Ο Γιώργος Γεωργακάκης απαντά στο Ερωτηματολόγιο του Προυστ

Ο Γιώργος Γεωργακάκης είναι δημοσιογράφος

• Ποιο είναι το βασικό γνώρισμα του χαρακτήρα σας; Η ειλικρίνεια, η επιμονή και η τελειομανία, με το τελευταίο να αποδεικνύεται, αρκετές φορές, κουραστικό για τους ανθρώπους της ζωής μου.
• Ποια αρετή εκτιμάτε σε έναν άντρα; Να έχει λόγο. Και τιμή. Λόγω τιμής.
• Ποια αρετή εκτιμάτε σε μια γυναίκα; Τη δύναμη να αγαπά απόλυτα, άνευ όρων και άνευ ορίων.
• Τι εκτιμάτε περισσότερο στους φίλους σας; Ότι είναι εκεί. Παρόντες. Στα εύκολα και, κυρίως, στα δύσκολα. Παρόντες. Για να γλεντήσουμε στις χαρές και να στηρίξει έμπρακτα ο ένας τον άλλο στις λύπες.
• Ποιο είναι το βασικό σας ελάττωμα; Η ανυπομονησία μου και ο -ενοχλητικός, ενίοτε- αυθορμητισμός μου.
• Ποια είναι η εικόνα που έχετε για την ευτυχία;  Θα σας απαντήσω με ένα γνωμικό μιας από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες προσωπικότητες του 20ού αιώνα: του Μαχάτμα Γκάντι: «Ευτυχία είναι όταν αυτά που σκέφτεσαι, αυτά που λες και αυτά που κάνεις, βρίσκονται σε αρμονία».
• Τι θεωρείτε ως έσχατο βαθμό δυστυχίας; Να είσαι με έναν άνθρωπο από… συνήθεια. Kαι, επίσης, να μην μπορείς ή να μην τολμάς να κάνεις στη ζωή αυτά που πραγματικά θέλεις και αγαπάς.
• Ποιος θα ήταν για σας ο ιδανικός τόπος για να ζήσετε; Ο ιδανικός τόπος ζωής είναι αυτός όπου ζουν οι άνθρωποι που αγαπώ. Στα χρόνια της πρώιμης νιότης μου με αναζωογονούσαν τα πατρογονικά χώματα του Πλατανιά. Τα τελευταία χρόνια η «Ιθάκη» μου, τα καλοκαίρια, είναι το νησί των Κυθήρων απ’ όπου και η φωτογραφία.
• Ο αγαπημένος σας συγγραφέας / ποιητής; Όσο περνούν τα χρόνια απολαμβάνω, όλο και περισσότερο, την τολμηρή και διεισδυτική ματιά του Νίκου Καζαντζάκη και τη δύναμη των χαρακτήρων του, την άψογη χρήση της γλώσσας και τους πάντα επίκαιρους προβληματισμούς του Γιώργου Σεφέρη και τα κακοτράχαλα, σε πολιτικούς καιρούς πολύ δύσκολους, αλλά εξαιρετικά γοητευτικά ποιητικά μονοπάτια που χάραξε με μαεστρία ο Γιάννης Ρίτσος. Εσχάτως, με «ταξιδεύει» ο Δημήτρης Στεφανάκης.
• Αγαπημένος ήρωας / ηρωίδα από τη λογοτεχνία; Περιέργως, δεν ταυτίζομαι με λογοτεχνικούς ήρωες. Απολαμβάνω και θαυμάζω πολύ περισσότερο τους ήρωες της διπλανής πόρτας. Τη μάνα που μεγαλώνει ένα παιδί με ειδικές ανάγκες. Τον πατέρα που αναγκάζεται να εργάζεται από το πρωί μέχρι το βράδυ για να «τα φέρει βόλτα» με δυσκολία. Τον γιατρό που ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο για να προσφέρει αφιλοκερδώς βοήθεια σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Την εκπαιδευτικό που κάνει με ζήλο και αυταπάρνηση την εξαιρετικά σημαντική δουλειά της, πλάθοντας δυνατούς χαρακτήρες. Τον νέο και τη νέα που δεν βολεύονται, αλλά τολμούν να ταράξουν τα λιμνάζοντα νερά. Αυτοί -και άλλοι πολλοί- είναι οι ήρωές μου.
