Γεράσιμος Παπαδόπουλος: O Εγκέλαδος ποτέ δεν ησυχάζει!
«Αρκετοί με ρώτησαν πώς θα πορευτούμε από σεισμική άποψη μέσα στο 2022. Σίγουρα η μετασεισμική δράση θα συνεχιστεί τόσο στη Θεσσαλία όσο και στο Αρκαλοχώρι. Τη Θήβα πρέπει πάντα να την προσέχουμε. Αλλά συγκεκριμένες ενδείξεις για επερχόμενο ισχυρό σεισμό δεν έχουμε για καμιά περιοχή της χώρας.
Η χρονιά που φεύγει κλείνει με έντονες μνήμες από τους ισχυρούς σεισμούς που απασχόλησαν τη χώρα. Τι να μας επιφυλάσσει ο νέος χρόνος που έρχεται; Ας δούμε πρώτα ένα σύντομο απολογισμό του 2021 και έπειτα ας κοιτάξουμε και προς το μέλλον.
Οι περιοχές Τυρνάβου και Ελασσόνας επλήγησαν από δύο σεισμούς μεγεθών 6,3 και 6,2 στις 3 και 4 Μαρτίου του 2021. Λίγους μήνες αργότερα η περιοχή του Αρκαλοχωρίου στην Κρήτη χτυπήθηκε από σεισμό μεγέθους 6,0 στις 27 Σεπτεμβρίου. Στη Θεσσαλία και την Κρήτη μόνο δύο ανθρώπινα θύματα σημειώθηκαν. Αλλά οι καταστροφές σε κτίρια και περιουσίες υπήρξαν εκτεταμένες. Τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που προέκυψαν δυστυχώς εξακολουθούν να είναι έντονα.
Το σεισμό του Αρκαλοχωρίου ακολούθησε ένας ακόμη ισχυρότερος μεγέθους 6,3 στις 12 Οκτωβρίου. Η Κρήτη λαχτάρησε και πάλι. Ευτυχώς αυτή η περίπτωση πέρασε μόνο με μικροβλάβες στην περιοχή της Σητείας δεδομένου ότι η εστία του σεισμού βρισκόταν σε υποθαλάσσιο χώρο στα ανατολικά της Ζάκρου.
Εκτός της αναμενόμενης και ακόμη συνεχιζόμενης μετασεισμικής ακολουθίας στο Αρκαλοχώρι, ακολούθησε σχετική νηνεμία μετά το σεισμό της Ζάκρου. Αίφνης προχθές ο Εγκέλαδος μας θύμισε ότι ποτέ δεν κοιμάται, ποτέ δεν ησυχάζει στη χώρα μας. Επανήλθε με μεγέθη 5,2 και 5,5 και πάλι στα ανατολικά της Κρήτης, νότια της Κάσου. Ακολούθησε σειρά μικρότερων σεισμών.
Η ανησυχία επανήλθε. Αυτή η δραστηριότητα ίσως εντάσσεται στη μετασεισμική ακολουθία του σεισμού της Ζάκρου, αν και είναι μετατοπισμένη πιο ανατολικά, οπότε ίσως να πρόκειται για νέα ανεξάρτητη σεισμική πηγή. Η μελλοντική έρευνα θα δείξει ποια από τις δύο εκδοχές ισχύει. Σε κάθε περίπτωση αυτή η ενεργοποίηση δε φαίνεται να εμπνέει ανησυχία.
Σχεδόν ταυτόχρονα είχαμε και μια δόνηση μεγέθους 4,0 στην εμβληματική περιοχή του Ανατολικού Κορινθιακού, περιοχή συνδεδεμένη με τον περίφημο σεισμό των Αλκυονίδων στις 24.2.1981 με μέγεθος 6,7. Αλλά ένας μεμονωμένος σεισμός με χαμηλό μέγεθος δε μπορεί να σημάνει συναγερμό. Μάλλον θα πάμε ήσυχοι προς το τέλος της χρονιάς και σε αυτή την περιοχή.
Δεν πρέπει, όμως, να ξεχνάμε τη Θήβα. Ήδη από τις αρχές του Ιουλίου 2021 η έντονη δραστηριότητα στην περιοχή, έστω και με μικρά μεγέθη, δημιούργησε μεγάλη ανησυχία και αποφασίστηκε η λήψη προληπτικών μέτρων αντισεισμικής προστασίας με την ενεργοποίηση του Σχεδίου Εγκέλαδος. Η ύφεση που επικρατεί τις τελευταίες μέρες δεν πρέπει να οδηγήσει την επιστημονική κοινότητα σε αδιαφορία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι του ισχυρού σεισμού μεγέθους 6,0 το 1893 προηγήθηκε προσεισμική δράση με διάρκεια πλέον του ενός έτους. Τα φαινόμενα των σεισμών είναι πολύπλοκα, συχνά χαοτικά, και γι΄ αυτό πολλές φορές κρύβουν εκπλήξεις.
Αρκετοί με ρώτησαν πώς θα πορευτούμε από σεισμική άποψη μέσα στο 2022. Σίγουρα η μετασεισμική δράση θα συνεχιστεί τόσο στη Θεσσαλία όσο και στο Αρκαλοχώρι. Τη Θήβα πρέπει πάντα να την προσέχουμε. Αλλά συγκεκριμένες ενδείξεις για επερχόμενο ισχυρό σεισμό δεν έχουμε για καμιά περιοχή της χώρας.
Ωστόσο, όλοι πλέον γνωρίζουν ότι αυτή η πανέμορφη χώρα χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλή σεισμικότητα. Οι σεισμοί είναι πολλοί και συχνά ισχυροί. Συνεπώς η έρευνα, η ενημέρωση, οι ασκήσεις και η λήψη μέτρων αντισεισμικής προστασίας πρέπει να αποτελούν μόνιμη μέριμνα εκ μέρους της επιστημονικής κοινότητας και των υπηρεσιών πολιτικής προστασίας της χώρας. Δυστυχώς, ο Εγκέλαδος σ’ αυτή τη γωνιά του πλανήτη μας ποτέ δεν κοιμάται, ποτέ δεν κάνει συμβόλαια!!»
Ο Δρ Γεράσιμος Α. Παπαδόπουλος είναι Σεισμολόγος, Επιστημονικός συνεργάτης ΕΕ και UNESCO, Μέλος της Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου, Συγγραφέας του βιβλίου «Στα Μονοπάτια του Εγκέλαδου», Εκδόσεις Οσελότος, Ιούνιος 2021
ieidiseis.gr
