Ακίνητα: Τα 8 βήματα και τα 24 δικαιολογητικά για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, δωρεές, κληρονομιές

Οκτώ «βήματα» απαιτεί πλέον η διαδικασία υποβολής, επεξεργασίας και εκκαθάρισης των δηλώσεων φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και μεταβιβάσεων ακινήτων.

Μετάβαση των φορολογουμένων στις Δ.Ο.Υ. δεν χρειάζεται, όμως εξακολουθεί να ισχύει η υποχρέωσή τους να συνυποβάλουν μαζί με τις δηλώσεις δεκάδες δικαιολογητικά έγγραφα, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις υπερβαίνουν τα 20 και μέχρι να συγκεντρωθούν από τις αρμόδιες κρατικές αρχές και υπηρεσίες κι από τους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς μπορεί να χρειαστεί να περάσουν πολλές εβδομάδες.

Με τη νέα διαδικασία η οποία καθιερώθηκε πρόσφατα βάσει αποφάσεως του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. Γ. Πιτσιλή, για τη διεκπεραίωση φορολογικών υποθέσεων που αφορούν σε κληρονομιές, δωρεές, γονικές παροχές και μεταβιβάσεις ακινήτων, οι υπόχρεοι μπορούν να αποστέλλουν τις δηλώσεις και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά είτε μέσω Ταχυδρομείων είτε κατόπιν σκαναρίσματος μέσω e-mail, στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ..

Παρέχεται δηλαδή η δυνατότητα της εξ’ αποστάσεως υποβολής των δηλώσεων και των δικαιολογητικών.

Όμως η υποχρέωση των φορολογουμένων να αναζητήσουν, να συγκεντρώσουν και να υποβάλλουν μαζί με τις δηλώσεις πλήθος από δικαιολογητικά έγγραφα (αντίγραφα συμβάσεων, αντίγραφα αποφάσεων, βεβαιώσεις, πιστοποιητικά, υπεύθυνες δηλώσεις κ.λπ.) δεν άλλαξε. Συνολικά έως και 24 δικαιολογητικά μπορεί να χρειαστεί να … στριμωχτούν μέσα στον φάκελο που θα αποσταλεί στην Δ.Ο.Υ. μαζί με τη δήλωση ή να «σκαναριστούν» ένα προς ένα, σελίδα-σελίδα, μαζί με τη δήλωση για να αποσταλούν ηλεκτρονικά στη Δ.Ο.Υ. μέσω e-mail.

H διαδικασία η οποία ακολουθείται πλέον προβλέπει, αναλυτικά, τα ακόλουθα «βήματα»:

1) Αναζήτηση και συγκέντρωση των απαιτούμενων δικαιολογητικών.

2) Υπολογισμό της φορολογητέας αξίας του ακινήτου με βάση τα τυποποιημένα φύλλα υπολογισμού που προβλέπεται να συμπληρώνονται σύμφωνα με το ισχύον σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού (αντικειμενικών τιμών ζώνης, τιμών εκκίνησης, αντικειμενικών αξιών γης κ.λπ.).

3) Συμπλήρωση της απαιτούμενης δήλωσης με τη βοήθεια συμβολαιογράφου ή λογιστή.

4) Τοποθέτηση των δικαιολογητικών, των φύλλων υπολογισμού της φορολογητέας αξίας και των απαιτούμενων δικαιολογητικών σε φάκελο και αποστολή τους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. μέσω ταχυδρομείου ή υπηρεσίας ταχυμεταφοράς (courier). Εναλλακτικά, μπορεί να γίνει «σκανάρισμα» των δικαιολογητικών, των φύλλων υπολογισμού και της δήλωσης, σελίδα-σελίδα, και στη συνέχεια ηλεκτρονική αποστολή στη Δ.Ο.Υ. μέσω e-mail.

5) Παραλαβή των δικαιολογητικών, των φύλλων υπολογισμού και της δήλωσης από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. και καταχώρησή τους στο βιβλίο δηλώσεων ή στο πρωτόκολλο. Δηλώσεις που παραλαμβάνονται κατά τα ανωτέρω από τις 7:30 μέχρι τις 12:00 χρεώνονται αυθημερόν από τον Προϊστάμενο της υπηρεσίας σε υπάλληλο του αρμοδίου τμήματος.

Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι το αποδεικτικό του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή το αυτοματοποιημένο μήνυμα που αποστέλλεται ως απάντηση στο ηλεκτρονικό μήνυμα του φορολογουμένου, αποτελεί γι’ αυτόν αποδεικτικό υποβολής της δήλωσης και επέχει θέση απόδειξης παραλαβής εκ μέρους της Δ.Ο.Υ.. Ημερομηνία υποβολής της δήλωσης ή της αίτησης θεωρείται η ημερομηνία που προκύπτει από τη σφραγίδα του Ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή η ημερομηνία αποστολής του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου αντίστοιχα. Για τον υπολογισμό της προθεσμίας καταβολής του φόρου δεν υπολογίζεται ο χρόνος από την αποστολή της δήλωσης έως και τον άμεσο προσδιορισμό του φόρου ή την έκδοση και εν συνεχεία ανάρτηση της πράξης προσδιορισμού του φόρου στην εφαρμογή «Προσωποποιημένη Πληροφόρηση» του myTAXISnet της ΑΑΔΕ, κατά περίπτωση.

6) Έλεγχος της πληρότητας του φακέλου ή των αρχείων των υποβληθεισών ηλεκτρονικά δηλώσεων και συνοδευτικών εγγράφων.

Ο έλεγχος πληρότητας αφορά:

– τη νόμιμη υπογραφή των εντύπων,

– τη συμπλήρωση όλων των απαιτούμενων στοιχείων επί των δηλώσεων ή των υποδειγμάτων ή αιτήσεων,

– την επισύναψη των νομιμοποιητικών εγγράφων, των κατά περίπτωση απαραίτητων δικαιολογητικών, τα οποία προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία, τις κανονιστικές αποφάσεις και εγκυκλίους της Φορολογικής Διοίκησης.

Σε περίπτωση ελλείψεων απαιτούμενων δικαιολογητικών ή μη συμπλήρωσης πεδίων της δήλωσης , με αποτέλεσμα την αδυναμία προσδιορισμού της φορολογικής υποχρέωσης αναρτάται στην «Προσωποποιημένη Πληροφόρηση» του υπόχρεου, στον λογαριασμό του στο σύστημα TAXISNET, το αργότερο εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την παραλαβή του φυσικού φακέλου ή την ηλεκτρονική παραλαβή των αρχείων της δήλωσης και των συνοδευτικών εγγράφων , πρόσκληση, προκειμένου ο υπόχρεος είτε να συμπληρώσει τη δήλωση ή την αίτηση είτε να προσκομίσει τα έγγραφα που λείπουν, ώστε να προσδιορισθεί η φορολογητέα ύλη. Εάν ο φορολογούμενος δεν ανταποκριθεί, η δήλωση ή η αίτηση, είτε θεωρείται ότι δεν έχει υποβληθεί είτε ο φόρος υπολογίζεται και η οικεία πράξη ή το πιστοποιητικό εκδίδονται χωρίς να ληφθούν υπόψη τα στοιχεία που δεν προσκομίσθηκαν κατά περίπτωση.

7) Εκκαθάριση της δήλωσης και έκδοση πράξεως προσδιορισμού του φόρου (εκκαθαριστικού) εντός τριών εργάσιμων ημερών από την παραλαβή. Με βάση τις δηλώσεις, που υποβάλλονται, οι αντίστοιχες πράξεις προσδιορισμού του φόρου εκδίδονται αμελλητί και το αργότερο εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την ημερομηνία παραλαβής του φυσικού φακέλου ή από την ημερομηνία της ηλεκτρονικής παραλαβής της δήλωσης και των συνοδευτικών εντύπων. Ειδικά οι δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων διεκπεραιώνονται υποχρεωτικά το αργότερο εντός των επόμενων δύο (2) εργασίμων ημερών από την ημερομηνία χρέωσής τους στον αρμόδιο υπάλληλο. Μέσω της εφαρμογής «Ψηφιακής Κοινοποίησης», οι πράξεις προσδιορισμού του φόρου αναρτώνται ή επισυνάπτονται κατά περίπτωση στη θυρίδα του φορολογουμένου στην εφαρμογή «Προσωποποιημένη Πληροφόρηση» του myTAXISnet της ΑΑΔΕ, είτε υπογεγραμμένα ψηφιακά, εφόσον υπάρχει τέτοια δυνατότητα (υποχρεωτικά για τις ΔΟΥ Α΄ τάξης), είτε με ψηφιακή απεικόνιση (scan).

Σε περίπτωση απόρριψης της δήλωσης ή της αίτησης αναρτάται ή επισυνάπτεται η πράξη απόρριψης ή ενημερώνεται ο φορολογούμενος κατά περίπτωση.