• Ποιοι είναι οι ήρωές σας από την πραγματική ζωή; Όπως προανέφερα, είναι οι απλοί άνθρωποι που χαράζουν το δικό τους μονοπάτι και το ακολουθούν με συνέπεια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η μάνα μου. Μια αληθινή ηρωίδα της καθημερινότητας, μια γυναίκα πραγματικά γενναία, με καρδιά πλημμυρισμένη από ανιδιοτελή αγάπη.
• Με ποιο φυσικό ταλέντο θα θέλατε να είστε προικισμένος;  Αγγίζετε ευαίσθητες… χορδές. Το μόνο που θα ήθελα είναι να ήμουν καλλίφωνος. Το ότι δεν είμαι, βέβαια, δεν με αποτρέπει από το να τραγουδώ σε κάθε ευκαιρία. Άλλωστε, «χωρίς μουσική, η ζωή θα ήταν ένα λάθος», όπως εύστοχα είχε πει ο Νίτσε.
• Πώς θα επιθυμούσατε να πεθάνετε; Όρθιος. Μια κι έξω. Χορτασμένος από τη ζωή, με ψυχή εφήβου, που σκιρτά, λαχταρά και ποθεί έως και την τελευταία στιγμή.
• Σε ποια πνευματική κατάσταση βρίσκεστε αυτόν τον καιρό; Είμαι εξαιρετικά ανήσυχος. Με όσα συμβαίνουν στη δημόσια σφαίρα. Σε κεντρικό, κυρίως, αλλά και σε τοπικό επίπεδο. Έντονα προβληματισμένος, ενίοτε και οργισμένος. Γιατί στο πολιτικό σύστημα κυριαρχεί, ακόμη και σήμερα, ο φτηνός λαϊκισμός και η ανακολουθία λόγων και έργων. Αλλά και γιατί η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών αποφεύγει να κοιταχθεί στον καθρέφτη, επειδή δεν θέλει να αντικρύσει τις όποιες ατομικές ευθύνες για όλα τα κακώς κείμενα των περασμένων ετών. Συγκινημένος. Από το κίνημα αλληλεγγύης που έχει αναπτυχθεί σε όλη τη χώρα. Και αποφασισμένος. Για ρήξεις, όσο βαστά η ψυχή μου. Χωρίς στρογγυλέματα και φτιασιδώματα. Άλλος δρόμος δεν πιστεύω ότι υπάρχει.
• Σε ποια λάθη δείχνετε τη μεγαλύτερη επιείκεια; Σε εκείνα που γίνονται χωρίς σκοπιμότητα, χωρίς, δηλαδή, να έχουν προηγηθεί υπολογισμοί, δεύτερες και τρίτες σκέψεις.
• Το αγαπημένο σας μότο; «Η τέχνης της ζωής είναι να απολαμβάνεις τα λίγα και να αντέχεις τα πολλά».
• Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας;  Να μην έχω την απόλαυση να δω την κόρη μου να μεγαλώνει και να γίνεται μια -ευτυχισμένη, ελπίζω- γυναίκα.
• Ποιο εν ζωή πρόσωπο εκτιμάτε περισσότερο; Τη σύντροφό μου, γιατί μαζί της έχω γίνει καλύτερος άνθρωπος.
• Για ποιο πράγμα μετανιώνετε περισσότερο;  Μετανιώνω για εκείνες τις λίγες στιγμές που ενώ έπρεπε να ανοίξω το στόμα μου -πράγμα που συνηθίζω να κάνω με εξαιρετική ευκολία στις περισσότερες των περιπτώσεων- και να πω σκληρές αλήθειες σε ανθρώπους, οι οποίοι αποδείχθηκαν απελπιστικά κατώτεροι των περιστάσεων, επέλεξα τον δρόμο της σιωπής για πολύ συγκεκριμένους λόγους.
