Σταθάκης:»Ευρώπη πολλών ταχυτήτων δεν μπορεί να υπάρξει»

«Το ίδιο το ευρώ αποτελεί διαπραγματευτικό χαρτί και των δύο πλευρών»

Σοβαρό ενδεχόμενο να περάσουν οι ελληνικές τράπεζες στην κατοχή ξένων, εξαιτίας μεγάλων αδυναμιών και προχειροτήτων στο πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης, επισημαίνει ο Γιώργος Σταθάκης στη συνέντευξή του στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία».

Ο υπεύθυνος Ανάπτυξης βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, μιλώντας για την τύχη των τραπεζών, τονίζει ότι σημειώθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις και άστοχες κινήσεις. Σχετικά με το σκεπτικισμό που αναπτύσσεται για το νόμισμα, δηλώνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει προσανατολισμένος στην ιδέα της παραμονής στο ευρώ και χαρακτηρίζει επιστημονικά και πολιτικά «αχαρτογράφητο» κάθε σχέδιο επιστροφής στη δραχμή.

Τι σηματοδοτεί για το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία η «αναστολή» της συμφωνίας συγχώνευσης των Eurobank και Εθνικής;

– Υποδηλώνει ότι το πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών στερείται αξιόπιστου σχεδιασμού. Η εικόνα είναι ότι βρίσκεται σε μια διαρκώς κινούμενη άμμο. Πρώτον, ήταν οι καθυστερήσεις στο ίδιο το πρόγραμμα. Η μελέτη της Black Rock για την έκθεση των τραπεζών είναι γνωστή εδώ και πολλούς μήνες. Ο συνυπολογισμός των νεότερων δεδομένων δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για συνεχείς καθυστερήσεις στο σχεδιασμό του προγράμματος ανακεφαλαιοποίησης. Δεύτερον, είναι οι τόσο σοβαρές παλινδρομήσεις της τελευταίας στιγμής, που, αν μη τι άλλο, υποδηλώνουν την ύπαρξη ανταγωνιστικών σχεδίων, αντιφατικών στοχεύσεων και αδιεξόδων στο ίδιο το πρόγραμμα.

Έχετε πει ότι το πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης των τεσσάρων συστημικών τραπεζών θέτει ερωτήματα για τους σχεδιασμούς της τρόικας και των εταίρων όσον αφορά το μέλλον που επιφυλάσσουν στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Υπονοείτε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη προσπάθεια αφελληνισμού των τραπεζών;

– Ο κίνδυνος αφελληνισμού είναι υπαρκτός και ενισχύεται εφόσον το Ταμείο αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο σε Εθνική και Eurobank. Εάν αυτές αποτύχουν να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα κεφάλαια, τότε η μελλοντική τους πώληση είναι ένα ισχυρό ενδεχόμενο. Τώρα προφανώς δεν υπήρξε το παραμικρό ενδιαφέρον από ξένες τράπεζες για να συμμετάσχουν στην ανακεφαλαιοποίηση. Ο λόγος είναι, φυσικά, ότι το θέμα της αναδιάρθρωσης του συνολικού τραπεζικού συστήματος δεν έχει ξεκινήσει, και αυτό, από ό,τι φαίνεται, θα καθορίσει στο μέλλον και το τοπίο του τραπεζικού συστήματος.

Έχετε τονίσει ότι, για να επέλθει η συμφωνία Εθνικής-Eurobank, απαιτούσε την ανάληψη πρωτοβουλιών από την Τράπεζα της Ελλάδος και τη διοίκηση της Εθνικής, προκειμένου να είναι βιώσιμο το σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης μιας μεγάλης ημιδημόσιας τράπεζας. Βλέπετε ευθύνες στην Τράπεζα της Ελλάδος και στον επικεφαλής της;

– Οι καθυστερήσεις, οι άστοχες κινήσεις, οι άγονες διαπραγματεύσεις υπογραμμίζουν την αδυναμία χειρισμού μιας εξαιρετικά δύσκολης κατάστασης. Δεν θα ήταν σωστό να εμπλακούμε σε ακόμα μία συζήτηση περί ευθυνών προσώπων και διοικήσεων. Το σίγουρο είναι θα έπρεπε να είχαν ληφθεί με πιο αποφασιστικό τρόπο κρίσιμες αποφάσεις στη σωστή στιγμή. Υπάρχει η αίσθηση της επιλογής μιας παθητικής στάσης και διαχείρισης των προβλημάτων, όπως αυτά προέκυπταν από τη συγκυρία.

