Η δύσκολη “εξίσωση” για τα «ουρανοκατέβατα” κέρδη της ΡΑΕ: Τι αναφέρει το ΥΠΕΝ – Από τον φόρο στο “έκτακτο τέλος”;

Έντονος προβληματισμός στην κυβέρνηση για το πώς τελικά θα διαμορφωθεί η φόρμουλα για την διαχείριση πιθανών “ουρανοκατέβατων κερδών” παραγωγών ενέργειας με βάση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ).

Πάντως στο φόντο έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης το ΥΠΕΝ προχώρησε σε διευκρινίσεις για τη φορολόγηση των κερδών των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας

Όπως τονίζεται, “με αφορμή τους ανυπόστατους ισχυρισμούς της Αντιπολίτευσης για τη φορολόγηση των κερδών των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, διευκρινίζει τα εξής:

• Η επιβολή του έκτακτου τέλους, ύψους 90%, στα επιπλέον έσοδα των εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί δέσμευση του Πρωθυπουργού, θα τηρηθεί στο ακέραιο και θα γίνει με τρόπο διαυγή αλλά και δίκαιο, που να μην επιδέχεται καμία νομική αμφισβήτηση από τους παραγωγούς.

• Μέσα από συγκεκριμένη επιστημονική μεθοδολογία η ΡΑΕ κατέληξε στο πόρισμά της για τα επιπλέον έσοδα των εταιρειών παραγωγής ενέργειας.

• Το πόρισμα της ΡΑΕ καλύπτει τη χρονική περίοδο από τον Οκτώβριο 2021 έως και τον Μάρτιο 2022.

• Το ποσό στο οποίο καταλήγει η ΡΑΕ ως αυξημένο μεικτό περιθώριο κέρδους των καθετοποιημένων εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά ανέρχεται σε 591,45 εκατ. ευρώ, αφού έχουν πρώτα αφαιρεθεί εκπτώσεις ύψους 335,99 εκατ. ευρώ στις οποίες προχώρησε η ΔΕΗ προς τους πελάτες της.

• Για τον τελικό προσδιορισμό του ύψους των επιπλέον εσόδων πρέπει να αφαιρεθούν από το παραπάνω ποσό οι έμμεσες εκπτώσεις που ο κάθε πάροχος έχει εφαρμόσει μέσα από τα σταθερά τιμολόγια που προσφέρει, και τα οποία η ΡΑΕ προσδιορίζει σε ένα εύρος μεταξύ 5%-20%.

• Μετά τον τελικό προσδιορισμό, σύμφωνα με τις υποδείξεις και τα στοιχεία της ΡΑΕ, η Κυβέρνηση θα προχωρήσει στην επιβολή του έκτακτου τέλους 90% στο ποσό αυτό.

• Τα έσοδα από αυτό το έκτακτο τέλος, το υψηλότερο που επιβάλλεται σε ολόκληρη την Ευρώπη, θα συμβάλουν στη χρηματοδότηση του Εθνικού Σχεδίου Στήριξης που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τις ανατιμήσεις στην ηλεκτρική ενέργεια.

• Με βάση τo σχέδιο αυτό αλλά και το νέο μηχανισμό που θα ισχύσει από τον Ιούλιο καταργείται ουσιαστικά η εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής και σταματά η παραγωγή επιπλέον εσόδων για τους ηλεκτροπαραγωγούς.

• Όπως προκύπτει από το τεκμηριωμένο πόρισμα της ΡΑΕ, η αξιωματική αντιπολίτευση, όλο αυτό το διάστημα αναφέρει αριθμούς εντελώς αυθαίρετα, δίχως καμία τεκμηρίωση, που καμία σχέση δεν έχουν με την πραγματικότητα.

• Ο Πρωθυπουργός τηρεί τις δεσμεύσεις του και η Κυβέρνηση αξιοποιεί κάθε διαθέσιμο μέσο και κάθε δυνατότητα που υπάρχει προκειμένου να σταθεί δίπλα σε κάθε πολίτη. Με σοβαρότητα, υπευθυνότητα και επαγγελματισμό μακριά από ανέξοδες υποσχέσεις και ατεκμηρίωτους υπολογισμούς.”

“Συνεισφορά” και νομικές περιπέτειες

Πάντως αναφορικά με τα υπερέσοδα των ενεργειακών ομίλων, όπως σημειώνεται από αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, υπάρχει επεξεργασία για το πώς θα γίνει με τεκμηριωμένο τρόπο ο καθορισμός της “συνεισφοράς” των εταιρειών στη χρηματοδότηση του Εθνικού Πακέτου Στήριξης κατά της ενεργειακής ακρίβειας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές εξετάζεται να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο “συνεισφοράς ή τέλους” και όχι φορολόγησης μια και η κυβέρνηση εντοπίζει κινδύνους νομικών εμπλοκών εάν προκριθεί το μοντέλο της φορολόγησης του 90% των υπερεσόδων. Έτσι, υπό το ενδεχόμενο προσφυγών στα δικαστήρια με αβέβαιη έκβαση προσπαθεί να “ντύσει” με ένα μανδύα “εθελοντισμού” την όλη προσπάθεια για αναζήτηση έξτρα πόρων για την στήριξη της οικονομίας.

