Σαν σήμερα ο Παπανδρέου ανακοίνωνε την είσοδο της Ελλάδας στο ΔΝΤ

Ήταν Παρασκευή 23 Απριλίου του 2010 όταν ο τότε Πρωθυπουργός της χώρας, Γιώργος Παπανδρέου, με διάγγελμα του από το Καστελόριζο, έκανε γνωστό πως η Ελλάδα θα προσφύγει στον τριμερή μηχανισμό βοήθειας (ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ).

Η ελληνική κρίση χρέους, ήταν η αδυναμία του ελληνικού δημοσίου να δανειστεί με χαμηλά επιτόκια από τις διεθνείς αγορές, με συνέπεια την αδυναμία του να σταθεί αντάξιο στις υποχρεώσεις του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αδυναμία να αποπληρώσει το χρέος του, όπως τα ομόλογα που έληγαν στις αρχές του 2010, με το έλλειμμα του προϋπολογισμού να έχει ανέλθει στο -15.4%. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της ανεργίας, προκαλώντας ένα νέο κύμα μετανάστευσης Ελλήνων πολιτών στο εξωτερικό.

Από τον Σεπτέμβριο του 2008 η ανεργία έχει ανοδική πορεία και το ΑΕΠ αρχίζει να μειώνεται, μέσα σε τέσσερις μήνες έγινε ελλειμματικό κατά 717εκ € (-0,3%) κι έτσι ξεκίνησε να συζητείται το ενδεχόμενο να παρουσιαστεί πρόβλημα αναχρηματοδότησης του χρέους. Στα μέσα του Αυγούστου είχαν ανακοινωθεί μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας. Οι τράπεζες αρχίζουν και εμφανίζουν προβλήματα, στις 18 Νοεμβρίου 2008 το κράτος κεφαλαιοποιεί τις τράπεζες με 28 δις ευρώ. Ο πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνο Σημίτης από το βήμα της Βουλής προειδοποιεί ότι σε περίπτωση δυσκολιών δανεισμού του κράτους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποδείξει στην Ελλάδα να προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για δανεισμό, προκαλώντας την αντίδραση τόσο του τότε Υπουργού Οικονομικών, Γιώργο Αλογοσκούφη, όσο και του ίδιου του πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Άνοδος του χρέους και εκλογές από τον Καραμανλή

Τα προβλήματα όμως είναι εκεί και τον Ιανουάριο του 2009 ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor’s υποβάθμισε τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας από Α σε Α- αυξάνοντας το κόστος δανεισμού της χώρας. Το πραγματικό ετήσιο δημοσιονομικό έλλειμμα της τάξης του 15,6% για το 2009 σήμαινε ότι μέσα σε ένα χρόνο το δημόσιο χρέος αυξήθηκε από περίπου 110% σε πάνω από 125% ως ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Αυτό συνέβη διότι λόγω της διεθνούς οικονομικής κρίσης, αλλά και άλλων παραγόντων, υπήρχε στασιμότητα του ΑΕΠ και ύφεση ήδη από το 2008. Ως εκ τούτου το ετήσιο έλλειμμα απλά προστίθετο στο χρέος. Ο παρονομαστής (το ΑΕΠ) ήταν πλέον στάσιμος. Η τότε κυβέρνηση προσπάθησε να αποκρύψει τα δυσάρεστα αυτά δεδομένα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις διεθνείς χρηματαγορές. Η προσπάθεια αυτή ήταν ωστόσο μάταιη αφού υπήρχαν δημοσιευμένοι κι άλλοι δείκτες που απεικόνιζαν το πραγματικό πρόβλημα.

Κάτω από αυτά τα γεγονότα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εξαγγέλλει πρόωρες εκλογές για τις 4 Οκτωβρίου 2009 με τα αντίπαλα κόμματα να τον κατηγορούν πως οι εκλογές είναι μια προσπάθεια δικιά του να αποχωρήσει και η επόμενη κυβέρνηση να βρεθεί αντυιμέτωπη με την πιο δύσκολη κατάσταση. Νικητής των εκλογών με ποσοστό 38,1% αναδεικνύεται το ΠΑΣΟΚ και ο νέος Υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, καλείται να αντιμετωπίσει μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Στις 20 Οκτωβρίου του 2009 ανακοινώνεται πως το έλλειμμα για το 2009 βρίσκεται στο 12,5% από 6% που το υπολόγιζε η προηγούμενη κυβέρνηση, ενώ αργότερα αποδείχθηκε πως ήταν τελικά 15%. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση απέφυγε να προχωρήσει άμεσα σε λήψη μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης, με σκοπό να καθησυχάσει τις αγορές.

