Διονύσης Τεμπονέρας: Άνθρακες ο θησαυρός Μητσοτάκη για τους συνταξιούχους

Ανάμεσα στις δεσμεύσεις για μισθούς και συντάξεις, εκκωφαντική ήταν η απουσία δεσμεύσεων για τους συνταξιούχους

Την περασμένη Τετάρτη, ο Πρωθυπουργός παρουσίασε το κυβερνητικό πρόγραμμα της ΝΔ για την επόμενη τετραετία(2023-2027). Ανάμεσα στις δεσμεύσεις για μισθούς και συντάξεις, εκκωφαντική ήταν η απουσία δεσμεύσεων για τους συνταξιούχους.

Η μοναδική πρόβλεψη, που παρουσιάστηκε ως «bonus» για τους συνταξιούχους, ήταν οι αυξήσεις, που ισχύουν ήδη από το 2017 και βασίζονται στην ισχύουσα νομοθεσία.

Ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε αυξήσεις στις συντάξεις, που θα κυμανθούν από 3-4% το 2024. Πρόκειται για τις αυξήσεις που καταβάλλονται ήδη στους συνταξιούχους, από την 1.1.2023 με βάση το νόμο 4475/2017, που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση …ΣΥΡΙΖΑ. Η νομοθεσία προβλέπει αυξήσεις κατ’ έτος στις συντάξεις ,με βάση το ρυθμό ανάπτυξης και τον πληθωρισμό. Με βάσει τις εκτιμήσεις για πληθωρισμό κοντά στο 2% το 2023 και ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 4-5% το 2023 (ο νόμος ορίζει ότι οι αυξήσεις προκύπτουν από το άθροισμα ανάπτυξης και πληθωρισμού, δια δύο) η κυβέρνηση εκτιμά ότι, οι αυξήσεις στις συντάξεις το 2024, θα κυμανθούν, από 3-4%.

Η εξέλιξη αυτή συνιστά όχι αύξηση, αλλά συρρίκνωση εισοδήματος για τους συνταξιούχους. Το 2023 οι συνταξιούχοι έλαβαν αυξήσεις ύψους 7,75% δηλαδή αυξήσεις, που υπολείπονται του πληθωρισμού, που έκλεισε το 2022 στο 9,6%. Ακόμα και στο ευνοϊκό σενάριο κατά το οποίο ο πληθωρισμός θα πέσει στο 2% το 2023, οι συνταξιούχοι στην διετία(2022-2023) θα έχουν υποστεί αθροιστικό πληθωρισμό, τουλάχιστον 11,6% και αυξήσεις συνολικά από 10.75%-11,75%(το σενάριο για αύξηση στο 4% συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες).

Συνεπώς, οι συνταξιούχοι θα συνεχίσουν να υφίστανται τις μεγάλες αυξήσεις στα τρόφιμα, στα καύσιμα και στα είδη πρώτης κατανάλωσης, με αποτέλεσμα να μένουν αβοήθητοι και να μην τους «αγγίζουν» οι προεκλογικές δεσμεύσεις του προγράμματος της ΝΔ.

Τα παράδοξα όμως των πρωθυπουργικών εξαγγελιών, δεν σταματούν εδώ.

Βασικές δεσμεύσεις, που υποτίθεται πως θα περιλαμβάνονταν στο κυβερνητικό πρόγραμμα της ΝΔ, φαίνεται πως …ξεχάστηκαν στο συρτάρι.

1. Καμία αναφορά δεν έγινε για την 13η σύνταξη και τα αναδρομικά των αντισυνταγματικών περικοπών σε επικουρικές και δώρα, για τα οποία υπήρχαν διαρροές στον τύπο ότι, θα καταβληθούν σε 3 ή 4 ετήσιες δόσεις. Η κυβέρνηση εξαπάτησε τους συνταξιούχους δίνοντας το Καλοκαίρι του 2020 μόνο τις περικοπές σε κύριες συντάξεις, στερώντας από τους συνταξιούχους 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον 4,5 δισεκατομμύρια έχουν χάσει οι συνταξιούχοι από το 2020 έως το 2023 από την κατάργηση της 13ης σύνταξης.

