Κρήτη | Παραμένει η θλιβερή πρωτιά στις αυτοκτονίες
«Η Κρήτη έχει δυστυχώς τους υψηλότερους δείκτες πανελληνίως σε αυτοκτονίες», δήλωσε η διευθύντρια της Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηράκλειου Μαρία Μπάστα, με αφορμή τα νέα περιστατικά αυτοκτονιών που σημειώθηκαν στο νησί το τελευταίο διάστημα.
Μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια ο δείκτης είναι υψηλός και για το 2020, με τον αριθμό των αυτοκτονιών στο νησί να παραμένει στα ίδια επίπεδα με αυτούς που καταγράφονται την τελευταία 20ετία.
Αναφορικά με το πως το lockdown επηρέασε τις αυτοκτονίες στην Κρήτη η κα Μπάστα ανέφερε ότι, από στοιχεία του Εργαστηρίου Ιατροδικαστικής του ΠΑΓΝΗ και η Ιατροδικαστική Υπηρεσία Κρήτης μόνο για το ανατολικό τμήμα του νησιού δεν φάνηκε να υπάρχει αύξηση στη μέση τιμή αυτοκτονιών τη χρονιά που μας πέρασε.
«Για το 2021 δεν ξέρω έχω ακούσει πολλά συμβάματα και πιθανόν να δούμε αύξηση, όμως το 20 φάνηκε ότι μειώθηκαν», ανέφερε χαρακτηριστικά σημειώνοντας πως στο 1ο lockdown, δηλαδή τους μήνες Μάιο – Σεπτέμβριο όπου παραδοσιακά καταγράφεται το μεγαλύτερο ποσοστό αυτοκτονιών παγκοσμίως αλλά και στην Κρήτη υπήρξε μείωση, ενώ αντιθέτως φάνηκε να υπάρχει μια σαφής αύξηση στο 2ο lockdown τους μήνες Οκτώβριο – Δεκέμβριο.
Οι ειδικοί αποδίδουν τη θλιβερή πρωτιά της Κρήτης σε διάφορους παράγοντες, χωρίς ωστόσο να θεωρούν τίποτα βέβαιο. Σύμφωνα με την κα Μπάστα οι παράγοντες αυτοί είναι ότι πιθανόν στην Κρήτη υπάρχουν υψηλότερα ποσοστά ψυχοπαθολογίας, γεγονός που οφείλεται ενδεχομένως και στο γεγονός ότι το νησί είναι απομονωμένο και το γονιδιακό υλικό δεν αναμειγνύεται, η εκτεταμένη πρόσβαση σε όπλα, αλλά και το ότι υπάρχουν πολλές απομονωμένες περιοχές όπου δυστυχώς η πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας είναι δύσκολη.
Η κα Μπάστα απάντησε και στο ερώτημα αν οι Κρητικοί συνεχίζουν να θεωρούν «ταμπού» τα προβλήματα ψυχιατρικής φύσεως, τονίζοντας ότι σαφώς υπάρχει το «στίγμα» της ψυχικής νόσου, ωστόσο δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι στην Κρήτη το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο σε σχέση με άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Μάλιστα αποκάλυψε πως από τα στοιχεία που προκύπτουν από την Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας, η οποία επισκέπτεται περιοχές της ενδοχώρας σε μια προσπάθεια όλοι οι πολίτες να έχουν πρόσβαση σε δομές ψυχικής υγείας, οι περισσότερες επισκέψεις γίνονται από ηλικιωμένους γεγονός που μαρτυρά ότι το «στίγμα» στις μεγαλύτερες ηλικίες «υποχωρεί» ενώ στις νεαρές ηλικίες εξακολουθεί να υπάρχει.
Η διευθύντρια της Ψυχιατρικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ αναφέρθηκε και στη μελέτη που είχε δημοσιευτεί για την Κρήτη και αφορά στα δεδομένα για τις χρονιές 1999-2014, μέσω της οποίας οι ειδικοί προσπάθησαν να βρουν τους παράγοντες που επηρεάζουν τους δείκτες αυτοκτονικότητας στο νησί.
Κάποιοι από αυτούς είναι το φύλο, η ηλικία, η περιοχή διαμονής αλλά και η τότε οικονομική κρίση. «Αυτό που βρήκαμε είναι ότι στους άνδρες το ποσοστό αυτοκτονιών είναι τετραπλάσιο σε σχέση με τις γυναίκες. Μάλιστα τότε υπήρχε μια τάση αύξησης αυτοκτονιών σε άνδρες μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας που το αποδώσαμε στην οικονομική κρίση», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η κα Μπάστα τόνισε πως δεν παρατηρείται διαφοροποίηση του δείκτη σε αστικές και αγροτικές περιοχές του νησιού, ωστόσο αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι ο δείκτης επηρεάζεται όταν δεν υπάρχει πρόσβαση σε δομές ψυχικής υγείας. Αυτό αποτυπώθηκε και στην παραπάνω έρευνα αφού υπήρξε μείωση των αυτοκτονιών στην δυτική Κρήτη μετά την μεταρρύθμιση στον τομέα της ψυχικής υγείας, οπότε και έκλεισε το ψυχιατρείο στο Σούδα και δημιουργήθηκαν πολλές διαφορετικές δομές, κάτι που δεν έγινε αντίστοιχα στην Ανατολική Κρήτη όπου υπήρχε έλλειμα τόσο σε κρεβάτια στα νοσοκομεία αλλά και ελάχιστες δομές.
Τέλος η κα Μπάστα αναφέρθηκε στην επέκταση του τμήματος Οξέων Περιστατικών της Ψυχιατρικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ, τονίζοντας ότι είναι μια κίνηση που αναβαθμίζει τις παροχές ψυχικής υγείας αλλά και τις συνθήκες νοσηλείας των ασθενών.
