Μάγια Αγγέλου: Η Αφροαμερικανή ποιήτρια με το ελληνικό όνομα και τη συνταρακτική ζωή
Γεννήθηκε στις 4 Απριλίου του 1928 στο Σαντ Λούις των ΗΠΑ. Το πραγματικό όνομα της Μάγια Αγγέλου, ήταν Μαργκερίτ Ανι Τζόνσον. Από πολύ μικρή, μόλις 3 ετών και καθώς οι γονείς της είχαν χωρίσει έζησε με τη γιαγιά της στο Αρκανσας.
Μέσα από τις συγκλονιστικές της βιογραφίες, με εμβληματικότερο το βιβλίο «Ξέρω γιατί τα πουλιά κελαηδούν στο κλουβί» του 1969, η Μάγια Αγγέλου περιγράφει τα τραυματικά της παιδικά χρόνια. Σε ηλικία μόλις 7 ετών θα πέσει θύμα βιασμού από τον σύντροφο της μητέρας της στη γενέτειρά της το Σαντ Λούις. Οπως περιγράφει, επί 5 χρόνια δεν μίλησε σε κανέναν, κλείστηκε στον εαυτό της και προσπάθησε να αντιμετωπίσει το εφιαλτικό της βίωμα. Ο μόνος στον οποίο απευθύνεται είναι ο αγαπημένος μεγαλύτερός της αδερφός.
Εφηβη πια, η Μάγια Αγγέλου μετακομίζει στο Σαν Φραντσίσκο για να μείνει μαζί με τη μητέρα της. Το όνειρό της είναι να γίνει οδηγός τραμ, στους χαρακτηριστικούς ανηφορικούς δρόμους της αμερικανικής πόλης. Και το πραγματοποιεί. Η Αγγέλου θα εργαστεί στο τραμ ως οδηγός και θα γίνει η πρώτη Αφροαμερικανή στην πόλη που αναλαμβάνει αυτό το πόστο. Είναι η πρώτη από τις δεκάδες πρωτιές που θα πετύχει στη ζωή της.
Στα 16 της χρόνια μένει έγκυος, γεγονός που την αναγκάζει να δουλέψει στις πιο απίθανες δουλειές. Εχει εργαστεί ως σερβιτόρα, μαγείρισσα, πόρνη, χορεύτρια, τραγουδίστρια, ηθοποιός, συντονίστρια σε συνέδρια, ακόμη και δημοσιογράφος σε χώρες όπως η Γκάνα και η Αίγυπτος.
Από το ελληνικό καλλιτεχνικό ψευδώνυμο στην γνωριμία με τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ
Η Τζόνσον (έτσι είναι το πραγματικό της όνομα) γνωρίζει το 1951 έναν Ελληνοαμερικανό, ηλεκτρολόγο στο επάγγελμα, ονόματι Αναστάσιος Αγγελόπουλος ή επί το αμερικανικότερον – Τος Αντζελος. Ο έρωτάς τους είναι κεραυνοβόλος και σύντομα παντρεύονται. Ο νεαρός με την ελληνική καταγωγή και το όνειρο να γίνει τραγουδιστής είναι εκείνος που θα χαρίσει το επίθετο στην ποιήτρια που συγκαταλέγεται μεταξύ των πιο αναγνωρίσιμων προσωπικοτήτων στην Αμερική. Ετσι, κρατά το χαϊδευτικό όνομα με τον οποίο την φώναζε ο αδερφός της, Μάγια και το επίθετο του Αντζελος, με αποτέλεσμα να γίνει γνωστή ως Μάγια Αγγέλου ή Αντζέλου όπως προφέρουν το όνομά της οι Αμερικανοί.
Ο γάμος της με τον Αντζελος δεν κράτησε πολύ, καθώς όπως διαβάζουμε, οι γονείς της δεν ενέκριναν τον νεαρό και την καταγωγή του. Ο Τος δεν «γέμιζε» το μάτι όπως φαίνεται στη μητέρα της, με αποτέλεσμα να την πιέσει να διαλύσει τον γάμο.
Στα τέλη του ‘50 θα γνωρίσει τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, αλλά και τον Αμερικανό μουσουλμάνο ιερέα Μάλκομ Εξ, που θα την εμπνεύσουν να ασχοληθεί ενεργά με τα κινήματα για τα δικαιώματα των ανθρώπων. Η δολοφονία και των δύο θα την καταρρακώσει, αλλά δεν θα το βάλει ποτέ κάτω. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ‘60 θα βρεθεί στην Αίγυπτο και την Γκάνα όπου και θα εργαστεί, όπως προαναφέραμε, ως δημοσιογράφος.
