Ανδρέας Ξανθός: Οι ελλείψεις στα φάρμακα, οι κυβερνητικές ευθύνες και οι αθλιότητες Πλεύρη
Το πρόβλημα των ελλείψεων σε φάρμακα καθημερινής χρήσης έχει πάρει τους τελευταίους μήνες ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Η αιτιολογία του είναι πολυπαραγοντική και σίγουρα υπάρχει μια διεθνής διάσταση, όπως άλλωστε σε όλες τις κρίσεις αυτής της περιόδου (υγειονομική, ενεργειακή, πληθωριστική). Αυτό όμως δεν «αθωώνει» την κυβέρνηση και τον Υπουργό Υγείας, που απλώς παρατηρούσαν την επιδείνωση του προβλήματος χωρίς να παρεμβαίνουν δραστικά.
Όλοι γνωρίζουν ότι η κυρίαρχη αιτία είναι οι παράλληλες εξαγωγές φαρμάκων, μέσω των φαρμακαποθηκών, από την Ελλάδα σε χώρες με υψηλότερες τιμές.
Η βαρύτατη πολιτική ευθύνη του υπουργού Υγείας κ. Πλεύρη και συνολικά της κυβέρνησης Μητσοτάκη αφορά τα καθυστερημένα και προβληματικά αντανακλαστικά για την επ’ αόριστον απαγόρευση των εξαγωγών όλων των σκευασμάτων που είναι σε έλλειψη. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από 1 χρόνο, εν μέσω πάλι έξαρσης του προβλήματος και διαμαρτυριών από τους Φαρμακευτικούς Συλλόγους, ο ΕΟΦ αποφάσισε την άρση της προσωρινής απαγόρευσης παράλληλων εξαγωγών που ήταν μέχρι τότε σε ισχύ (βλ. απόφαση ΕΟΦ)!
Και είναι επίσης προκλητικό ότι το ΙΦΕΤ (η θυγατρική του ΕΟΦ που λειτουργεί ως κρατική φαρμακαποθήκη και ο ρόλος της είναι η εισαγωγή φαρμάκων για να καλυφθεί η χώρα), κάνει παρανόμως εξαγωγές φαρμάκων! Και τα δύο αυτά θέματα τα έχουμε αναδείξει ως ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με ερώτηση στη Βουλή (βλ. ερώτηση) και με επίσημη αναφορά στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Ποια αξιοπιστία λοιπόν έχει η κυβέρνηση και ο Υπουργός Υγείας στις εξαγγελίες περί ελέγχου της αγοράς, όταν οι βασικοί μηχανισμοί του Κράτους (ΕΟΦ-ΙΦΕΤ) συμπεριφέρονται με αυτόν τον τρόπο; Είναι προσβλητικό για τη νοημοσύνη μας να κομπάζει ο κ. Πλεύρης ότι «έχουμε πάρει όλα τα μέτρα από το καλοκαίρι για να υπάρχει επάρκεια στην ελληνική αγορά»!
Η απάντηση εδώ είναι ότι τα μέτρα στα οποία αναφέρεται, εγκαλώντας μάλιστα τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ γιατί δεν τα ψήφισε, αφορούν τον επιμερισμό του clawback των φαρμακευτικών εταιρειών μέσω της πρόβλεψης δύο κλειστών προϋπολογισμών στη δαπάνη του ΕΟΠΥΥ, κάτι που δεν έχει εξ ορισμού και εκ του αποτελέσματος καμιά σχέση με τις ελλείψεις στην αγορά. Και φυσικά ο κ. Πλεύρης δεν αρκείται μόνο στις ανακρίβειες και στα ψέματα, αλλά επιχειρεί να αποδομήσει την κριτική της αντιπολίτευσης και να πλήξει σε ηθικό και πολιτικό επίπεδο το ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, λέγοντας ότι «ευνόησε σκανδαλωδώς τις πολυεθνικές εταιρείες»! Μας κατηγορεί λοιπόν ο «απηνής διώκτης των φαρμακευτικών» κ. Πλεύρης (εδώ γελάμε), ότι με την αρχιτεκτονική της τιμολόγησης που νομοθετήσαμε το 2019 μετά από ευρύ κοινωνικό και πολιτικό διάλογο , στηρίξαμε τα ακριβά φάρμακα και τη Novartis!
Πέρα από το γεγονός ότι αυτό προφανώς δεν ισχύει γιατί εμείς δρομολογήσαμε με εισήγηση του ΕΟΦ ένα κοινά αποδεκτό, ισορροπημένο και βιώσιμο πλαίσιο που αντιστοιχούσε στα νέα δεδομένα της μεταμνημονιακής περιόδου, υπάρχει και το εξής κρίσιμο ερώτημα: γιατί αυτό το δήθεν σκανδαλώδες μοντέλο τιμολόγησης δεν το άλλαξε 3,5 χρόνια τώρα η ΝΔ; Η κοροϊδία και η αθλιότητα σε όλο της το μεγαλείο!
