«Κολλάει» στα Προεδρικά Διατάγματα το… νοικοκύρεμα σε Μπάλο κι Ελαφονήσι

Εν αναμονή της έκδοσης του Προεδρικού Διατάγματος που θα τους ανοίξει την πόρτα της διαχείρισης στις περιοχές του δικτύου Natura 2000 είναι οι δύο νεοσύστατοι φορείς στην Κρήτη, την ώρα που ο «πλούτος» από τα 54 «διαμάντια» της φύσης παραμένει ανεκμετάλλευτος, ξοδεύεται από ορδές τουριστών και ασφυκτιά κάτω από παρανομίες ντόπιων, στο πλαίσιο μιας κακώς εννοούμενης τουριστικής ανάπτυξης, με τους υπεύθυνους πελαγωμένους σε ένα χάος γραφειοκρατίας και αλληλοεπικαλυπτόμενων αρμοδιοτήτων.

Στο μεταξύ δεν ακόμα εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα ούτε για την περιβαλλοντική μελέτη της περιοχής του Ελαφονησίου που θέτει όρια επισκεψιμότητας και πλαίσιο συμβατών δραστηριοτήτων παρότι έχει φύγει εδώ και μήνες από τα «συρτάρια» του Υπουργείου Περιβάλλοντος όπου παρέμενε για πάνω από δέκα χρόνια, κάτι που συμβαίνει και με άλλες σημαντικές περιοχές του νομού Χανίων, όπως ο Μπάλος, με αποτέλεσμα η πίεση που δέχονται από τον κόσμο, τη ρύπανση και τις αυθαιρεσίες να μεγαλώνει διαρκώς.

Συνάντηση εργασίας με θέμα «Διαχείριση των περιοχών του Δικτύου NATURA 2000: Νέες προκλήσεις, καλές πρακτικές και διαβούλευση με την κοινωνία» διοργανώθηκε το πρωί της Παρασκευής στο Επιμελητήριο Χανίων από το Πανεπιστήμιο Κρήτης – Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης , με τη συμμετοχή ομιλητών από Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, Υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ΟΤΑ της Κρήτης, καθώς και από Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της χώρας.

Όπως εξήγησε στα ΜΜΕ, ο Αντώνης Μπαρνιάς, συντονιστής δράσεων του φορέα διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς που πλέον έχει την αρμοδιότητα για όλες τις περιοχές NATURA 2000 του νομού Χανίων, η ενεργή διαχείριση ακόμα δεν έχει ξεκινήσει, παρόλο που ο νόμος έχει ψηφιστεί και έχει εκδοθεί σε ΦΕΚ. Για τις περιοχές NATURA της Π.Ε. Χανίων, «υπάρχουν τα διαχειριστικά σχέδια, όμως πολλά από αυτά δεν είναι εγκεκριμένα ενώ άλλα έχουν καταρτιστεί πολύ παλιά που σημαίνει ότι χρειάζεται μια επικαιροποίηση» όπως είπε, η οποία, θα γίνει μέσα από δημόσια διαβούλευση με τον κόσμο ώστε να υπάρχει «κοινή γραμμή» για την διαχείριση.

Προτεραιότητα Μπάλος και Λαφονήσι

«Και ο Μπάλος και το Λαφονήσι δέχονται έντονη τουριστική πίεση είναι στις προτεραιότητες του φορέα να ασχοληθούν ενεργά με αυτές, αρχικά με κάποιες μικρές παρεμβάσεις, υπάρχουν διαχειριστικά σχέδια όμως δεν έχουν εγκριθεί ακόμα οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες. Αν δεν εγκριθούν οι ειδικές διαχειριστικές μελέτες που τεκμηριώνουν το υπό προστασία αντικείμενο, δεν έχει κανένα νόημα να εφαρμόσεις το διαχειριστικό σχέδιο.» εξηγεί ο κ. Μπαρνιάς.

Διαχείριση με γνώμονα τον άνθρωπο

Από τον Δεκέμβριο του 2017 άλλαξε ο κατάλογος των περιοχών του δικτύου NATURA 2000 από 419 σε 446 σε όλη την Ελλάδα, οι 54 από τις οποίες βρίσκονται στην Κρήτη, με πάνω από το 1/3 της χερσαίας έκτασης του νησιού είναι ενταγμένο στο δίκτυο. 

Σε δήλωσή του, ο συντονιστής του έργου LIFE Natura Themis Δρ. Μιχάλης Προμπονάς, τόνισε πως «πρέπει λοιπόν να προστατεύσουμε την χλωρίδα, την πανίδα και τους οικότοπους αυτών των περιοχών, πολλοί από αυτούς μάλιστα είναι σε προτεραιότητα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με δίκαιο τρόπο και με όρους βιώσιμης ανάπτυξης. Η προστασία γίνεται με άξονα τον άνθρωπο και όχι για να αποκλείσουμε τον άνθρωπο από τις περιοχές αυτές. Μπορούν να γίνουν πολλές ανθρώπινες δραστηριότητες στις περιοχές αυτές και σε καμία περίπτωση η ένταξη μιας περιοχής στο δίκτυο.».

