Η διπλή ήττα του Κυριάκου Μητσοτάκη
To «πέσαμε έξω» στην πανδημία δεν ανήκει πια μόνον στον ´Αδωνι Γεωργιάδη. Τα είπε και ο ίδιος Κυριάκος Μητσοτάκης. Κατά τις πληροφορίες, το είπε – πιο κομψά, αλλά καθαρά – στην τηλεδιάσκεψη κορυφής της ΕΕ την περασμένη Πέμπτη. Είπε ότι τα μοντέλα και οι προβολές έδειχναν ταχύτερη αποκλιμάκωση της επιδημιολογικής καμπύλης με την εφαρμογή του δεύτερου lockdown, αλλά η πραγματικότητα διέψευσε τις προβλέψεις .
Στην πραγματικότητα, αυτή είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι πως οι επιδημιολόγοι αφενός εισηγούντο περιοριστικά μέτρα – ειδικά στην Θεσσαλονίκη και τη βόρειο Ελλάδα – τουλάχιστον δέκα ημέρες πριν αποφασιστεί η γενική καραντίνα, και αφετέρου πως ακόμη και στις 7 Νοεμβρίου η επιτροπή Τσιόδρα είχε προειδοποιήσει ότι, στο σημείο που είχε φθάσει πλέον η διασπορά του κορονοϊού απαιτείτο καθολικό lockdown τουλάχιστον τεσσάρων εβδομάδων για να υπάρξει ανάσχεση.
Εκ του αποτελέσματος, με πάνω από 100 θανάτους την ημέρα εν μέσω γενικού locldown, το «πέσαμε έξω» επικυρώνει απλώς την ήττα της κυβέρνησης στο κρίσιμο διακύβευμα: στην διαχείριση του διλήμματος υγειονομική ασφάλεια ή οικονομική κατάρρευση.
Το επισημαίνει, εύγλωττα σήμερα, και η γερμανική Handesblatt, περιγράφοντας το «πώς η κατάσταση στην Ελλάδα βγήκε εκτός ελέγχου»: «Τα περιοριστικά μέτρα», γράφει, «σέρνουν την – μονίμως σε οικονομική κρίση χώρα – ακόμη βαθύτερα στην ύφεση. Ωστόσο στην μάχη κατά του ιού, δεν φαίνεται να έχουν αποτέλεσμα».
Είναι μια ήττα που, σε πολιτικό επίπεδο, κοστίζει διπλά στην κυβέρνηση και, προσωπικά πια, στον Κυριάκο Μητσοτάκη: Σε απώλεια εμπιστοσύνης στη σχέση του με την κοινωνία και σε απώλεια συνοχής στο εσωτερικό της κυβέρνησης.
Ως προς το πρώτο σκέλος, το οπλοστάσιο του Μαξίμου δείχνει γυμνό. Τα επικοινωνιακά εργαλεία εξαντλούνται και το κυβερνητικό επιτελείο παίζει απλώς με τον φόβο και τις προσδοκίες: Συνδέει τον φόβο με την ατομική ευθύνη κι επιστρατεύει την προσδοκία του εμβολίου και του Ταμείου Ανάκαμψης.
Αμφότερα όμως, και το εμβόλιο και το Ταμείο, δεν υπάρχουν καν ακόμη, και ο πολιτικός χρόνος έως ότου υπάρξουν είναι μεγάλος. Και εγκυμονεί κινδύνους. Στο Μαξίμου το γνωρίζουν αυτό, όπως γνωρίζουν – και ακούν πλέον – και τους εσωτερικούς κραδασμούς που προκαλούν στην κυβέρνηση οι παλινωδίες και οι σπασμωδικοί χειρισμοί στην δεύτερη φάση της υγειονομικής κρίσης.
