνολο ως σύνολο και τα κοινά προβλήματα ως… κοινά.

Στο μεταξύ όμως, η φορολόγηση συνεχίζεται και μάλιστα βαριά. Οι ασφαλισμένοι επίσης συνεχίζουν να πληρώνουν την δημόσια κοινωνική ασφάλιση. Και όλα τα χρήματα που καταθέτει η κοινωνία στον κοινό κορβανά, που είναι ο κρατικός προϋπολογισμός, περιμένει να έχουν ανταπόδοση προς όφελός της. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για την υγεία της.

Αν αυτό δεν υπάρχει, τότε επιστρέφουμε στο μοντέλο του κράτους-δυνάστη, που εισπράττει, αλλά δεν προσφέρει.

Ένα τέτοιο κράτος θα εξυπηρετεί μόνο όσους διαχειρίζονται τα χρήματα αυτά, σίγουρα όμως όχι την κοινωνία.

Μας χρειάζεται κάτι τέτοιο;

zarpanews.gr – Λεωνίδας Φιλικόζης