Η ενασχόληση με τον κινηματογράφο και η γνωριμία με την Οπρα
Η πολυσχιδής της προσωπικότητα δεν της επιτρέπει να μείνει στάσιμη ούτε λεπτό. Δραστηριοποιείται στον χώρο του κινηματογράφου και το 1972 γίνεται η πρώτη Αφροαμερικανή που υπογράφει το σενάριο για το φιλμ «Τζόρτζια – Τζόρτζια». Στα χρόνια που ακολουθούν ασχολείται με το θέατρο, υπογράφει σενάρια για την τηλεόραση και παίζει ως ηθοποιός σε σειρά από ταινίες και τηλεοπτικές σειρές. Πολλά χρόνια αργότερα, θα κατακτήσει άλλη μια πρωτιά. Θα αποτελέσει την πρώτη μαύρη γυναίκα στις ΗΠΑ που σκηνοθετεί ταινία για τον κινηματογράφο.
Γνωρίζει την Οπρα Γουίνφρεϊ πριν ακόμη η γκουρού της τηλεόρασης αποκτήσει φήμη και δόξα. Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, η νεαρή Οπρα εργάζεται ακόμη στην τοπική τηλεόραση στο Μέριλαντ της Βαλτιμόρης. Η Μάγια Αγγέλου γίνεται για εκείνη ο μέντοράς της.
«Ηταν εκεί πάντοτε για μένα, καθοδηγώντας με σε ορισμένα από τα σημαντικότερα χρόνια της ζωής μου» έγραφε με αφορμή την είδηση του θανάτου της το 2014, η διάσημη σήμερα δημοσιογράφος. «Ο κόσμος την γνωρίζει ως ποιήτρια, αλλά στην καρδιά της ήταν μια δασκάλα. ‘Οταν γνωρίζεις, δίδαξε. Οταν παίρνεις, δώσε’ είναι ένα από τα μεγαλύτερα μαθήματα που πήρα από εκείνη» συνέχιζε.
Επιστροφή στον Νότο και ενασχόληση με τη συγγραφή
Το 1981, η Μάγια Αγγέλου αποφασίζει να επιστρέψει στον Νότο και στη Βόρεια Καρολίνα, για να ξορκίσει όπως λέει τις άσχημες αναμνήσεις των παιδικών της χρόνων, να συμβιβαστεί με το παρελθόν. Χωρίς να έχει τις απαραίτητες σπουδές, της προσφέρεται η θέση της καθηγήτριας στο Τμήμα Αμερικανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνα. Γίνεται έτσι, το 1982, η πρώτη Αφροαμερικανή που αναλαμβάνει καθήκοντα καθηγήτριας εκεί.
Ξαφνιάζει τον αμερικανικό λαό όταν αναλαμβάνει να απαγγείλει ποίημα κατά την τελετή ορκωμοσίας του Μπιλ Κλίντον στον Λευκό Οίκο. Γίνεται έτσι η δεύτερη καλλιτέχνις και η πρώτη γυναίκα που απαγγέλλει ποίηση σε μια τέτοια τελετή.
Παρότι αναγκάστηκε να κάνει αμέτρητες δουλειές, παρά το γεγονός πως έζησε τόσο τραυματικά παιδικά χρόνια και έγινε μητέρα μόλις στα 16, η Μάγια Αγγέλου διέπρεψε σε καθετί με το οποίο καταπιάστηκε. Βραβεύτηκε μεταξύ άλλων, με τρία Γκράμι, ενώ ως το τέλος της ζωής της γνώριζε να μιλά έξι γλώσσες.
Ο Μπάρακ Ομπάμα είχε αποκαλύψει πως οι γονείς της έδωσαν στην αδερφή του το όνομά της, Μάγια. Παρόλα αυτά, στην κούρσα για το χρίσμα τότε, η Μάγια Αγγέλου επέλεξε να στηρίξει τη Χίλαρι Κλίντον. Οταν εκείνη έχασε, τότε συντάχθηκε με τον Ομπάμα ως την επικράτηση στις εκλογές του 2008. «Μεγαλώνουμε πέρα από τα σύνορα του ρατσισμού και του σεξισμού» δήλωνε τότε σε όσους απόρησαν με την επιλογή της.
Η Μάγια Αγγέλου πέθανε σε ηλικία 86 ετών, στις 28 Μαΐου του 2014.
iefimerida.gr –