2. Καμία αναφορά δεν έγινε από τον Πρωθυπουργό για νέα καταβολή «επιδόματος προσωπικής διαφοράς». Η κυβέρνηση αντί να προχωρήσει σε μόνιμες αυξήσεις σε όλους συνταξιούχους, ανεξαρτήτως ύπαρξης προσωπικής διαφοράς, άφησε εκτός περίπου 1.100.000 συνταξιούχους. Για να καλύψει τις διαμαρτυρίες, έσπευσε να καταβάλλει ένα εφάπαξ επίδομα από 200-300 ευρώ το οποίο σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να καλύψει την απώλεια που είχαν οι συνταξιούχοι που δεν είδαν στην τσέπη τους την αύξηση του 7,75% το 2023.Για παράδειγμα ένα συνταξιούχος των 1.000 ευρώ αν έπαιρνε την αύξηση του 7,75% θα λάμβανε 930 ευρώ ετήσια ενίσχυση, ενώ φέτος έλαβε μόλις 250 ευρώ, δηλαδή σχεδόν το ¼ της ενίσχυσης, που δεν είναι ισόβια. Ενώ ο Πρωθυπουργός σε τηλεοπτική συνέντευξή του είχε δηλώσει ότι, θα συνεχίσει να καταβάλλει έστω και αυτό το επίδομα τα επόμενα έτη, φαίνεται ότι δεν υπάρχει τέτοιο σενάριο προσεχώς.

3. Φιάσκο είχαμε και με την μείωση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων. Το βασικό σενάριο, που είχε διαρρεύσει στον τύπο προέβλεπε ότι, θα συνεχίσει να επιβάλλεται η ΕΑΣ, όπως τώρα, δηλαδή σε όλο το ποσό της σύνταξης, αλλά με τα μισά ποσοστά της κάθε κλίμακας. Πρόκειται για την ειδική εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων(ΕΑΣ), η οποία επιβλήθηκε με το πρώτο Μνημόνιο(ν.3846/2010) για τα ποσά κύριας σύνταξης άνω των 1.400 ευρώ (16.800 ετήσιο εισόδημα), με σκοπό την κάλυψη ελλειμμάτων του συστήματος από τον λογαριασμό του ΑΚΑΓΕ (Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών). Η ΕΑΣ (εισφορά υπέρ ΑΚΑΓΕ) επιβάλλεται σχεδόν σε 800.000 συνταξιούχους Δημοσίου, ΙΚΑ, Ταμείων ΔΕΚΟ και τραπεζών, ΕΤΑΑ και ΝΑΤ, με κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων άνω των 1.400 ευρώ.

Η κυβέρνηση έχει ήδη καταργήσει από 1/1/2023 την εισφορά αλληλεγγύης, η οποία επιβαλλόταν στη φορολογία σε όσους μισθωτούς, δημοσίους υπαλλήλους, ελεύθερους επαγγελματίες και συνταξιούχους έχουν εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Η εισφορά αυτή στον ιδιωτικό τομέα έχει ανασταλεί από το 2021. Αντίθετα, η ειδική ασφαλιστική εισφορά αλληλεγγύης στους συνταξιούχους (ΕΑΣ) που επιβλήθηκε την 1/8/2010 παραμένει και καταβάλλεται κανονικά (στον λογαριασμό του ΑΚΑΓΕ) με σκοπό την κάλυψη ελλειμμάτων των κλάδων κύριας σύνταξης φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

Η εν λόγω εισφορά επιβάλλεται στα εισοδήματα άνω των 1.400 ευρώ κλιμακωτά. Επιπλέον εισφορά σε ποσοστό από 3% έως 10% καταβάλλουν όσοι συνταξιούχοι έχουν επικουρική από 300 ευρώ και άνω. Πλέον έχουν εξαλειφθεί οι λόγοι που καθιέρωσαν την ΕΑΣ(ελλείμματα Ασφαλιστικού) και το ορθό θα ήταν να επανεξεταστεί η ύπαρξή της. Το ποσό που συγκεντρώνεται από την παρακράτηση της εισφοράς αλληλεγγύης στις κύριες συντάξεις είναι περίπου 145,2 εκατ. ευρώ ετησίως και 15.4 εκατ. ευρώ από τις επικουρικές άνω των 300 ευρώ. Και η μείωση της ΕΑΣ ξεχάστηκε από τον Πρωθυπουργό.

4. Τέλος, στον τύπο είχε διαρρεύσει ότι, η κυβέρνηση θα μειώσει αναλογικά το πέναλτι στους απασχολούμενους συνταξιούχους προκειμένου να υφίστανται την περικοπή του 30% αναλογικά μόνο για τις ημέρες που εργάζονταν και όχι επί του συνόλου της σύνταξης, ανεξαρτήτως ημερών ασφάλισης, όπως ισχύει σήμερα με το «νόμο Βρούτση» (ν.4670/2020).

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι, οι μεγάλοι χαμένοι από τις προγραμματικές κυβερνητικές εξαγγελίες της ΝΔ είναι οι συνταξιούχοι, οι οποίοι έμειναν με χέρια αδειανά.

Μένει να δούμε την απάντηση τους στην κάλπη στις 21 Μαΐου.

Γράφει ο  Διονύσης Τεμπονέρας, Δικηγόρος – Εργατολόγος