Χανιά | Ο συλλέκτης Αντώνης Χατζηϊωάννου μιλάει για την έκθεση «Το πάθος του ορατού» που εγκαινιάζεται στην Δημοτική Πινακοθήκη

Η έκθεση με τον τίτλο «Το πάθος του ορατού», με έργα από τη Συλλογή Αντώνη και Άζιας Χατζηϊωάννου εγκαινιάζεται το απόγευμα του Σαββάτου στην Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων και θα είναι επισκέψιμη για το κοινό μέχρι τις 22 Σεπτεμβρίου.

Με αφορμή τα εγκαίνια της σημαντικής αυτής έκθεσης, μίλησε στο Zarpa Radio 89,6 και στην Εμμανουέλα Νικολακάκη, ο συλλέκτης κ. Αντώνης Χατζηϊωάννου.

Ερωτώμενος αρχικά για την έκθεση με έργα από τη συλλογή που σήμερα μετρά πάνω από 1.200 έργα, ο κ. Χατζηιωάννου είπε:

«Η έκθεση που παρουσιάστηκε πριν 15 χρόνια ήταν μία διαφορετική έκθεση. Η συλλογή έχει μεγαλώσει με τα χρόνια. Τότε ήταν περίπου 500 τα έργα και είχαν παρουσιαστεί 125. Αυτά που παρουσιάζουμε σήμερα είναι τα νεότερα αποκτήματα. Η συλλογή απαρτίζεται αυτή τη στιγμή από 1200 έργα και παρουσιάζονται 104 από αυτά.

«Την επιμέλεια έχει κάνει η αξιολογότατη ιστορικός τέχνης κα Ελισάβετ Πλέσσα. Έχει τεράστια πείρα, έχει διατελέσει για 15 χρόνια επιμελήτρια του Ιδρύματος Γουλανδρή. έχει κάνει πολύ σπουδαίες εκθέσεις, μάλιστα πριν από λίγες μέρες τελείωσε μία μεγάλη έκθεσή της στο Μουσείο Μπενάκη. Την εμπιστευτήκαμε, της δώσαμε τα έργα και της είπαμε να διαλέξει όποια εκείνη θέλει για να δώσει τη δική της προοπτική μέσα σε αυτά τα οποία έβλεπε.

«Η προηγούμενη έκθεση ήταν πιο παρατακτική. Τώρα είναι πιο σπονδυλωτή, έχει έναν «κορμό», μια αλληλουχία. Υπάρχουν τρεις υποδιαιρέσεις, τρεις ιδιαίτερες ενότητες, μία ανά όροφο της Δημοτικής Πινακοθήκης, που όλες μαζί αποτελούν μια ενιαία ενότητα.

«Απ’ ότι λένε οι ιστορικοί τέχνης, γιατί αυτοί είναι που δίνουν τους ορισμούς, η συλλογή μας είναι σύγχρονη, δηλαδή αποτελείται από έργα που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια, είναι παρασταστική και ανθρωποκεντρική. Με απλά λόγια, καταλαβαίνεις με την πρώτη ματιά  αυτό που βλέπεις. Είτε είναι μία ωραία φιγούρα όπως την βλέπει κάποιος, είτε μία ωραία φιγούρα δοσμένη λίγο αφαιρετικά, είτε είναι μία ολόκληρη ιστορία και αφήνεται στον θεατή να δώσει τις δικές του εκτιμήσεις περί του τι μπορεί να θέλει να πει ο ζωγράφος και να κάνει πρώτη, δεύτερη, τρίτη ανάγνωση και προσέγγιση.

«Όπως καταλαβαίνετε, αυτός ο αριθμός των έργων δεν είναι δυνατόν να υπάρχει στα σπίτια τα δικά μας και των παιδιών μας. Bρίσκονται σε έναν αποθηκευτικό χώρο, συνεπώς δεν υπάρχει η δυνατότητα να τα βλέπουμε κάθε μέρα.

«Κάποια έργα από αυτά που εκτίθενται στην Πινακοθήκη είχαμε αρκετό καιρό να τα δούμε και δεν σας κρύβω ότι την στιγμή που τα ξαναείδαμε, έτσι που έλαμπαν και τόσο ωραία φωτισμένα, στεκόμασταν με τη σύζυγό μου σε μία γωνία και συγκινηθήκαμε. Θυμηθήκαμε τη στιγμή της απόκτησης, το τί μας είχε οδηγήσει στην απόκτηση του κάθε έργου και γυρίσαμε χρόνια πίσω. Είναι πολύ δυνατά αυτά τα συναισθήματα, πολύ ωραίες αυτές οι στιγμές. Καμιά φορά μου λένε τα παιδιά μου να γράψω ένα βιβλίο και να απαριθμήσω τα στιγμιότυπα των περιστατικών που μας οδήγησαν στην απόκτηση του κάθε έργου.

«Η απόκτηση του κάθε έργου, είναι απολύτως στιγμιαία. Δηλαδή, το μάτι βλέπει ένα έργο, κοιταζόμαστε για λίγο με τη γυναίκα μου, καταλαβαίνουμε ότι αρέσει και στους δυο, αμέσως μετά τα μάτια μας δίνουν οδηγίες στον εγκέφαλο που «ρωτάει» την τσέπη μας και αν εκείνη τη στιγμή όλα αυτά πληρούνται, δηλαδή αν μας αρέσει και αν το αντέχει εκείνη τη στιγμή η τσέπη μας, τότε μέσα σε δευτερόλεπτα αγοράζεται το έργο. Δεν έχουμε δεύτερη σκέψη. Εξαρτάται από το πόσο μας αρέσει, πόσο έχει μπει στην καρδιά μας. Από τα 1200 έργα ίσως να έχουμε δεύτερες σκέψεις το πολύ για 15-20 έργα τα οποία όμως δεν είχαν ιδιαίτερο κόστος.

