24 Δεκεμβριου 2021

“Άγια Νύχτα” (“Silent Night”): Η προέλευση του ύμνου και οι ξεχωριστές διασκευές του

άγια-νύχτα-silent-night-η-προέλευση-του-ύ-1335275

Ο αυθεντικός τίτλος του πασίγνωστου χριστουγεννιάτικου ύμνου είναι (στα γερμανικά) “Stille Nacht, Heilige Nacht”, που σημαίνει “Ήσυχη νύχτα, Άγια νύχτα”.

Η μουσική του κομματιού γράφτηκε το 1818, από τον Αυστριακό συνθέτη, οργανίστα και δάσκαλο της μουσικής Franz Xaver Gruber, πάνω σε στίχους του επίσης Αυστριακού Καθολικού ιερέα Joseph Mohr, στην μικρή πόλη Oberndorf bei Salzburg, 17 μόλις χιλιόμετρα βόρεια της πόλης του Salzburg.

Το “Stille Nacht/Silent Night” ανακηρύχθηκε ως άυλο πολιτιστικό κληροδότημα από την UNESCO το 2011. Υπάρχουν 3.673 διαφορετικές εκτελέσεις του κομματιού, από πολλούς τραγουδιστές και μουσικούς σε πολλά διαφορετικά είδη μουσικής, ακόμα και από καλλιτέχνες που δεν ακολουθούν την Χριστιανική πίστη.

Η ηχογράφηση του Bing Crosby του 1935 έχει ξεπεράσει τα 10 εκατομμύρια πωλήσεις σε μικρούς δίσκους.

Έχει καταγραφεί ιστορικά ότι η πρώτη δημόσια εκτέλεση του “Stille Nacht, Heilige Nacht” έγινε από τους ίδιους τους δημιουργούς, τους Franz Xaver Gruber και Joseph Mohr, αλλά δεν είναι επιβεβαιωμένη η ημερομηνία και δεν υπάρχει σχετική ηχογράφηση.

Η πρώτη ηχογράφηση που διασώζεται είναι του 1903 από τον Hans Hoffman, η οποία όμως δεν κυκλοφόρησε σε βινύλιο. Η παλαιότερη ηχογράφηση που βγήκε και σε δίσκο βινυλίου ήταν από το Haydn Quartet, ένα Αμερικάνικο κουαρτέτο αρμονίας, που επίσης το αποκαλούσαν και Edison Male Quartette.

Αυτή η ηχογράφηση έγινε στις 27 Οκτωβρίου 1908 και κυκλοφόρησε τον Μάιο του 1909.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι τον Οκτώβριο του 1958 τον ύμνο με γερμανικούς στίχους είχε ηχογραφήσει και ο δικός μας, ο Τζίμης Μακούλης με την συνοδεία της ορχήστρας του Carl De Groof, αλλά δυστυχώς εκείνη η εκτέλεση δεν υφίσταται στο διαδίκτυο.

Ας δούμε όμως και μερικές άλλες αξιόλογες και σημαντικές εκτελέσεις, ιδιαίτερα στην αγγλική γλώσσα όπου το κομμάτι έγινε ευρύτερα γνωστό στον πλανήτη.

Από καλλιτέχνες όπως οι: Nat King Cole, Barbra Streisand, Nana Mouskouri, Stevie Nicks, Άννα Βίσση & Gloria Gaynor, Mariah Carey, Destiny’s Child feat. Beyoncé Knowles, Demis Roussos, Lionel Richie, Aretha Franklin, Mary J. Blige & Marc Anthony, Έλενα Παπαρίζου κ.ά.

Hans Hoffman (1903)