Μαρία Βλαζάκη: Η τουριστικοποίηση που μεθοδεύεται στα κτίρια του Πολυτεχνείου δεν εξυπηρετεί καμιά κοινωνική ανάγκη
Υπερασπιστικός λόγος για τον δημόσιο χαρακτήρα των κτιρίων στα Χανιά που παραχωρούνται για ξενοδοχειακές μονάδες
Δύο αλληλένδετα σοβαρά συμβάντα σημάδεψαν πρόσφατα την τύχη των ιστορικών κτιρίων του Πολυτεχνείου Κρήτης στον λόφο Καστέλι, στην Παλιά Πόλη των Χανίων. Πριν από περίπου έναν μήνα έληγε η περίοδος χάριτος που είχε εξασφαλίσει το 2017 η μονοπρόσωπη εταιρεία Belvedere ΕΠΕ, η οποία συνδέεται με εξωχώρια συμφέροντα, από την Εταιρεία Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας και του Τεχνολογικού Πάρκου του Πολυτεχνείου Κρήτης για την έναρξη υλοποίησης της σύμβασης μακροχρόνιας μίσθωσης των κτιρίων του Πολυτεχνείου στον λόφο Καστέλι με τουριστική χρήση ξενοδοχείου.
Η γενική συνέλευση της εταιρείας του Πολυτεχνείου, τα μέλη της οποίας συμπίπτουν με εκείνα της συγκλήτου, έδωσε στις 3/8/2020 παράταση στην περίοδο χάριτος έως 18 μηνών συνολικά, με ευνοϊκούς όρους, κατόπιν όμως ισχυρής μειοψηφίας (7-4). Μετά την εξασφάλιση της παράτασης ακολούθησε το δεύτερο συμβάν στις 5/9/2020, η εκκένωση από τα ΜΑΤ της κατάληψης Rosa Nera στο ένα από τα κτίρια, στο κηρυγμένο ως νεότερο μνημείο κτίριο της Μεραρχίας Κρητών. Με την εκκένωση κατέπεσε το δίλημμα «κατάληψη ή ξενοδοχείο» που προέτασσαν οι υποστηρικτές της μετατροπής του ιστορικού συγκροτήματος σε ξενοδοχείο και πλέον παραμένει μόνο η εμμονή τους στην ιδιωτικοποίηση.
Εμπλουτισμός του αστικού πολιτιστικού αποθέματος
Ενεργά και ηχηρά εδώ και χρόνια η χανιώτικη κοινωνία τάσσεται υπέρ της διατήρησης του δημόσιου χαρακτήρα του παραπάνω συγκροτήματος του Πολυτεχνείου Κρήτης και κατά της μετατροπής του σε ξενοδοχείο από ιδιώτη, αλλά η απουσία συναίνεσης δεν απέτρεψε τους εμπνευστές της ιδέας αυτής από τα σχέδιά τους.
Ταυτόχρονα, στα τέλη του 2017 το κοινό όργανο των δύο ανώτατων κεντρικών συμβουλίων του ΥΠΠΟΑ, του Αρχαιολογικού Συμβουλίου και του Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, υπό την προεδρία μου, ομόφωνα γνωμοδότησε υπέρ του χαρακτηρισμού ως νεότερου μνημείου του κτιρίου του Διοικητηρίου – 5ης Μεραρχίας, εγκρίνοντας εισήγηση των αρμόδιων υπηρεσιών, «καθώς αποτελεί τοπόσημο της πόλης των Χανίων και κτίσμα με αξιόλογα αρχιτεκτονικά, τυπολογικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά, δείγμα αρχιτεκτονικής της ειδικής αυτής κατηγορίας δημόσιων κτιρίων – διοικητηρίων.
Η διατήρησή του συμβάλλει στην τεκμηρίωση της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτισμικής ιστορίας της πόλης των Χανίων στα τέλη του 19ου αιώνα και κατά συνέπεια εμπλουτίζει το πολιτιστικό απόθεμά της».
