Κορονοϊός: Η «ακτινογραφία» της πανδημίας στην Κρήτη – Σε ποιες περιοχές χρειάζεται προσοχή

κορονοϊός-η-ακτινογραφία-της-πανδη-1230347

Η ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.

Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο αριθμός κρουσμάτων το Σάββατο στα 1497 νέα κρούσματα, με τα αποτελέσματα να συνάδουν με τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (n=1485) μετά από επαναπαραμετροποίηση της αποτελεσματικότητας των ισχύοντων μέτρων, ώστε να γίνει η απαραίτητη σύγκλιση με τον αριθμό επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, που ήταν χαμηλότερος από τον αναμενόμενο σύμφωνα με τις προβλέψεις του μοντέλου.

Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν το Σάββατο ήταν 50467 και σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώθηκε στο 3,0%. Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα άνω των 50.000 την ημέρα (όπως και πραγματοποιείται τις τελευταίες ημέρες), συντελεί στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας, αλλά και να εντοπίζονται περισσότεροι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί, συντελώντας στον περιορισμό της πανδημίας.

Γενικά όμως θα πρέπει να αυξηθεί κι άλλο ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 χρησιμοποιώντας τα rapid test και τα self test για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την υπολογιστική πλατφόρμα CORE.

Στα Χανιά με 27 κρούσματα έχουμε αύξηση σε σχέση με την Παρασκευή, και υπάρχουν έντονες διακυμάνσεις (με ένα επιπλέον ανοδικό κύμα που οφείλεται σε συρροές των ημερών του Πάσχα) που δυσχεραίνουν τη συστηματική αποκλιμάκωση.

Τα Χανιά θα παραμείνουν ανάμεσα στις κόκκινες περιοχές και μετά τις 10 Ιουνίου.Στο Ηράκλειο, όπου εντοπίστηκαν 27 κρούσματα το Σάββατο, παρατηρείται μείωση σε σχέση με την Παρασκευή. Λόγω των έντονων διακυμάνσεων που σημειώθηκαν στην πορεία της πανδημίας ως αποτέλεσμα του πολύ μεγάλου αριθμού φορέων του μεταλλαγμένου στελέχους Β.1.1.7, το Ηράκλειο είχε μεγάλη διασπορά του ιού και αυτή η δυναμική καθυστέρησε και συνεχίζει να καθυστερεί τον αποχαρακτηρισμό της περιοχής ως κόκκινη. Το επιπλέον ανοδικό κύμα που διαμορφώθηκε τις τελευταίες ημέρες και μάλλον οφείλεται σε αυξημένες συρροές λόγω του Πάσχα, έχει αρχίσει να αποκλιμακώνεται, σύμφωνα με τις προβλέψεις, με αυξημένο ρυθμό την τελευταία εβδομάδα.

Μείωση κρουσμάτων παρατηρείται στο Ρέθυμνο με 11 κρούσματα, στο οποίο η προ 15 ημερών ανοδική τάση, έχει περιέλθει σε πορεία σταθεροποίησης, και η περιοχή αναμένεται να περιέλθει κάτω από το όριο του χαρακτηρισμού ως κόκκινη μετά τις 10 Ιουνίου.

Στο Λασίθι παρατηρείται αύξηση σε σχέση με την Παρασκευή, καθώς εντοπίστηκαν 5 κρούσματα το Σάββατο, και παρόλο που παρατηρούνται έντονες διακυμάνσεις, η περιφερειακή ενότητα βρίσκεται κάτω από το όριο της κόκκινης περιοχής.

Συμπεράσματα:

Με βάση τα αποτελέσματα του Σαββάτου, είχαμε μείωση του αριθμού των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) σε σχέση με την Παρασκευή, και συνολικά συνεχίζει η πορεία αποκλιμάκωσης, η οποία εκφράζεται και στον αριθμό των θανάτων.

Οι προβλέψεις αυτές συνάδουν με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE, όπως και ο αριθμός των κρουσμάτων, μετά και τις επικαιροποιημένες προβλέψεις, σύμφωνα με τις οποίες ελήφθη υπόψιν η αυξημένη αποτελεσματικότητα των μέτρων περιορισμού της πανδημίας (κυρίως του αριθμού των self-test), που φαίνεται να συντελούν στη συνέχιση της πορείας αποκλιμάκωσης.

Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 3,9% (η ημερήσια τιμή το Σάββατο ήταν 3,0%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) διαμορφώθηκε στο 0,86 (τιμές του Rt κάτω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα).

Η ταυτόχρονη αύξηση και των δύο δεικτών, που παρατηρήθηκε την εβδομάδα μετά του Πάσχα, υποδήλωνε την συνολικά αυξητική πορεία στο συνολικό αριθμό κρουσμάτων στη χώρα από την Πέμπτη του Πάσχα και έπειτα. Με βάση τα τωρινά αποτελέσματα, βλέπουμε ότι οι ανοδικές τάσεις διαφόρων περιοχών οι οποίες χρονικά συνάδουν με αύξηση επαφών τις ημέρες του Πάσχα, έχουν περιέλθει σε κάμψη.

Παρόλο που και αυτήν, αλλά και την προηγούμενη εβδομάδα παρατηρήθηκε μείωση και των δύο δεικτών, είναι σημαντικό να διατηρηθεί ο υψηλός αριθμός των τεστ ανίχνευσης, έτσι ώστε να μπορούμε να έχουμε καλή εικόνα της διασποράς της πανδημίας στις επόμενες ημέρες, όπου συνδυάζονται με τα πιο πρόσφατα ανοίγματα (εστίαση, άνοιγμα Δημοτικών και Γυμνασίων).

Με βάση τον υψηλό αριθμό των self-test που πραγματοποιείται τις τελευταίες εβδομάδες, πλέον δεν αναμένουμε στις επόμενες ημέρες προσωρινή αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων στο τέλος Μαΐου, αρκεί να συνεχιστεί η συμμόρφωση με τα ισχύοντα μέτρα περιορισμού της πανδημίας και κυρίως τη συνέχιση των των self-test (σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και εργαζομένους στους ενεργούς τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων).

Επίσης, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που έγιναν διαθέσιμα, ανησυχία πλέον δημιουργεί η αύξηση του ποσοστού διασποράς του μεταλλαγμένου στελέχους Β.1.1.318 σε συγκεκριμένες περιοχές (Αττική με 13.4%, Στερεά Ελλάδα με 19.9% και Ήπειρος με 8.16%), στις οποίες επίσης εδώ και μέρες παρατηρούνται ανοδικές διακυμάνσεις που δυσχεραίνουν τη συστηματική αποκλιμάκωση. Δεδομένου ότι με τα αρχικά δεδομένα που έχουμε, διαφαίνεται να είναι πιο μεταδοτικό από το μεταλλαγμένο στέλεχος Β.1.1.7 που επικρατεί στο σύνολο της χώρας κατά περίπου 30% (και θα επανέλθουμε με πιο ακριβή στοιχεία για τη συγκεκριμένη εκτίμηση, όταν περισσότερα δεδομένα θα είναι διαθέσιμα), και με δεδομένη την απελευθέρωση των διαπεριφερειακών μετακινήσεων, χρειάζεται να δοθεί έμφαση στον άμεσο περιορισμό της διασποράς του, ενώ περαιτέρω εξάπλωση του θα οδηγήσει σε αναθεωρημένες προβλέψεις της επιδημιολογικής πορείας.

Η ήπια αναχαίτιση του 3ου κύματος που παρατηρούνταν μέχρι και τις ημέρες του Πάσχα, οφείλονταν σε ένα συνδυασμό παραμέτρων, οι οποίες είναι η συνέχιση του lockdown, η χρήση των self-test, η αύξηση του αριθμού των τεστ από τον ΕΟΔΥ, γεγονός που συντελεί στην απομάκρυνση από τις αλυσίδες μετάδοσης των ασυμπτωματικών και προσυμπτωματικών φορέων, η προοδευτική βελτίωση του καιρού και σε μικρότερο βαθμό η πρόοδος των εμβολιασμών, η σημασία των οποίων στον έλεγχο της πανδημίας θα αρχίσει να είναι πιο εμφανής από το τέλος του επόμενου μήνα, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψιν τη σημαντική αύξηση του ρυθμού εμβολιασμού, με περίπου 110.000 εμβολιασμούς ημερησίως.