• Για ποια προδοσία του εαυτού τους οικτίρετε τους άλλους;  Δεν συνηθίζω να οικτίρω. Με απογοητεύουν οι άνθρωποι που δεν υπερασπίζονται τον εαυτό τους και το δίκιο τους.
• Τι νοσταλγείτε περισσότερο; Τις καθημερινές μοναδικές συγκλονιστικά γοητευτικές στιγμές, που γίνονται ισχυρά γλυκές και αξέχαστες αναμνήσεις…
• Ποιο είναι το πιο εξωφρενικό πράγμα που έχετε κάνει;  Είναι πολλά, επικίνδυνα και όντως εξωφρενικά. Επιτρέψτε μου να μην απαντήσω. Δεν θέλω να σας… σοκάρω! Αυτά, βέβαια, αποτελούν πλέον παρελθόν. Ειδικά από τη στιγμή που ήρθε στον κόσμο η κόρη μου.
• Ποιο είναι το αγαπημένο σας ταξίδι;  Δεν είναι ένα, αλλά πολλά. Είναι τα ταξίδια του μυαλού και της ψυχής. Πιστεύω ότι είναι τα συγκλονιστικότερα ταξίδια. Είναι αυτά που μας καθορίζουν και διαμορφώνουν, τελικά, το «είναι» μας…
• Ποια θεωρείτε την πιο υπερεκτιμημένη αρετή;  Εδώ και αρκετά χρόνια «αρετή» θεωρείται η ομορφιά. Απολαμβάνω την ομορφιά, νομίζω, όμως, ότι είναι τραγικά υπερεκτιμημένη.
• Διαλέξτε πέντε λέξεις που περιγράφουν τον εαυτό σας;  Θα προτιμούσα να το κάνετε εσείς, αντί για μένα.
• Ποια είναι η αγαπημένη σας απασχόληση;  Το διάβασμα. Και η συγγραφή. Δημοσιογράφος γαρ… 
• Ποιο είναι το αγαπημένο σας όνομα;  Μεταξία. Το όνομα της μάνας μου και της κόρης μου.
• Τι μισείτε / απεχθάνεστε περισσότερο; Η οικογένειά μου με έμαθε να μη μισώ. Δεν τρέφω αισθήματα συμπάθειας για εκείνους που θεωρούν ότι πρεσβεύουν τη μία και μοναδική αλήθεια καθώς και για όλους όσους ξεχνούν από πού ξεκίνησαν…
• Ποιο χαρακτηριστικό σας αντιπαθείτε περισσότερο;  Την αδυναμία μου, κάποιες φορές, να κρατήσω το στόμα μου κλειστό, αν και γνωρίζω, εκ των προτέρων, ότι αυτό δύναται να μου δημιουργήσει προβλήματα.
• Τι αντιπαθείτε περισσότερο στους άλλους;  Την αγένεια, την ανειλικρίνεια και την αγνωμοσύνη.
• Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που σας έχουν δώσει;  Να είμαι ο εαυτός μου. Τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο.
• Πότε κλάψατε τελευταία φορά;  Δεν θυμάμαι. Κλαίω συχνά, πάντως. Συνήθως όταν συγκινούμαι, αλλά και όταν θυμώνω με συμπεριφορές που θεωρώ άδικες. Και πιστεύω, εμπειρικά, ότι το κλάμα είναι ευεργετικό. Η Karen Blixen, μία Δανέζα συγγραφέας, είχε πει ότι «η θεραπεία για όλα είναι αλμυρό νερό: ιδρώτας, δάκρυα ή η θάλασσα». Και ο Αλμπέρ Καμύ, ο Νομπελίστας Γάλλος συγγραφέας, είχε γράψει: «Να ζεις μέχρι δακρύων». Και οι δύο με βρίσκουν απολύτως σύμφωνο.
• Ποια μουσική θα θέλατε να παίξουν στην κηδεία σας;  Μουσικές, όχι μουσική. Γλέντι θα ήθελα. Γλέντι. Τρικούβερτο. Παρουσία όλων εκείνων των ανθρώπων, που άφησαν το αχνάρι τους στη ζωή μου. Για να είναι μια μέρα ξεχωριστή.