Είναι αδιανόητο ένα ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας για να εξασφαλίσει πόρους λειτουργίας του να στηρίζεται στη μακροχρόνια ενοικίαση σε ιδιώτη ιστορικών κτιρίων του τόπου έδρας του για τουριστική εκμετάλλευση. Και αν η τακτική αυτή το 2017 ξεκίνησε ίσως χωρίς να μπορεί το ίδρυμα να αναλογιστεί τους τραγικούς συνειρμούς και τις συνέπειες της στάσης του, σήμερα πλέον δεν υπάρχει δικαιολογία άγνοιας από τα μέλη που ενέκριναν την παράταση της περιόδου χάριτος.
Παλίμψηστο πεντέμισι χιλιάδων χρόνων
Ο λόφος Καστέλι της Παλιάς Πόλης των Χανίων αποτελεί τον πιο σημαντικό συμβολικά και σημειακά χώρο της πόλης και της διαχρονικής κατοίκησής της. Πρόκειται για κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο με πυκνές ανασκαφές, σπουδαία και πλούσια ευρήματα που αποδεικνύουν το παλίμψηστον των Χανίων εδώ και 5.500 χρόνια.
Στο υψηλότερο και πιο καίριο σημείο του, όπου σήμερα δεσπόζουν το κτίριο της Μεραρχίας Κρητών και τα δύο συνοδά ιστορικά κτίρια, εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι κάτοικοι. Εκεί ανασκάπτουμε το μινωικό και μυκηναϊκό ανακτορικό κέντρο της Κυδωνίας, το σπουδαιότερο της δυτικής Κρήτης.
Εκεί υψώθηκε το μινωικό και μυκηναϊκό ανάκτορο, όπως το αποδίδει το περίφημο «σφράγισμα του ηγεμόνα» του Αρχαιολογικού Μουσείου Χανίων, το οποίο βρέθηκε επίσης νότια της Μεραρχίας Κρητών. Εκεί χτίστηκε η μεγάλη παλαιοχριστιανή Βασιλική, εκεί ιδρύθηκε το Διοικητήριο των Ενετών, αργότερα το Οθωμανικό Διοικητήριο και κονάκι του πασά και στην ίδια θέση, τέλος, οικοδομήθηκε το κτίριο που απετέλεσε το Διοικητήριο της Κρητικής Πολιτείας, το οποίο στη συνέχεια έγινε η έδρα της Μεραρχίας Κρητών.
Ο λόφος εξακολουθούσε να είναι το κέντρο σε κάθε ιστορική φάση της αδιάλειπτης από τότε μέχρι και σήμερα κατοίκησης της πόλης. Δεν βρίσκονται τυχαία τα μνημεία αυτά στο συγκεκριμένο στρατηγικό σημείο. Δεν χωράει σε αυτή την ιστορικότητα η μετατροπή των μνημείων σε τουριστικό φιλέτο για λίγους και εκλεκτούς. Τα μνημεία αυτά πρέπει να διατηρήσουν τον δημόσιο χαρακτήρα τους, να αποδίδονται στους πολίτες ως δημόσιοι χώροι και να επιτελούν δημόσιους σκοπούς, συμβατούς με τη φυσιογνωμία και το ιστορικό τους βάρος ως σπουδαίες υλικές μαρτυρίες αλλά και άυλες αξίες.
Η τουριστικοποίηση που μεθοδεύεται για τον ιδιαίτερο τόπο του λόφου του Καστελίου Χανίων, στο πλαίσιο ενός ανώφελου, άκαιρου και επιβλαβούς «εξευγενισμού», καμιά κοινωνική ανάγκη δεν εξυπηρετεί. Σχετίζεται με στρεβλά αναπτυξιακά και επενδυτικά σχέδια, τα οποία δεν λογαριάζουν τις ανάγκες των τόπων, των κοινωνιών και των μελλοντικών γενεών.
Το ψήφισμα του δημοτικού συμβουλίου Χανίων κατά την περασμένη Τετάρτη για τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του συγκροτήματος και η ταυτόσημη θέση σε όλους τους τόνους της συντριπτικής πλειοψηφίας της χανιώτικης κοινωνίας πρόσθεσαν νέες ελπίδες και αισιοδοξία.
Με την αρωγή του δήμου και της Αντιπεριφέρειας Χανίων και του ΤΕΕ Δυτικής Κρήτης διαφαίνεται ότι ρυθμίζεται το οικονομικό πρόβλημα. Αναμένεται πλέον από τη σύγκλητο του Πολυτεχνείου να αφουγκραστεί τη δυνατή φωνή της τοπικής κοινωνίας και να συμφωνήσει στον δημόσιο χαρακτήρα των κτιρίων, προχωρώντας στις απαραίτητες νομικές και άλλες συνεννοήσεις και ρυθμίσεις.