Όμως, με δεδομένο το άνοιγμα του λιανικού εμπορίου και όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων πλέον, είναι ακόμα πιο σημαντική η τήρηση των μέτρων, ενώ ύψιστης σημασίας στις επόμενες εβδομάδες θα αποδειχθεί η ορθή και μαζική εφαρμογή των self-test, με ταυτόχρονη αύξηση της ιχνηλασίας των επαφών των ανιχνευθέντων ως θετικοί και καραντίνα 14 ημερών για τους συμπολίτες μας που θα επιβεβαιωθεί ότι είναι θετικοί στην μόλυνση με SARS-CoV-2 ακόμη και αν είναι ασυμπτωματικοί. Καθοριστικότατη για την όσο το δυνατόν αποφυγή σημαντικής αύξησης κρουσμάτων λόγω των σχεδιαζόμενων επιπρόσθετων ανοιγμάτων είναι η εντατικοποίηση των self-test, η σημαντικότητα και η αποτελεσματικότητα των οποίων έχει ήδη φανεί τις προηγούμενες 6 εβδομάδες. Εάν αυτά πραγματοποιηθούν στο βαθμό και με τον τρόπο που προβλέπεται, η συνολική πορεία αποκλιμάκωσης της πανδημίας θα συνεχιστεί, περαιτέρω υποβοηθούμενη από τον αυξημένο ρυθμό εμβολιασμού θα συνεχιστεί από εκεί και έπειτα.

Παρά την εφαρμογή οριζόντιων μέτρων ανάσχεσης της πανδημίας που εφαρμόσθηκαν από τα τέλη Οκτωβρίου, η πορεία της τελευταίας διαφοροποιείται από περιοχή σε περιοχή. Οι παραπάνω παρατηρήσεις τείνουν στο συμπέρασμα ότι η διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου, ακόμα και τώρα που εισδεχόμαστε στην καλοκαιρινή περίοδο και ταυτόχρονα προχωρούν οι εμβολιασμοί με πιο γρήγορο ρυθμό, θα πρέπει να συνεχίσει να εξετάζεται σε τοπικό επίπεδο.

Πλέον προβληματίζουν πέρα από την Αττική και τη Θεσσαλονίκη, η Λάρισα, η Μαγνησία, η Αιτωλοακαρνανία, η Βοιωτία, η Φλώρινα, τα Ιωάννινα, τα Χανιά, το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο, η Κέρκυρα και η Λέσβος.

Ειδικά στην Κέρκυρα, καθώς επίσης στα Χανιά και στο Ρέθυμνο, προβληματίζει η μη αποκλιμάκωση εδώ και αρκετές ημέρες. Ανάγκη επιτήρησης έχουν περιοχές οι οποίες είτε τείνουν να αποχαρακτηριστούν, είτε πρόσφατα αποχαρακτηρίστηκαν από κόκκινες, όπως η Αχαΐα, η Ηλεία, η Αρκαδία, η Κορινθία, η Εύβοια, η Φθιώτιδα, η Ευρυτανία, η Κοζάνη, η Πιερία, η Δράμα, η Ημαθία, η Πέλλα, η Πιερία, τα Γρεβενά, το Κιλκίς, και η Θάσος.

Συνολικά, τα τεστ ανίχνευσης θα πρέπει να φτάσουν τουλάχιστον στα 120.000 και να δίνεται έμφαση στοχευμένα στις περιφερειακές ενότητες στις οποίες η δυναμική της διασποράς φαίνεται να είναι ανησυχητική για 1-2 ημέρες ώστε να ανιχνεύονται οι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί φορείς και να σπάει η αλυσίδα μετάδοσης βάζοντάς τους σε καραντίνα.