8) Επαλήθευση της συμφωνίας του περιεχομένου της δήλωσης με τα οριζόμενα στην κείμενη νομοθεσία από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. εντός εξήντα (60) ημερών από τη διεκπεραίωση των δηλώσεων φόρου μεταβίβασης ακινήτων και φόρου κληρονομιών, δωρεών-γονικών παροχών. Εφόσον η Δ.Ο.Υ. διαπιστώσει οποιοδήποτε σφάλμα που συνεπάγεται τον προσδιορισμό μειωμένου φόρου, αναρτά στην «Προσωποποιημένη Πληροφόρηση» του υπόχρεου στο myTAXISnet πρόσκληση για την υποβολή τροποποιητικής δήλωσης εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την παραλαβή της πρόσκλησης. Σε περίπτωση μη υποβολής τροποποιητικής δήλωσης από τον υπόχρεο εντός της ως άνω προθεσμίας, ο Προϊστάμενος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. εκδίδει και κοινοποιεί αμελλητί εντολή ελέγχου. Ο έλεγχος διενεργείται υποχρεωτικά και κατά προτεραιότητα και ολοκληρώνεται εντός εξήντα (60) ημερών από την έκδοση της εντολής ελέγχου.

Η ΛΙΣΤΑ ΜΕ ΤΑ 24 ΠΙΟ ΣΥΧΝΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΜΕΝΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ

ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΔΗΛΩΣΗΣ ΦΟΡΟΥ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ , ΔΩΡΕΑΣ Ή ΓΟΝΙΚΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ και ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

(κατά περίπτωση)

1. Ληξιαρχική πράξη θανάτου

2. Απόφαση δημοσίευσης διαθήκης

3. Αντίγραφο της σύμβασης νέμησης, ή του συστατικού εγγράφου trust, ή του καταστατικού εγγράφου νομικού προσώπου ή ιδρύματος, κατά περίπτωση, που αποδεικνύουν τον τρόπο και το είδος της επαγωγής και τη νομική μορφή και χαρακτήρα του υπόχρεου σε φόρο

4. Κληρονομητήριο ή πιστοποιητικό (οικογενειακής κατάστασης ή εγγυτέρων συγγενών) της αρμόδιας δημοτικής αρχής ή, σε περίπτωση αδυναμίας έκδοσής του, ένορκη βεβαίωση δύο μαρτύρων για το είδος και το βαθμό συγγένειας προς τον κληρονομούμενο

5. Πιστοποιητικό του Γραμματέα του αρμόδιου Ειρηνοδικείου ή Πρωτοδικείου περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης ή περί μη δημοσιεύσεως νεότερης διαθήκης, κατά περίπτωση

6. Νομιμοποιητικό έγγραφο, σε περίπτωση υποβολής της δήλωσης από πληρεξούσιο ή αντιπρόσωπο ή νόμιμο εκπρόσωπο.

7. Έγγραφα που αποδεικνύουν τη μετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης ή τη λήξη αυτής

8. Αποδεικτικά χρεών και βαρών

9. Συμβολαιογραφικά έγγραφα εκχώρησης ακινήτων ή απαιτήσεων στο Δημόσιο

10. Αποδεικτικά πληρωμής ή βεβαίωσης φόρου στην αλλοδαπή

11. Βεβαίωση Τράπεζας για κοινό λογαριασμό του ν. 5638/1932

12. Καταστατικό νομικού προσώπου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα

13. Αποδεικτικά περί δεκαετούς παραμονής του κληρονομουμένου στην αλλοδαπή

14. Αποδεικτικά έγγραφα για τη σύσταση δωρεάς-γονικής παροχής, σε περίπτωση που δεν συντάσσεται συμβόλαιο

15. Αντίγραφο έκθεσης πλειστηριασμού

16. Τα φύλλα προσδιορισμού αξίας ακινήτων (με τα απαιτούμενα γι’ αυτά δικαιολογητικά).

ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΛΛΑΓΉ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΦΟΡΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ, ΔΩΡΕΑΣ, ΓΟΝΙΚΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ή ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ

1. Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του δικαιούχου της απαλλαγής ή άλλο/α ισοδύναμο/α πιστοποιητικό/α που εκδίδονται από τις αρμόδιες αρχές της χώρας του και ληξιαρχική πράξη γάμου ή γέννησης τέκνου, κατά περίπτωση, εφόσον τα στοιχεία του γάμου ή της γέννησης δεν προκύπτουν από αυτό.

2. Τοπογραφικό διάγραμμα με επ’ αυτού βεβαίωση από τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες ή δήλωση από ιδιώτη μηχανικό κατά τις διατάξεις του ν. 651/1977 και του ν. 1337/1983 ότι το αγοραζόμενο οικόπεδο ή το οικόπεδο μέσα στο οποίο βρίσκεται η αγοραζόμενη κατοικία είναι οικοδομήσιμο κατά το χρόνο της αγοράς και βρίσκεται μέσα σε εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή μέσα στα όρια οικισμού χωρίς εγκεκριμένο σχέδιο. Στην περίπτωση κατά την οποία έχει εκδοθεί από την αρμόδια υπηρεσία άδεια οικοδομής, αντί του προηγούμενου δικαιολογητικού προσκομίζεται φωτοτυπικό αντίγραφο της άδειας, εφόσον από αυτή ή το προσαρτημένο σ’ αυτή τοπογραφικό διάγραμμα, εάν υπάρχει, προκύπτουν και οι δύο αναγκαίες κατά νόμο προϋποθέσεις και ο υπόχρεος δηλώσει υπεύθυνα στη δήλωση της επόμενης παραγράφου ότι όσα αναφέρονται στην άδεια οικοδομής ή στο τοπογραφικό διάγραμμα δεν έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν κατά το χρόνο φορολογίας.

3. Υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (ΦΕΚ 75 Α΄), με την οποία ο αγοραστής θα βεβαιώνει ότι:

α) τόσο αυτός όσο και ο σύζυγος και τα ανήλικα ή ανάπηρα τέκνα τους:

i. δεν έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη κατοικία ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας σε οικοδομήσιμο οικόπεδο ή ιδανικό μερίδιο οικοπέδου ή κατοικίας σε δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων και τα οποία συνολικά πληρούν τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς τους,

ii. δεν έχουν τύχει απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης, κληρονομιάς ή γονικής παροχής για την απόκτηση πρώτης κατοικίας κατά το παρελθόν,

iii. δεν έχουν μεταβιβάσει κατά την προηγούμενη πενταετία:

– την επικαρπία ή το δικαίωμα οίκησης ή ιδανικό μερίδιο κατοικίας, ή

– την ψιλή κυριότητα ή επικαρπία ή ιδανικό μερίδιο οικοπέδου που πληρούσαν τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς τους, συναθροιζόμενα με τα λοιπά ακίνητα της οικογένειας,

β) δεν είναι συγγενής πρώτου βαθμού εξ αίματος ή αγχιστείας με τον πωλητή ή σύζυγός του

γ) κατοικεί μόνιμα στην Ελλάδα επί ένα (1) τουλάχιστον έτος πριν τη χορήγηση της απαλλαγής,

δ) αναλαμβάνει την υποχρέωση να προσκομίσει, μετά την κατάρτιση του συμβολαίου, τα απαιτούμενα κατά περίπτωση πιστοποιητικά που τυχόν θα του ζητηθούν από τη Δ.Ο.Υ.

4. Αναλυτική κατάσταση ακινήτων (έντυπο τύπου Ε9), η οποία πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της υπεύθυνης δήλωσης της προηγούμενης περίπτωσης, υπογεγραμμένη και από τους δύο συζύγους.

5. Η απόδειξη της μόνιμης κατοικίας στην Ελλάδα επί ένα (1) τουλάχιστον έτος πριν τη χορήγηση της απαλλαγής για όλες τις κατηγορίες δικαιούχων γίνεται με οποιοδήποτε νόμιμο μέσο. Ενδεικτικά αναφέρονται η υποβολή φορολογικών δηλώσεων, η βεβαίωση ασφαλιστικών φορέων, συμβάσεις εργασίας, φοίτηση των τέκνων σε σχολεία στην Ελλάδα, έναρξη επαγγελματικής δραστηριότητας, μισθωτήριο συμβόλαιο κατοικίας κ.λ.π.

ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΚΑΤΑ ΚΑΝΟΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΕΝΤΥΠΩΝ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ

1. Οικοδομική άδεια και, σε περίπτωση που δεν υφίσταται, προγενέστερος τίτλος κτήσης, βεβαίωση νομιμοποίησης αυθαιρέτου ή αποδεικτικό έναρξης ηλεκτροδότησης κλπ. για την απόδειξη της παλαιότητας του ακινήτου, η οποία υπολογίζεται από τη χρονολογία κατασκευής (ΦΥΑΑ 1,2,4,5 και όλα τα έντυπα Κ).

2. Οικοδομική άδεια ειδικού κτιρίου ή η τελευταία αναθεώρησή της, για όλες τις κατηγορίες των κτιρίων, η αξία των οποίων υπολογίζεται με τα έντυπα Κ4, Κ5, Κ6, Κ7, Κ8, Κ9. Όταν δεν υφίσταται οικοδομική άδεια, αποδεικτικό στοιχείο της χρήσης μπορεί να αποτελέσει κάθε πρόσφορο δημόσιο έγγραφο.

3. Άδεια λειτουργίας για τις κατηγορίες των ακινήτων, η αξία των οποίων υπολογίζεται με τα έντυπα Κ4, Κ6, Κ7. Σε περίπτωση που έχει διακοπεί η λειτουργία λόγω παύσης των εργασιών της στεγαζόμενης σ’αυτά επιχείρησης ή δραστηριότητας, προσκομίζεται η άδεια λειτουργίας της τελευταίας δραστηριότητας πριν τη διακοπή.

money-money.gr