Γράφει η Δρ Μαρία Ανδρεαδάκη Βλαζάκη, επίτιμη γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, πρώην γενική γραμματέας ΥΠΠΟΑ
Ηρωίδα είσαι. Σε αγαπώ δεν έχεις κάνει και λίγα γι αυτόν τον τόπο. Που από βοσκοί μου έγιναν όλοι ξενοδόχοι. Αυτοί που έπαιρναν τις επιδοτήσεις δυο δυο και τις έκαναν βίλες και 4×4.
Ποιες business κρύβει ο διγαλακης όπως οι άλλοι ακαδημαϊκοί του Πολυτεχνείου; Ξενοδόχοι ή με γραφεία στα ονόματα συζύγων έχουν κάνει βαρβάτες business παράλληλα με το Πολυτεχνείο
Ενώ η έως τώρα χρήση του
προσέφερε ΠΟΛΛΑ στην
κοινωνία(!) με όλο το αναρχοαπλυταριό της Υφηλίου που μαζευόταν εκεί και «φιλοξενείτο»με έξοδα δικά μας!!!!
Ε ΒΕΒΑΙΑ ΑΦΗΣΑΝ ΕΡΓΟ…ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ …ΒΡΩΜΙΑ ΚΑΙ ΔΥΣΟΔΙΑ
ΝΤΡΟΠΗ ΣΤΗΝ ΚΑ Β…….Η ..
ΑΣ ΚΟΙΤΑΞΕΙ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΧΑΙΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ..
ΚΑΙ ΑΣ ΑΦΗΣΕΙ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΤΗΝ ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΟΥ ΟΠΩΣ ΛΙΓΟΙ ΞΕΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΔΥΣΤΥΧΩΣ..
ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ ΟΙ ΕΝΤΙΜΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΔΕΧΤΗΚΑΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΟΣΟ ΚΑΙ ΑΝ ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΑΡΕΣΕ..!!!!!!!!!!!
ΟΤΑΝ ΔΙΑΛΥΘΗΚΕ «»»»»ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ»»»»»»»»»» ΟΛΟΙ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΝΤΑΙ…
ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΟΥΜΕ ΤΟ ΓΙΑΤΙ…
Ο ΝΟΩΝ ΝΟΗΤΩ!!!
ΑΡΚΕΤΑ…ΜΕ ΤΙΣ ΣΑΧΛΕΣ…
Εύγε κα Βλαζάκη!Ακριβώς όπως τα λέτε είναι,αλλά τί να ξέρουν αυτοί οι ελάχιστοι που βάζουν πάνω απ’ όλα μόνο το προσωπικό τους συμφέρον…
Maria, ik dank u voor uw uitgebreide artikel hierover, u heeft wat mij betreft volkomen gelijk !
Jammer genoeg wordt er bijna altijd aan toerisme gedacht. Ik heb zelf ook kommentaar gegeven op dit artikel
waarbij ik ook zei dat ik vind dat de burgers zelf moeten bepalen wat ze hiermee willen !
Zou rechtvaardig zijn dat zij hun mening mogen geven. Een fijne plek met hun wensen, dat zou ik geweldig vinden.
Ook heeft u absoluut gelijk dat u schrijft dat dit geen enkele sociale behoeften dient.
Hopelijk wordt dit door de regering her-overwogen.
Kαλημερα kriti, αμε να τα πεις αυτα στην χωρα σου, που το με σταγονομετρο δωσανε βοηθεια, τι βοηθεια ΔΑΝΕΙΑ ΘΕΛΑΝΕ, στις χωρες του Νοτου με τον κορονοιο. Στη χωρα σου, που εδωσε την ιδια υποστηριξη στην ελλαδα με την Γερμανια, στο θεμα παραβιασης της υφαλοκρηπιδας και απο πανω η πρεσβεια παρακαλουσε τον υπουργο ΕΑ να αγοράσομε τις φρεγατες σας. Η ιδια χωρα των καραγκιοζηδων που o Dijselbloem, ο Γιερουν και κατεκαψε μας εβαλε στα τεσσερα, εμας τους εργαζομενους, για τα λαθη της ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑΙΩΝ, ΧΩΡΙΣ ΚΑΡΟΤΟ, να απαλυνει τον πονο, επι των εποχων του Βαρουφακη!