Απειλές και περιβαλλοντικά εγκλήματα… χωρίς τιμωρία

Ο κ. Προμπονάς, διαπίστωσε πως το γεγονός ότι εμπλέκονται πολλές φορείς και υπηρεσίες, δημιουργεί κάποια προβλήματα στην σωστή διαχείρισή τους. «Δημιουργήθηκε ο Φορέας Διαχείρισης Κεντρικής και Ανταολικής Κρήτης που θα αναλάβει τις Π.Ε. Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου ενώ ο Φορέας της Σαμαριάς θα αναλάβει την Π.Ε. Χανίων, όμως ακόμα δεν έχουν ενεργοποιηθεί πλήρως» τόνισε.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συλλέξει το παρατηρητήριο δικαίου του δικτύου «life natura themis» η μεγαλύτερη απειλή για τις περιοχές αυτές, είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα. Αυθαίρετη δόμηση, οδοποιία, λαθροθηρία, ρύπανση, είναι οι βασικές «πληγές» με την δικαιοσύνη να κινείται με ρυθμούς «χελώνας» στην απόδοση ευθυνών, με αποτέλεσμα πολλές υποθέσεις να παραγράφονται ή να μπαίνουν στο αρχείο.

Για τον εντοπισμό παραβάσεων, το δίκτυο έχει αναπτύξει μια εφαρμογή για «έξυπνες συσκευές» που από πέρυσι διατίθεται για «κατέβασμα» δωρεάν στους χρήστες. Σύμφωνα με τον κ. Προμπονά, στην Κρήτη το 2017 έγιναν 70 καταγγελίες οι οποίες προωθήθηκαν στην ελληνική εταιρεία προστασίας της φύσης. «Εκεί ελέγχονται και επαναπροωθούνται στις αρμόδιες υπηρεσίες. Από αυτές, για μια ο έλεγχος έχει ολοκληρωθεί και έχει επιβληθεί ένα πρόστιμο.».

«Αυτά τα μέρη, τα «διαμάντια» της Ευρώπης, απειλούνται από τον υπερκορεσμό, τον πολύ μαζικό τουρισμό και την μεγάλη επισκεψιμότητα» παρατηρεί από την πλευρά της η Ρούλα Τρίγκου, συντονίστρια επικοινωνίας της ελληνικής ορνιθολογικής εταιρείας. Λάθος χωρικός σχεδιασμός, πολύ μεγάλη δόμηση, αιολικά πάρκα αλλά και η ρύπανση από τους επισκέπτες, αποτελούν, όπως εξηγεί, απειλεί για τις περιοχές αυτές, ιδιαίτερα όπου υπάρχουν πληθυσμοί πτηνών.  «Πρέπει άμεσα να μπουν νόμου και πλαίσιο. Να ενισχύσουμε αυτά τα μέρη» τονίζει.

«Όντως οι περιοχές που έχουν και τουριστικό ενδιαφέρον δέχονται μεγάλες πιέσεις από τους επισκέπτες ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Υπάρχουν προβλήματα διαχειριστικά, τα οποία είναι χρόνια. Οι φορείς δεν έχουν ακόμα αναλάβει ουσιαστικές αρμοδιότητες, περιμένουμε να δούμε πως θα λειτουργήσει» διαπιστώνει από την πλευρά του ο Μανώλης Βεγλιρής από το τμήμα περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κρήτης.

Κορυφαίος προορισμός τα Χανιά για ορνιθοτουρισμό

Σύμφωνα με την κα Τρίγκου, η περιοχή των Χανίων προσφέρει τη μοναδική δυνατότητα στον επισκέπτη να παρατηρήσει πολλά και σπάνια είδη πτηνών σε πολύ κοντινά και εύκολα προσβάσιμα μέρη.

«Τα Χανιά είναι πάρα πολύ ψηλά στις προτεραιότητές μας, γιατί είναι μια πολύ σημαντική περιοχή για την φύση που φιλοξενεί. Ειδικότερα όσον αφορά τον ορνιθοτουρισμό η περιοχή είναι από τις πιο σημαντικές της Ελλάδας και πολύ σημαντική σε παγκόσμια κλίμακα. Μιλάμε για τον πιο ραγδαία αναπτυσσόμενο κλάδο στον τομέα του εναλλακτικού τουρισμού, χιλιάδες άνθρωποι έρχονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα αποκλειστικά για να δουν πουλιά και να χαρούν τη φύση. Η Κρήτη φιλοξενεί πάρα πολλά είδη πουλιών, ειδικά για τα αρπακτικά είναι ένας παράδεισος. Είδη που έχουν εξαφανιστεί από την υπόλοιπη Ελλάδα, εδώ μπορείς να τα δεις πάρα πολύ εύκολα. όρνια, σκάρες, γυπαετοί.

Προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας, στην ενοδχώρα και σε περιόδους του χρόνου που δεν είναι τόσο τουριστικές, επιμηκύνοντας την τουριστική περίοδο. Να ενισχύσουμε αυτά τα μέρη.

zarpanews.gr