Επιβεβαιώνεται ότι όταν οι ακροδεξιοί εταίροι του κ. Μητσοτάκη ζορίζονται από την κοινωνική κατακραυγή και είναι υπόλογοι για πράξεις και παραλείψεις τους , επιστρατεύουν αυτό που ξέρουν να κάνουν πολύ καλά: την πολιτική θρασύτητα και χυδαιότητα. Ο κ. Πλεύρης, ο υπουργός Υγείας που έχει την πολιτική ευθύνη της υγειονομικής τραγωδίας που έζησε η χώρα , της διάλυσης του ΕΣΥ και των δραματικών ελλείψεων σε φάρμακα πρώτης ανάγκης , αντί να ζητήσει συγνώμη και να παραιτηθεί, εκτοξεύει ανερυθρίαστα «λάσπη» στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας κατά τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτό όμως που αφορά τους πολίτες δεν είναι η παρελθοντολογία αλλά η σημερινή κρίση στη φαρμακευτική αγορά και ο τρόπος αντιμετώπισης της. Η αποτελεσματική απάντηση στο πρόβλημα απαιτεί αλλαγή στρατηγικής.
Η κυβερνητική αποτυχία στο να αποτρέψει ή έστω να εκτονώσει νωρίς αυτή την κρίση, δεν οφείλεται σε διαχειριστική ανεπάρκεια. Είναι ζήτημα νεοφιλελεύθερης ιδεοληψίας περί της δήθεν δυνατότητας της ελεύθερης αγοράς να αυτορυθμίζεται. Αλλά είναι και ζήτημα επιρροής επιχειρηματικών συμφερόντων στο χώρο του φαρμάκου, που κερδοσκοπούν ασύδοτα και ανεξέλεγκτα επειδή έχουν πάρει το «σήμα» της ανοχής και της πολιτική κάλυψης. Σε αντίθεση λοιπόν με τις ιδεοληψίες και τις εμμονές της κυβέρνησης, η αγορά δεν αυτορυθμίζεται ούτε «εξευμενίζεται» ( πχ . με αυξήσεις τιμών), αλλά για να λειτουργήσει στοιχειωδώς με όρους κοινωνικού συμφέροντος απαιτεί ισχυρή κρατική παρέμβαση, αυστηρούς κανόνες και κυρίως συστηματικό έλεγχο.
Σήμερα, πέρα από την αυτονόητη απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών, είναι ζωτικής σημασίας:
1. ο συνεχής έλεγχος από τον ΕΟΦ των αποθεμάτων των φαρμακαποθηκών και ο realtime έλεγχος των πωλήσεων τους.
2. η αυστηρή τήρηση της υποχρέωσης των φαρμακευτικών εταιρειών και των φαρμακαποθηκών για αποθέματα τρίμηνης διάρκειας
3. η δημιουργία «εθνικού αποθέματος» σε ζωτικής σημασίας φάρμακα όπως τα αντιβιοτικά, τα αναλγητικά-αντιπυρετικά, τα αντιφυματικά, τα αντιεπιληπτικά κλπ.
4. η δημιουργία Παρατηρητηρίου ελλείψεων στον ΕΟΦ για την έγκαιρη παρέμβαση στην αγορά, όπως πρότεινε ο Ηλίας Μόσιαλος.
5. η ενίσχυση του ΕΟΦ και η εξυγίανση του ΙΦΕΤ.
6. οι διεθνείς πρωτοβουλίες της χώρας για μια πανευρωπαϊκή ρύθμιση στο πρόβλημα των ελλείψεων φαρμάκων και για δίκαιες τιμές στα ακριβά φάρμακα (βλ. «συμμαχία της Βαλέττα» των χωρών του ευρωπαϊκού νότου στην οποία πρωτοστάτησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και εγκατέλειψε η ΝΔ).
Ζούμε τη χρεωκοπία του παγκόσμιου συστήματος παραγωγής και διάθεσης φαρμάκων και χρειαζόμαστε νέο βιώσιμο πλαίσιο σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, που θα εγγυάται την ισότιμη πρόσβαση όλων των ασθενών τόσο στα παλιά και αποτελεσματικά φάρμακα , όσο και στη φαρμακευτική καινοτομία. Αυτό όμως που πάνω απ’ όλα έχει σημασία για τη Δημόσια Υγεία και την αξιοπρέπεια της κοινωνίας , είναι να σταματήσει η νεοφιλελεύθερη βαρβαρότητα της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Ανδρέας Ξανθός, βουλευτής Ρεθύμνου και τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