Υπάρχει ανησυχία για το πού το πάει η Γερμανία και για ενδεχόμενη Ευρώπη δύο ταχυτήτων με ένα ή περισσότερα ευρώ. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;

-Οι ανησυχίες υπάρχουν επειδή το «γερμανικό σχέδιο για την Ευρώπη» απλώς δεν είναι βιώσιμο. Η Ευρώπη των «πολλών ταχυτήτων», για παράδειγμα, είναι ένα ενδεχόμενο το οποίο δεν έχει και πολύ νόημα, καθώς απλώς δεν μπορεί να υπάρξει. Η νομισματική ένωση αναπόφευκτα μέσα στην κρίση αλλά και μετά την κρίση ή θα γίνει πλήρης ή θα συνεχίσει να δοκιμάζεται με τραγελαφικό τρόπο, όπως συμβαίνει εδώ και τρία χρόνια. Η νομισματική ένωση μπορεί εύκολα να επανέλθει σε οικονομική, με χαλαρούς νομισματικούς κανόνες ή να γίνει μια πλήρης νομισματική και οικονομική ένωση. Τα ενδιάμεσα στάδια απλώς παράγουν διαρκείς κρίσεις, που ονομάζονται «ειδικές περιπτώσεις» και αποδίδονται σε μεταφυσικά χαρακτηριστικά εθνών ή ιδιαίτερα χαρακτηριστικά οικονομιών που, ύστερα από μισό αιώνα ισχυρών τάσεων οικονομικής ενοποίησης και παγκοσμιοποίησης, φαντάζουν παράταιρα.

 Στελέχη του κόμματός σας καλούν την κυβέρνηση να προετοιμάσει εναλλακτικό σχέδιο επιστροφής στη δραχμή στην περίπτωση διάλυσης της Ευρωζώνης, όπως τη γνωρίζουμε. Ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει ένα τέτοιο σχέδιο;

– Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σταθερά προσανατολισμένος στην ιδέα της παραμονής εντός του ευρώ και της απαλλαγής από την καταστροφική πολιτική του Μνημονίου. Το ίδιο το ευρώ αποτελεί διαπραγματευτικό χαρτί και των δύο πλευρών. Η διάλυση της Ευρωζώνης είναι ένα ενδεχόμενο το οποίο προϋποθέτει μια πολιτική κρίση μεγάλης κλίμακας, στις τέσσερις βασικές οικονομίες της Ευρωζώνης, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, που αποτελούν και το 80% της συνολικής οικονομίας. Στην περίπτωση αυτή, η διάλυση θα είναι συντεταγμένη, οπότε δεν χρειάζεται ειδικό σχέδιο. Η ύπαρξη μεμονωμένων σχεδίων από τις μικρές οικονομίες της περιφέρειας σε περίπτωση εξόδου μιας μικρής οικονομίας είναι ένα ενδεχόμενο που φαντάζει σήμερα επιστημονικά και πολιτικά αχαρτογράφητο. Εάν αποκλείσουμε το ενδεχόμενο μεμονωμένης άτακτης χρεοκοπίας, τότε κάθε άλλο σχέδιο εντάσσεται σε μια διαδικασία συντεταγμένης εξόδου, το οποίο επίσης εντάσσεται σε ευρωπαϊκούς και όχι εθνικούς σχεδιασμούς.

Το αίτημα όμως για επιστροφή στη δραχμή συνιστά πλειοψηφικό ρεύμα στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, όπως τουλάχιστον δείχνουν οι δημοσκοπήσεις. Μήπως ο ευρωσκεπτικισμός που τώρα εκφράζει ο ΣΥΡΙΖΑ θα έπρεπε να είχε εκδηλωθεί νωρίτερα και να είχαν αποφευχθεί δηλώσεις όπως «το ευρώ είναι το εθνικό μας νόμισμα»;

– Ο ευρωσκεπτικισμός είναι η λογική αντίδραση σε μια καταστροφική ευρωπαϊκή πολιτική διαχείρισης της κρίσης και διαπερνά οριζόντια το πολιτικό φάσμα της Δεξιάς και της Αριστεράς τόσο στην Ελλάδα όσο και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Η μετατροπή του ευρωσκεπτικισμού σε βιώσιμες πολιτικές είναι άλλης τάξης θέμα. Οι πολιτικές δυνάμεις που επιδιώκουν να μετατρέψουν τον ευρωσκεπτικισμό σε πολιτική θα αποτύχουν, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Συνεπώς η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ στο θέμα αυτό είναι απόλυτα επιτυχής. Εντοπίζει το πρόβλημα, που είναι η πολιτική και όχι το νόμισμα, και αποτρέπει κάθε ιδέα περί νομισματικής λύσης ενός οικονομικού προβλήματος.

Κατά πόσον εκτιμάτε ότι πολιτικοί σχηματισμοί σαν του Αλ. Αλαβάνου, που προτάσσουν καθαρά την επιστροφή στη δραχμή, ενδέχεται να κερδίσουν τμήμα αυτών των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ;

– Αμφιβάλλω. Δεν είναι η στιγμή για νέα πολιτικά σχήματα και εγχειρήματα. Η Αριστερά διεκδικεί με αξιώσεις τη διακυβέρνηση της χώρας προκειμένου να βγάλει την κοινωνία από την κλιμακούμενη φτωχοποίηση και την οικονομία από το σημερινό τέλμα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι απόλυτα προσανατολισμένος στην ιδέα της ενότητας της Αριστεράς και τη δημιουργία μιας μεγάλης συμμαχίας δυνάμεων με διαφορετικές προφανώς απόψεις, ακόμα και στο θέμα του νομίσματος, που όμως συγκλίνουν στο βασικό στόχο και τις βασικές πολιτικές για την έξοδο από την κρίση. Το διακύβευμα αυτό θα εκδηλωθεί στις επόμενες εκλογές υπέρ των πολιτικών δυνάμεων που εργάζονται στο πνεύμα της ενότητας και της σύγκλισης και όχι υπέρ πολιτικών δυνάμεων που την αντιστρατεύονται.

Πηγή: enet