Στα χέρια του ΚΑΣ τα Νεώρια: Αισιοδοξία για έγκριση της μελέτης αποκατάστασης
Συζήτηση για το έργο αποκατάστασης των Νεωρίων πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Η συζήτηση ολοκληρώθηκε λίγο πριν τις 8 το απόγευμα, με τον προϊστάμενο του γραφείου παλιάς πόλης του Δήμου Χανίων, Αντώνη Μυλωνά, να δηλώνει αισιόδοξος για θετική έκβαση της υπόθεσης.
Ειδικότερα, το ΚΑΣ συζητά «την έγκριση ή μη τευχών για τις μεθόδους αποκατάστασης και επανάχρησης των Νεωρίων και τις προδιαγραφές των απαιτούμενων μελετών, ως παραδοτέων της Α’ φάσης του Ερευνητικού Προγράμματος και ερευνητικές εργασίες για την ιστορική και τεχνολογική τεκμηρίωση της μελέτης ωρίμανσης των έργων αποκατάστασης – απόδοση χρήσεων -ανάδειξης-των Νεωρίων στα Χανιά»
H μελέτη έχει χρηματοδοτηθεί από το ΠΕΠ Κρήτης ενώ σε πρόσφατη παρουσία του στα Χανιά, ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, εξέφρασε την πρόθεσή του να χρηματοδοτήσει η Περιφέρεια το σύνολο του έργου που αναμένεται να φτάσει τα 20 εκ. ευρώ
Η μελέτη
Η μελέτη δίνει έμφαση στον επαναπροσδιορισμό της σχέσης του συγκροτήματος των νεωρίων με το αστικό περιβάλλον, τόσο εκείνο της ιστορικής μνήμης, όσο και εκείνο της σύγχρονης ζωής. Στην έρευνα μελετήθηκαν οι προτάσεις των κατοίκων που απάντησαν στη διαβούλευση καθώς και οι θέσεις των φορέων της πόλης.
Σε συνδυασμό με τη γεωμετρία και την άνετη οπτική και λειτουργική επικοινωνία από το νεώριο Ν2 έως το νεώριο Ν6, των κεντρικών δηλαδή θόλων, στο νεώριο Ν5 μπορεί να αποδοθεί ο ρόλος του ανοιχτού νεωρίου προς τη θάλασσα. Δύο σημαντικοί παράγοντες συνδυάζονται στο εγχείρημα:
Α. η κεντρική είσοδος του χώρου επί του νοτίου τοίχου, σήμερα τοιχισμένη, η οποία, αν και αναμορφωμένη σε νεότερη εποχή, ταυτίζεται με τη δευτερεύουσα είσοδο στην ιστορική εικονογραφία και
Β. η κατασκευή του μεγαλύτερου μέρους του τοίχου που φράσσει το βόρειο μέτωπο του χώρου είναι ευτελέστατη, στο μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονη (περιλαμβάνει φαρδιά θύρα με ανώφλι από οπλισμένο σκυρόδεμα και τοίχο από τσιμεντόλιθους που φράσσει το ημικυκλικό τύμπανο του θόλου) και κτισμένη στο πρόσωπο του χώρου, χωρίς εσοχή και, επομένως, επιβάλλεται να αφαιρεθεί ως στοιχείο που αλλοιώνει την όψη του μνημείου.
Το 5ο νεώριο, επομένως, μπορεί να λειτουργήσει ως κύρια είσοδος του συγκροτήματος και ταυτόχρονα ως στεγασμένη διάβαση, ανοικτή -τουλάχιστον κατά τις πρωινές και απογευματινές ώρες- στους πολίτες και τους επισκέπτες, που μπορεί να λειτουργήσει παράλληλα ως χώρος στάσης-ανάπαυσης και ως χώρος περιστασιακών ανοικτών συγκεντρώσεων και εκδηλώσεων.
Το 5ο νεώριο, ανοικτό προς τον βορρά, όπως ήταν αρχικώς όλα τα νεώρια, θα αποτελέσει τον μοναδικό χώρο όπου ο επισκέπτης μπορεί να αντιληφθεί την άμεση σχέση των νεωρίων με τη θάλασσα και να βιώσει τις συνθήκες που επικρατούσαν, όταν το συγκρότημα λειτουργούσε ως ημιυπαίθριος χώρος ναυπηγείου.
Παράλληλα, από τον χώρο αυτόν, ο οποίος επικοινωνεί με τοξωτές διόδους με το 4ο και με το 6ο νεώριο, είναι δυνατόν κανείς να αντιληφθεί την άμεση επικοινωνία που υπήρχε μεταξύ των νεωρίων. Γι’ αυτόν τον λόγο, επιβάλλεται οι τοξωτές δίοδοι να διατηρήσουν τη διαφάνειά τους και τα νέα, αναγκαία κουφώματα να τοποθετούνται σε δεύτερο επίπεδο μακριά από την παρειά των τοίχων.
Με το παραπάνω δεδομένο, δημιουργούνται δύο ενότητες:
Η ενότητα των νεωρίων Ν1 έως Ν4 μπορεί να λειτουργήσει ως χώρος περιοδικών εκθέσεων, αλλά και να φιλοξενήσει άλλες εκδηλώσεις. Η είσοδος στον χώρο γίνεται, τόσο από το 5ο νεώριο, όσο και από τα δυτικά, όπου τα τοιχισμένα σήμερα τοξωτά ανοίγματα μπορούν να ανοίξουν και με τον τρόπο αυτόν να τονιστεί η συνέχεια που είχε το συγκρότημα προς τα δυτικά.
Η δεύτερη ενότητα περιλαμβάνει τα νεώρια Ν6 και Ν7. Το νεώριο Ν7, τελευταίο σε σχέση με τους χώρους κίνησης, αλλά τελευταίο και στην κατασκευή του, είναι σχεδόν αποκλεισμένο ανάμεσα σε δύο παχείς τοίχους, είναι κατάλληλο να φιλοξενήσει μια ξεχωριστή χρήση, έναν χώρο ομιλιών και σκηνικών τεχνών 200 ατόμων, καθώς επικοινωνεί με τα υπόλοιπα νεώρια μόνο με μία τοξωτή δίοδο στον νότο και μικρότερο άνοιγμα στην βορεινή απόληξή του, επομένως, σε αυτό μπορούν να αναπτυχθούν κατασκευές που δεν θα επηρεάζουν την ενιαία θεώρηση των χώρων με τα τοξωτά ανοίγματα επικοινωνίας.
Με καθίσματα υπό κλίση με την προσθήκη ελαφράς κατασκευής, ώστε να εξασφαλιστούν καλές συνθήκες συνθήκες θέασης και ακρόασης, με ανεξάρτητη είσοδο, είτε από το Ν6 είτε από το Ν5.