Γι’ αυτό και πλέον γίνεται λόγος όχι για φορολόγηση των υπερεσόδων, αλλά για «συνεισφορά αλληλεγγύης», με δεδομένο και το προηγούμενο της οικειοθελούς συνεισφοράς που είχαν αποδεχτεί οι εφοπλιστές το 2014, διά της υπογραφής σχετικού συνυποσχετικού με το ελληνικό Δημόσιο.

Όπως όμως εξηγούν οι πηγές, «πρέπει να γίνει ανάλυση για να εκτιμηθούν τα ακριβή κέρδη, καθώς υπάρχουν οι εκπτώσεις στα σταθερά τιμολόγια», διευκρινίζοντας ότι οι εκπτώσεις θα αφορούν όλες τις τάσεις (Χαμηλή, Μέση, Υψηλή), κάτι που βάζει στο «κάδρο» και τα τιμολόγια των μεγάλων βιομηχανικών ομίλων. Σε κάθε περίπτωση, τονίζεται ότι «οι επιχειρήσεις θα πρέπει και αυτές να συνεισφέρουν στη χρηματοδότηση των μέτρων, κάτι που το καταλαβαίνουν και οι ίδιες», με δεδομένο ότι οι πόροι που θα προκύψουν από τα «ουρανοκατέβατα υπερέσοδα» συνιστούν μία από τις τρεις πηγές χρηματοδότησης του συνολικού πακέτου ύψους 3,2 δισ. ευρώ που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης την εβδομάδα που πέρασε, μαζί με τη συνεισφορά του κρατικού προϋπολογισμού και τα έσοδα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, που προέρχονται από τα δικαιώματα των ρύπων και τα υπερπλεονάσματα του Ειδικού Λογαριασμού των ΑΠΕ.

Το πόρισμα της ΡΑΕ

Πάντως το πόρισμα είναι στα χέρια της κυβέρνησης ενώ την Πέμπτη στην Επιτροπή Θεσμών αναμένεται και η παρουσία του προέδρου της ΡΑΕ Αθ. Δαγούμα όπου αναμένεται να απαντήσεις σε ερωτήσεις των βουλευτών.

Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες ο Ρυθμιστής προσδιόρισε στα 930 εκατ. ευρώ περίπου τα μικτά κέρδη των καθετοποιημένων προμηθευτών ενέργειας (ΔΕΗ, Mytilineos, Ήρων, Elpedison) για την περίοδο Οκτώβριος 2021-Μάρτιος 2022. Στη συνέχεια αφαίρεσε από το ποσό αυτό το κόστος των εκπτώσεων που χορήγησαν οι προμηθευτές στους πελάτες τους κατά την εξεταζόμενη περίοδο (αφορά κυρίως τη ΔΕΗ), διαμορφώνοντας τη δυνητική «φορολογητέα ύλη» στα 600 εκατ. ευρώ.

Καυτό όμως είναι το ποιες και εάν τελικά θα προσμετρηθούν εκπτώσεις στην όλη εξίσωση των εσόδων. Ο προβληματισμός είναι έντονος μια και το σχήμα των εκπτώσεων αφορά επιλογές εμπορικών πολιτικών και βέβαια ανάληψης επιχειρηματικού ρίσκου.

Η ΔΕΗ

Επίσης κατά κύριο λόγο “ακουμπούν” τη ΔΕΗ, εταιρία εισηγμένη με νέους βέβαια μετόχους.

Υπενθυμίζεται πάντως ότι με βάση τη ΡΑΕ οι επιχειρήσεις εμφανίζουν ζημιές στην προμήθεια, δηλαδή στη λιανική, οι οποίες εν μέρει οφείλονται στα σταθερά τιμολόγια τόσο στην υψηλή τάση (ενεργοβόρες επιχειρήσεις) όσο και στη μέση και τη χαμηλή που συμφωνήθηκαν σε τιμές σημαντικά χαμηλότερες από τις τρέχουσες στην αγορά προτού ξεσπάσει η ενεργειακή κρίση.

Σύμφωνα, δε, με εκτιμήσεις της αγοράς, το κόστος της διατήρησης των σταθερών τιμολογίων (κυρίως από τη ΔΕΗ) διαμορφώνεται στα επίπεδα των 300 εκατ. ευρώ όπου και φαίνεται να μπαίνει μια ενδεχόμενη βάση για την άντληση του 90% του ποσού αυτού.

Γιώργος Αλεξάκης