• Σε ποιες περιπτώσεις λέτε ψέματα;  Έχω ένα θέμα με τα ψέματα. Δεν τα συνηθίζω, όπως καλά γνωρίζουν οι φίλοι μου. Τα επιλέγω μόνο στις σοβαρές εκείνες περιπτώσεις που κρίνω ότι η ζημιά από ένα -«αθώο»- ψέμα θα είναι πολύ μικρότερη από την -πικρή- αλήθεια.
• Ποιες λέξεις ή φράσεις χρησιμοποιείτε υπερβολικά;  Δεν υπάρχουν λέξεις ή φράσεις που χρησιμοποιώ υπερβολικά. Έτσι νομίζω, τουλάχιστον…
• Πότε και πού υπήρξατε ευτυχισμένος;  Η ευτυχία είναι στιγμές. Μικρές ή και μεγάλες καθημερινές στιγμές. Το λαμπερό χαμόγελο της κόρης μου. Μια αποσπερίδα με τους ανθρώπους της ζωής μου. Μια μεγάλη αγκαλιά κι ένα γλυκό φιλί. Μια ματιά. Ένα ταξίδι που προσμένω για καιρό και τελικά πραγματοποιώ. Ένα τραγούδι που ακούω ή μια κινηματογραφική ταινία που βλέπω και μου προκαλούν ανατριχίλα. Ένα βράδυ σε μια μουσική σκηνή με αγαπημένα πρόσωπα. Το δυνατό γέλιο που προκύπτει αβίαστα από μια έξυπνη κουβέντα του συνομιλητή μου. Στιγμές. Και εμπειρίες. Δηλώνω… συλλέκτης στιγμών. Και εμπειριών.
• Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον εαυτό σας, τι θα ήταν αυτό;  Είμαι εντάξει με τον εαυτό μου. Με τα όποια πλεονεκτήματα και ελαττώματά του, που δεν είναι και λίγα. Με άλλα λόγια, τα… έχουμε βρει. Η διαδικασία αυτή, βέβαια, χρειάστηκε αρκετό χρόνο. Αν, πάντως, μπορούσα κάτι να αλλάξω αυτό θα ήταν όχι κάποιο στοιχείο του, αλλά κάποιες αποφάσεις που πήρα παλαιότερα, όταν η εμπειρία μου ήταν λιγοστή.
• Αν μπορούσατε να διαλέξετε πώς να επιστρέψετε στη ζωή, τι θα θέλατε να είστε; / ποιον άνθρωπο ή πράγμα θα θέλατε να ενσαρκώσετε / σε ποια εποχή να ζείτε; Δεν πιστεύω στη μετεμψύχωση. Η ζωή είναι μία. Αυτή που ζούμε. Αν, πάντως, υπήρχε αυτή η δυνατότητα, θα ήθελα να τα ζήσω όλα και πάλι απ’ την αρχή, «κουβαλώντας», ωστόσο, από τη νεαρή μου ηλικία όλες εκείνες τις εμπειρίες που απέκτησα σταδιακά, μετά από πολλές δύσκολες, εύκολες, δυσάρεστες, αλλά και ευχάριστες στιγμές.
• Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο επίτευγμά σας / τη μεγαλύτερη επιτυχία σας;  Ότι δεν έχω βλάψει, συνειδητά, κανέναν άνθρωπο. Είναι μεγάλη, όχι επιτυχία, αλλά ευτυχία, να μπορείς να κοιμάσαι ήσυχος τα βράδια.
• Ποιο είναι το πολυτιμότερο περιουσιακό στοιχείο σας;  Οι άνθρωποι που αγαπώ και με αγαπούν, χωρίς όρους, προϋποθέσεις και αστερίσκους.
• Ποιος είναι ο αγαπημένος σας φανταστικός ήρωας;  Ο Σρεκ! Ο αγαπημένος φανταστικός ήρωας της κόρης μου.
• Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερή σας σπατάλη;  Τον χρόνο -και όχι μόνο- που κατά καιρούς έχω αφιερώσει σε ανθρώπους, οι οποίοι δεν τον άξιζαν.