Στις 8 Δεκεμβρίου ο οίκος Fitch υποβάθμισε για δεύτερη φορά την ελληνική οικονομία στο επίπεδο ΒΒΒ+.[33] Με την σειρά του ο οίκος Standard and Poor’s προχώρησε στις 16 Δεκεμβρίου σε υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, κρίνοντας το πρόγραμμα της κυβέρνησης για τη δημοσιονομική εξυγίανση της χώρας ανεπαρκές.[34] Ακολούθησε τρίτη υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, στις 23 Δεκεμβρίου, αυτήν τη φορά από τον οίκο Moody’s. Στα μέσα του έτους 2010, και μετά τις αποκαλύψεις ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας έκλεισε για το 2009 σε επίπεδα πολύ πάνω από αυτά που θα καθιστούσαν το δημόσιο χρέος βιώσιμο. Παρά τις όποιες προσπάθειες της κυβέρνησης να αντιστρέψει το κλίμα η προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου λίγα χρόνια μετά αποκάλυπτε πως πάρθηκε η απόφαση για την προσφυγή της χώρας στον μηχανισμό στήριξης. Ηταν Ιανουάριος του 2010 όταν ο Γιώργος Παπανδρέου μαζί με τον Ντομινίκ Στρος Καν, τον τότε επικεφαλής του ΔΝΤ, συζητούσαν για τη λύση του ελληνικού προβλήματος. Το «παρών» σε αυτή τη μυστική συνάντηση, ο οποία έγινε σε μία κουζίνα, έδωσε και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, έστω κι αν δεν την παρακολούθησε ολόκληρη. «Αυτή η συνάντηση είχε μείνει εκτός δημοσιότητας, αφού οποιαδήποτε δημόσια παρουσία των τριών μας θα αποκάλυπτε πως η Ελλάδα θα έμπαινε στο ΔΝΤ και θα μας κατέστρεφε τελείως στις αγορές», ανέφερε χαρακτηριστικά ο τότε Υπουργός Οικονομικών.

Ο Τύπος αποτυπώνει το κλίμα και το κίνημα των Αγανακτισμένων

Η ανακοίνωση για την είσοδο της Ελλάδας στο ΔΝΤ όπως ήταν φυσικό προκάλεσε αντιδράσεις από όλα τα κόμματα και τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων την επόμενη ημέρα αποτύπωναν το κλίμα που υπήρχε στο εσωτερικό της χώρας.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ: Προσφυγή άνευ όρων. Πάμε στον μηχανισμό ΕΕ-ΔΝΤ κι όποιος αντέξει

ΤΑ ΝΕΑ: Ελλήνων Οδύσσεια. Ο κύβος ερρίφθη – πάμε «τρόικα». Τρία (τουλάχιστον) χρόνια σκληρής λιτότητας

ΤΟ ΒΗΜΑ: Θρίλερ διαρκείας! Αβεβαιότητα παρά την προσφυγή. Κερδοσκόποι και Μέρκελ μας έστειλαν στο ΔΝΤ

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ: Αναγκαστική προσγείωση στη σκληρή πραγματικότητα. Η Ελλάδα προσέφυγε στον μηχανισμό στήριξης – Υπό την κηδεμονία του ΔΝΤ για 5 έτη – Στρος – Καν: Είμαστε έτοιμοι

ΕΘΝΟΣ: Καταφύγιο στον μηχανισμό ΕΕ – ΔΝΤ. Αιφνιδιασμός Γιώργου από το Καστελόριζο

Η ΑΥΓΗ: Να μιλήσει ο λαός. Τον εκρηκτικό μηχανισμό ΔΝΤ-ΕΕ πυροδότησε από το Καστελλόριζο ο Γ. Παπανδρέου