Είτε ως προϊόν πανικού, είτε ως αποτέλεσμα απλής ανεπάρκειας, οι υπουργικές εμφανίσεις την τελευταία, και δραματική στην εξέλιξη της πανδημίας, εβδομάδα ήταν ένα μικρό Βατερλώ. Υπάρχουν όχι μόνον βουλευτές, αλλά και υπουργοί πια, που ζητούν ευθέως από το Μαξίμου την αντικατάσταση Πέτσα.
Η τηλεοπτική εικόνα του κυβερνητικού εκπροσώπου να προαναγγέλλει την σταδιακή άρση του lockdown την ώρα που εκτοξεύονταν κρούσματα, νεκροί και διασωληνωμένοι, ανέβασε ψηλά τον εκνευρισμό εντός ΝΔ. Και, σύμφωνα με πληροφορίες, προκάλεσε και την παρέμβαση των επιδημιολόγων του υπουργείου Υγείας, που ζήτησαν να μην εκπέμπονται μηνύματα σύγχυσης προς τους πολίτες σε μια εξαιρετικά κρίσιμη φάση.
Η εικόνα του υπουργού Υγείας, επίσης, να παρουσιάζει γραφήματα και σχεδιαγράμματα εμβολιασμών για ένα εμβόλιο που – κατά τον ίδιο τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας – δεν θα είναι μαζικά διαθέσιμο πριν περάσουν τουλάχιστον έξι μήνες, αύξησε την, ήδη σωρευμένη, εσωκομματική θερμότητα και για το πρόσωπο του Βασίλη Κικίλια.
Παραπλεύρως στο υπουργείο Ανάπτυξης, αρμόδιο για την επαναλειτουργία της αγοράς, η πολιτική ψύχρα μεταξύ Άδωνι Γεωργιάδη και Νίκου Παπαθανάση αγγίζει όρια παγετού, στο υπουργείο Οικονομικών ο Χρήστος Σταϊκούρας σχεδιάζει προϋπολογισμό χωρίς να έχει ρόλο και λόγο στο εθνικό σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης που… σχεδίασε η ομάδα Σκυλακάκη, και εν συνόλω, η επαφή μεταξύ του «επιτελικού κράτους» – του εξωκοινοβουλευτικού επιτελείου υφυπουργών –και των κοινοβουλευτικών υπουργών είναι μάλλον ανύπαρκτη.
Όλα αυτά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται έτοιμος να τα αντιμετωπίσει με δομικό ανασχηματισμό. Το πρόβλημα είναι πως εάν τον κάνει τώρα ομολογεί την αποτυχία, εάν τον αφήσει για μετά τις γιορτές μπορεί να είναι τραγικά αργά.
Σε δεύτερο, και στρατηγικό επίπεδο, ο πρωθυπουργός φέρεται (ξανά) να σκέφτεται τις πρόωρες και διπλές κάλπες, είτε το φθινόπωρο είτε και το καλοκαίρι – και σε κάθε περίπτωση, αφού θα έχει προκύψει το εμβόλιο κατά του κορονοϊού. Τα σχετικά σενάρια διακινούνται ξανά έντονα τις τελευταίες ημέρες ως το σχέδιο του «φωτεινού πολιτικού διαδρόμου»: Την διεξαγωγή εκλογών την ώρα που το εμβόλιο θα έχει άρει τον φόβο της υγειονομικής κρίσης, και που η προοπτική των ευρωπαϊκών κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης θα επιτρέπει υποσχέσεις για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.
Το πρώτο πρόβλημα εδώ είναι πως οι έως τώρα προβλέψεις για την εξέλιξη της διπλής κρίσης έπεσαν όλες έξω και ουδείς εγγυάται ότι δεν θα πέσουν και οι επόμενες. Το δεύτερο, όπως λέει παλαιός και αποστασιοποιημένος βουλευτής της ΝΔ, είναι ότι το να κάνεις σχεδιασμό εκλογών εν μέσω υγειονομικής και οικονομικής κατάρρευσης «μπορεί να εκληφθεί και ως πολιτική ύβρις»…
Γράφει η Νικόλ Λειβαδάρη