Καιοπως λενε στο χωριο σου: Bemoei je met je eigen land en zaken!
Oσο για την καταξιωμενη κ. Βλαζακη, δυστυχως ειναι ΣΤΗΝ ΑΛΛΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ, και κανει οτι της ΛΕΝΕ. Που θα βρει ο δημος τα κονδυλια; Εδω μαντρα για τα αδεσποτα δεν εχει κανει! Η φατσα τση πολης το Συντριβανι, τα Δικαστηρια γεματη αδεσποτα! Που ειναι προσληψη για μπογιες, που ειναι το κυνοκομειο, κλπ κλπ! Παραδες Μαριω δεν υπαρχουνε, βρες τις και μετα τα κουβεντιαζουμε, οχι δανεια αγυριστα! Βλεπε: Ποδηλατοδρομιο, κολυμπητηριο Ακρωτηριου, κλπ κλπ.
ΑΠΟ ΑΜΠΕΛΟΦΙΛΟΣΟΦΙΕΣ ΑΛΛΟ ΤΙΠΟΤΑ Η ΚΡΑΤΙΚΟΔΙΑΤΟΙ
Αρχαιολογία και τουρισμός πάντα βρίσκονται σε μια ένταση στα νησιά,. Υπάρχει κορεσμός από τον τουρισμό στην παλιά πόλη. Η τουριστική ανάπτυξη είναι εκτός ορίων στα Χανιά έχει αποτέλεσμα χαμηλούς μισθούς, ανασφάλιστη και εντελώς απορρυθμισμένη εργασία, στεγαστικά προβλήματα και μια πόλη απονεκρωμένη και χωρίς δημιουργικούς και ουσιαστικούς δεσμούς.
Τα αφεντικά του τουρισμού αύξησαν τα κέρδη τους στα χρόνια της κρίσης, ενώ ταυτόχρονα μείωσαν τους μισθούς των ξενοδοχο-υπαλλήλων κατά 40%, η ανασφάλιστη εργασία (η κλοπή δηλαδή του έμμεσου μισθού) έφτανε και το 70% στο νησί. Γνωστές σε όλους είναι και οι ιστορίες για την κλοπή επιδομάτων και δώρων από πολλά αφεντικά. Παράλληλα κάποιες επιχειρήσεις βέβαια έκλεισαν στο πλαίσιο του ανταγωνισμού, χωρίς να υπάρξει καμία μέριμνα για τους άνεργους. Αυτό που λέμε «τουρισμός» στην Κρήτη, εξυπηρέτησε τα συμφέροντα λίγων, για αυτό το λόγο και τώρα – στη νέα κρίση λόγω της πανδημίας – τα «σπασμένα» θα κληθούν να τα πληρώσουν πάλι οι εργαζόμενοι (και αυτοί του τουρισμού). Είναι ζήτημα συσχετισμού δυνάμεων…
Και σε αυτό το συσχετισμό, η Κατάληψη έπαιξε το ρόλο της. Τόσο στο να μην εμπορευματοποιηθεί ο αρχαιολογικός χώρος και να συνεχιστούν οι εργασίες (που δεν θα συνεχιστούν όταν το ξενοδοχείο των πλούσιων λειτουργεί), όσο και στην υπεράσπιση των πιο φτωχών στρωμμάτων της εργατικής τάξης και της νεολαίας της πόλης, ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό ή (πριν κάποια χρόνια) την άνοδο της άκρας δεξιάς.
Η Κατάληψη, στα 16 χρόνια λειτουργίας της, ήταν ένας ελευθεριακός χώρος που εξυπηρετούσε ανάγκες ακριβώς της νεολαίας και της εργατικής τάξης.
Πέρα από την πολιτική και την πολιτιστική της δράση, φιλοξενούσε πρόσφυγες σε συννεόηση με συλλογικότητες ή οργανώσεις αλληλεγγύης, υποστήριζε κάθε αντιφασιστική και εργατική δράση, παρουσίαζε εκδηλώσεις λαϊκής ή σύγχρονης τέχνης, χωρίς να ζητάει ή να παίρνει χρήματα από κανέναν. Όλο το κόστος εκεί έβγαινε από την αυτοχρηματοδότηση, από το υστέρημα των ανθρώπων του κινήματος και από καμπάνιες ενίσχυσης.