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ: Οδηγούν το λαό σε όλεθρο και θυσίες χωρίς τέλος. Η κυβέρνηση προσέφυγε στο μηχανισμό δανειοδότησης ΕΕ-ΔΝΤ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ: Παράδοση άνευ όρων Γιώργου στο ΔΝΤ. Ανακοίνωσε την ενεργοποίηση του μηχανισμού πριν διαπραγματευθεί τους όρους

ΑΥΡΙΑΝΗ: Παράδοση άνευ όρων στο ΔΝΤ και στο βάθος χρεωκοπία. Έρχεται πακέτο σκληρών αντιλαϊκών μέτρων μαζί με την λεηλασία της δημόσιας περιουσίας.

Στις 3 Μαΐου 2010, η Ελλάδα αιτήθηκε 80 δισεκατομμύρια ευρώ από τις υπόλοιπες (15) χώρες του Ευρώ και 30 δισεκατομμύρια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Την αίτηση συνόδευαν 3 συνημμένα μνημόνια:

«Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής» (ΜΟΧΠ),

«Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης» (ΤΜΣ)

«Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής» (ΣΠΟΠ)

Η είσοδος στο ΔΝΤ όπως ήταν λογικό προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην χώρα. Στις 5 Μαΐου ακολουθεί μια μεγάλη απεργία, ενώ ανεργία και πληθωρισμός εκτινάσσονται. Το 2011, η δυσαρέσκεια στην κοινωνία από την μεγάλη οικονομική ύφεση ήταν έντονη και άρχισε να εκφράζεται με αποδοκιμασίες πολιτικών που εμφανίζονταν σε δημόσιους χώρους, ενώ η συνεχιζόμενη δυσαρέσκεια προκάλεσε κινήματα διαμαρτυρίας όπως το κίνημα «δεν πληρώνω», αλλά και το κίνημα των Αγανακτισμένων. Έντεκα χρόνια μετά η κατάσταση δεν θυμίζει την κρίση της οκταετίας 2010-2018, αλλά η νέα κρίση λόγω ενός νέου παράγοντα, του κορονοϊού, συνεχίζει να επηρεάζει όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και όλες τις χώρες παγκοσμίως με αύξηση ελλειμμάτων και χρέους.

Ολόκληρη η δήλωση του Γιώργου Παπανδρέου από το Καστελόριζο…

«Χθες, ανακοινώθηκαν τα στοιχεία για το πραγματικό μέγεθος του ελλείμματος του 2009. Θύμισαν σε όλους μας τα ακατανόητα λάθη, τις παραλείψεις, τις εγκληματικές επιλογές και την καταιγίδα των προβλημάτων που μας κληροδότησε η προηγούμενη κυβέρνηση. Όλοι μας κληρονομήσαμε – η σημερινή Κυβέρνηση και Ελληνικός λαός – ένα σκάφος έτοιμο να βυθιστεί. Μια χώρα χωρίς κύρος και αξιοπιστία, που είχε χάσει το σεβασμό ακόμα και των φίλων και των εταίρων της. Μια οικονομία εκτεθειμένη στο έλεος της αμφισβήτησης και των ορέξεων της κερδοσκοπίας.

Από την πρώτη μέρα σηκώσαμε τα μανίκια και με σκληρή δουλειά βαλθήκαμε να ανατρέψουμε αυτό το αρνητικό κλίμα. Καταστρώσαμε σχέδιο, πήραμε δύσκολα μέτρα, που πολλές φορές πόνεσαν, αλλά ανακτήσαμε την αξιοπιστία μας. Δημιουργήσαμε νέες συμμαχίες.

Μετά από έναν πραγματικό μαραθώνιο, διεκδικήσαμε και καταφέραμε να οδηγηθούμε σε μια ισχυρή απόφαση της Ε.Ε. για την στήριξη της χώρας μας, με ένα πρωτόγνωρο, για την ιστορία και τα δεδομένα της Ε.Ε., μηχανισμό. Και εμείς και οι εταίροι μας στην Ε.Ε., ελπίζαμε ότι αυτή η απόφαση θα αρκούσε για να ηρεμήσει και να συνετίσει τις αγορές, ώστε να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τη χρηματοδότηση της χώρας μας με χαμηλότερα επιτόκια. Να υπάρξει, δηλαδή, η απαραίτητη νηνεμία, ώστε να αφιερωθούμε στο έργο μας, στις μεγάλες αλλαγές που χρειάζεται η χώρα, για να κάνουμε την οικονομία μας βιώσιμη, ανταγωνιστική. Να σταθεί η Ελλάδα στα πόδια της, δυνατή, για να αισθανθούν όλοι οι Έλληνες περήφανοι.