Λόγω της ανησυχίας που εγείρει η παρουσία στην κοινότητα των μεταλλαγμένων στελέχους του SARS-CoV-2 (κυρίως η βρετανική και η νοτιοαφρικανική μετάλλαξη, και από προχθές και η ινδική μετάλλαξη Β.1.1.318) και προκειμένου να περιορίσουμε ή τουλάχιστον να καθυστερήσουμε την ευρεία διασπορά τους, προτείνουμε τα ακόλουθα μέτρα πριν συζητηθεί το περαιτέρω άνοιγμα εκπαιδευτικών και οικονομικών δραστηριοτήτων:

– πιστή εφαρμογή του ήδη υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου για την τηλεργασία (όσο το δυνατόν περισσότερο, αλλά τουλάχιστον 50%) ή ακόμη και αύξηση του ελάχιστου ορίου τηλεργασίας στο 75% όπου αυτό είναι δυνατόν τόσο από δημόσιους όσο και ιδιωτικούς φορείς – είναι απαραίτητο να υπάρξει άμεσα πολύ μεγαλύτερος έλεγχος της εφαρμογής της σχετικής ΚΥΑ από όλους τους εργοδότες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Σημερινά στοιχεία δείχνουν ότι το επίπεδο τηλεργασίας στον ιδιωτικό τομέα ανέρχεται οριακά στο 25%. Υπάρχει άμεση ανάγκη για επιτήρηση της εφαρμογής της σήμερα ισχύουσας νομοθεσίας και για την περαιτέρω ενίσχυσή της.

– αύξηση του αριθμού των δοκιμών στους εργάτες γης που έρχονται στη χώρα από τα βόρεια σύνορα

– χρήση συσκευών καθαρισμού αέρα (συσκευές απολύμανσης και φιλτραρίσματος αέρα) σε σχολικές αίθουσες με πάνω από 17 μαθητές, στα καταστήματα λιανικού εμπορίου, σε μέσα μαζικής μεταφοράς, στην ακτοπλοϊα, σε εστιατόρια και σε δημόσιους κλειστούς χώρους. Αυτό θα συντελέσει σε μείωση κατά 20-25% του συνολικού ρυθμού μετάδοσης (καθώς η αερομεταφερόμενη μετάδοση αντιπροσωπεύει πάνω από το 25-30% του συνόλου).

– Να γίνει αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού στο μέγιστο δυνατό επίπεδο, για να χρησιμοποιηθεί ως ενεργός έλεγχος της δυναμικής της πανδημίας και να δημιουργηθεί τεχνητή ανοσία σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Μετά το πέρας του εμβολιασμού ευπαθών ομάδων η έρευνά μας έχει καταδείξει ότι στοχευμένος εμβολιασμός επαγγελματικών ομάδων ανεξάρτητα ηλικίας που έρχονται σε περισσότερες ενεργές επαφές λόγω της φύσης της εργασίας τους θα μπορούσε να μειώσει κατά 70.000 τα ενεργά κρούσματα στον ελληνικό πληθυσμό μέχρι το τέλος Ιουνίου. Τέτοιες επαγγελματικές ομάδες θα ήταν με προτεραιότητα οι εργαζόμενοι στον τουρισμό και τα καταλύματα, στην εστίαση, στο λιανικό εμπόριο, στην εκπαίδευση, στις μεταφορές, και στην παροχή υπηρεσιών.

– Σχετικά με το άνοιγμα των συνόρων σε τουριστικές ροές, αυτό θα πρέπει να συνοδευτεί με τα παρακάτω μέτρα:

α) εργαστηριακός έλεγχος των ταξιδιωτών τουλάχιστον 48 ώρες πριν την αναχώρηση με δυνατότητα επανάληψης του ελέγχου 7 ημέρες από την άφιξή τους στη χώρα

β) πιστοποιητικό ανάρρωσης από την Covid-19 με ημερομηνία μέχρι 6 μήνες πριν την άφιξή τους στη χώρα.

γ) δυνατότητα αυξημένου αριθμού rapid test στα τουριστικά θέρετρα της χώρας και όχι μόνο στις πύλες εισόδου.

Αν θέλουμε να συνδυάσουμε τη χρηστή διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου από την COVID-19 με την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας, είναι κρίσιμο να προετοιμάζουμε κατάλληλα τους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα υποδομής ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με αυξημένη ασφάλεια και να μην στηριζόμαστε μόνο στα μέτρα περιορισμού δραστηριοτήτων. Ο περιορισμός δραστηριοτήτων και το lockdown είναι τα τελικά μέτρα που παίρνουμε όταν πρέπει να περιορίσουμε την επέκταση της διασποράς του SARS-CoV-2 δραστικά, δεν μπορεί να είναι τα πρώτα μέτρα που παίρνουμε.

 

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Ακολουθήστε το ZARPANEWS.gr
στο Google News και στο Facebook