Ο κόσμος που έμενε εκεί εναλλάσονταν διαρκώς ενώ πολλές πολιτικές, πολιτιστικές, νεολαιίστικες ομάδες έβρισκαν στέγη. Τα μέλη της είναι άνθρωποι της εργατικής, της αγροτικής τάξης και της νεολαίας, με δημόσια δράση σε σωματεία ή ευρύτερα στο κίνημα. Για αυτά και άλλα τόσα, υποστηρίζεται από τόσους ανθρώπους. Αυτό ήταν μια ιστορική διαδικασία, κάτι το οποίο δεν είναι δυνατόν να αναιρεθεί μέσα από βρισιές και ψεύδη.
Το κτίριο θα έπεφτε αν δεν υπήρχε η Κατάληψη. Εδώ ένα βίντεο στο οποίο δε φαίνονται και πολλά από την εθελοντική δουλειά χρόνων των ανθρώπων της Κατάληψης, φαίνεται όμως η συντήρηση του μνημείου μέσα στο χώρο και οι συγκεκριμένες εργασίες που έγιναν. Αυτή τη συλλογική δουλειά μεγάλων και σημαντικών τμημάτων της νεολαίας και της εργατικής τάξης της πόλης θέλουν να κλέψουν τα αφεντικά και οι πρυτάνεις – ξενοδόχοι.
Εδώ το βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=kCvWih5d3eA
ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΣΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΤΙΣ ΦΡΟΝΤΙΣΟΥΝ
Μα δεξιά εχομεν κυρια μου!!!Ποτε νοιαστηκε δεξιο κόμμα για τις κοινωνικες αναγκες για να νοιαστει ο Κούλης;;;
Μερικοι απο μας ΔΕΝ ξεχναμε τι σημαινει για τον ερμο τον τοπο αυτο η Δεξια…Και συνεχιζει φυσικα,ουτε ο Μανολιος ουτε ο καημενος ο Αραπης αλλαζουνε…
ΑΙΣΧΟΣ μια «κυρία» που υποτίθεται πρεσβεύει τον Πολιτισμό, να έχει αυτές τις απόψεις.
ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΩ ΤΟ ΕΞΗΣ:
Να δώσει για ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ που εξυπηρετούσε η συλλογικότητα μην πω,
ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ στη Χάληδων, με χαρτιά όμως, να τον κάνουν οι συλλογικότητες
ΦΑΒΕΛΑ της Χάληδων. Ωραίο μου ακούγεται. Σαν όνομα, ταιριάζει γάντι.
Ιστορικό κτήριο είναι και αυτό, ένα κόσμημα, ας γίνει κάτι. Για κοινωνικούς λόγους.
Γιατί δεν το κάνει;
ή ΜΗΠΩΣ θα ήθελε να πει η κα Βλαζάκη στην χανιώτικη κοινωνία,
ΤΙ ΣΚΟΠΟ ΕΧΟΥΝ να κάνουν το ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ, και να αφήσει το Πολυτεχνείο στην ησυχία του;
Αει στα κομμάτια από εκεί, μορφωμένη γυναίκα.
Αυτές τς αξίες μεταλαμπαδεύει; Είμαστε άξιοι της μοίρας μας, πόσο αξιολύπητοι άνθρωποι.
ΘΑ ΜΑΣ ΠΕΙ, να τοποθετηθεί εδώ και τώρα.
Hξερα για τον «κυρ-Παντελή»,ξερεις αυτον που λεει το τραγουδι του Τζαβελα,οχι του Κιτσου,του αλλου του «άπλυτου»,μα τωρα βλεπω οτι ειχε και …συζυγο!!!
Για την Ρεσεπσιον σε εχουνε προσλαβει;;;(κρυαδες!!!)
Η αναγκη που εξηπυρετει το ξενοδοχειο ειναι να πληρωνει καμμια εφορια και να κανει τζιρο για να πληρωνεσε εσυ κυρα μου που εισαι δημοσια υπαλληλος και ψαχνεις με το μυάλο σου την αναγκη αφου εχεις τοσο χρονο ελευθερο και μισθο σίγουρο.