Οι αγορές δεν ανταποκρίθηκαν. Είτε γιατί δεν πίστεψαν στη βούληση της Ε.Ε., είτε γιατί κάποιοι αποφάσισαν να συνεχίσουν την κερδοσκοπία.

Και σήμερα, η κατάσταση στις αγορές απειλεί να αποδημήσει, όχι μόνο τις θυσίες του Ελληνικού λαού, αλλά και την ομαλή πορεία της οικονομίας. Και κινδυνεύει να χαθεί η προσπάθεια που καταβάλλουν οι Έλληνες από τα ακόμη μεγαλύτερα επιτόκια δανεισμού και ακόμη χειρότερα από την δυσκολία δανεισμού. Δεν θα το επιτρέψουμε. Ήρθε η στιγμή, το χρόνο που δεν μας δίνουν οι αγορές, αυτόν τον χρόνο να μας τον δώσει η απόφαση που πήραμε όλοι μαζί οι ηγέτες των χωρών της Ευρώπης για να στηριχθεί η Ελλάδα.

Είναι ανάγκη, ανάγκη εθνική και επιτακτική, να ζητήσουμε επισήμως από τους εταίρους μας την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης, που από κοινού δημιουργήσαμε στην Ε.Ε. Έχω ήδη δώσει εντολή στον Υπουργό Οικονομικών να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες. Και οι εταίροι μας θα συνδράμουν άμεσα και αποφασιστικά, ώστε να παράσχουν στην Ελλάδα το απάνεμο λιμάνι που θα μας επιτρέψει να ξαναχτίσουμε το σκάφος μας με γερά και αξιόπιστα υλικά. Αλλά και να στείλουν και ένα ισχυρό μήνυμα στις αγορές, ότι η Ε.Ε. δεν παίζει και προστατεύει το κοινό μας συμφέρον και το κοινό μας νόμισμα.

Βρισκόμαστε σε μια δύσκολη πορεία, μια νέα Οδύσσεια για τον Ελληνισμό. Όμως, πλέον, ξέρουμε το δρόμο για την Ιθάκη και έχουμε χαρτογραφήσει τα νερά. Μπροστά μας έχουμε ένα ταξίδι με απαιτήσεις από όλους μας, αλλά με μια νέα συλλογική συνείδηση και κοινή προσπάθεια θα φθάσουμε εκεί ασφαλείς, πιο σίγουροι, πιο δίκαιοι, πιο περήφανοι.

Ο τελικός μας στόχος, ο τελικός μας προορισμός είναι να απελευθερώσουμε την Ελλάδα από επιτηρήσεις και κηδεμονίες. Να απελευθερώσουμε τις δυνάμεις του Ελληνισμού, τον κάθε Έλληνα και Ελληνίδα από αντιλήψεις, πρακτικές και συστήματα που τον εμποδίζουν παντού, εδώ και δεκαετίες. Να δώσουμε οξυγόνο εκεί που υπάρχει ασφυξία, δικαιοσύνη και κανόνες εκεί που υπάρχει αδικία, διαφάνεια εκεί που υπάρχει σκοτάδι, σιγουριά εκεί που υπάρχει ανασφάλεια, και ανάπτυξη για όλους.

Η έμπνευση, η πίστη μας είναι ετούτος εδώ ο τόπος, από το Καστελόριζο, μέχρι την Κέρκυρα, από την Κρήτη μέχρι τον Έβρο, είναι αυτός ο υπέροχος λαός, είναι οι νέοι μας με τις δυνατότητες και τα οράματά τους. Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι, θα τα καταφέρουμε. Αρκεί εμείς οι Έλληνες να πιστέψουμε στις δυνατότητές μας, στις αξίες μας, στον ίδιο μας εαυτό».

Πηγή: gazzetta.gr