Όπως μας λέει ο κ. Χατζηιωάννου, το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουμε, μπορεί να μας επηρεάσει μετέπειτα, κάτι που έγινε και στην δική του περίπτωση:

«Τα παιδικά και νεανικά μου χρόνια, είχα την ευτυχία να παρακολουθήσω από κοντά τον πατέρα μου, ο οποίος πουλούσε γραμματόσημα για συλλογές. Το επάγγελμα του πατέρα μου με επηρέασε πολύ και επηρέασε και τη γυναίκα μου, καθώς γνωριστήκαμε αρκετά μικροί. Σε αυτά τα λιλιπούτεια χαρτάκια απεικονιζόταν πάντα μια τέχνη. Έχουν γίνει εξάλλου, από τους μεγαλύτερους χαράκτες παγκοσμίως. Από εκεί ήταν, θα έλεγα το πρώτο έναυσμα. Μας επηρέασε απόλυτα. Όταν στα φοιτητικά μας χρόνια για παράδειγμα, ταξιδεύαμε στο εξωτερικό, πηγαίναμε κατευθείαν σε πινακοθήκες. Θυμάμαι όταν πρωτοείδαμε το Espolio του Ελ Γκρέκο και το πόσο βαθιά συγκινηθήκαμε ιδιαίτερα όταν διαβάσαμε από κάτω, Δομήνικος Θεοτοκόπουλος Κρης Εποιεί, γιατί αυτά μαθαίναμε στο σχολείο χωρίς να τα είχαμε δει, και τώρα τα είχαμε μπροστά μας.

Πώς ξεκινάει όμως η δημιουργία μίας τέτοιας συλλογής;

«Ξεκινήσαμε φτιάχνοντας το σπίτι μας. Αποκτήσαμε τα πρώτα έργα για τις ανάγκες του σπιτιού μας. Υπήρχε η συγκίνηση, η θέληση να πάρουμε ένα ακόμα και ένα ακόμα, στο μέτρο που μπορούσαμε πάντα. Κάποια στιγμή, και αφού είχαν μαζευτεί κάπου στα 100 έργα, ενώ μέχρι τότε μας σύστηναν σε διάφορες εκθέσεις, γκαλερί  κλπ με το όνομα και την ιδιότητά μας,  κάποια στιγμή ένας γκαλερίστας είπε «από δω οι συλλέκτες…» Θυμάμαι ότι τότε είχα πει στη γυναίκα μου «στα μάτια τους φαντάζουμε ως συλλέκτες». Από τότε όμως ο αριθμός μεγάλωνε αρκετά, γνωριστήκαμε και με άλλους αξιολογότατους συλλέκτες ή και καλύτερους από εμάς, αρκετοί από αυτούς μάλιστα θα μας τιμήσουν με την παρουσία τους σήμερα στην έκθεση.

«Αν φύγει κάποιος από την ιδιότητα του συλλέκτη και περιοριστεί στο παίρνω μερικά έργα για το σπίτι, αυτό μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διδαχής στον κόσμο. Σήμερα παράγεται εξαιρετική ζωγραφική στην Ελλάδα, πλην όμως, οι αγοραστές είναι ελάχιστοι.

«Νομίζω κάτι πρέπει να γίνει μέσα στα σπίτια, στα σχολεία, να πηγαίνουν τα παιδιά σε γκαλερί, να έρχονται σε επαφή με τα έργα τέχνης έτσι ώστε αργότερα, για τα δικά τους σπίτια να μην πάρουν αντίγραφα ή επαναλαμβανόμενα πράγματα. Να πάρουν λίγα έργα καλά και να τα έχουν για πάντα και να τα χαίρονται. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουν και οι ζωγράφοι μας που είναι αξιολογότατοι, να πουλήσουν τα έργα τους. Πέρα από τους πολύ γνωστούς ζωγράφους, υπάρχουν πολλοί που δεν έχουν τύχει ειδικών περγαμηνών που όμως κάνουν εξαιρετική δουλειά. Αν στο κάθε σπίτι μπαίνανε 4-5 έργα, σήμερα θα υπήρχε μια πολύ μεγάλη άνθηση στην ελληνική ζωγραφική.

΅Η αισθητική παίζει σημαντικό ρόλο, κατά κάποιον τρόπο πρέπει να «το έχεις» Πρέπει να σε συγκινεί το ωραίο. Αν υπάρχουν τα ερεθίσματα, μοιραία γίνεται μέρος της προσωπικότητάς σου,. Είναι μια αγαλλίαση ψυχής όλο αυτό. Η γυναίκα μου λέει χαρακτηριστικά: Είναι σα μια μικρή βαρκούλα που έχουμε πάρει αγκαλά όλα τα εργα μας και μας πηγαίνουν. Μαζί τους ζούμε, μας μιλάνε, είναι ένα ολόκληρο ταξίδι ζωής…»

zarpanews.gr